گرانی امان مردم را بریده اما دولت و ستاد تنظیم بازار به همین مقدار راضی نیستند. رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی گاوداران از اتمام «اقدامات کارشناسی برای افزایش قیمت شیر خام» خبر داده است. گرانی که سهم این گروه کالایی را در سفره‌ها از آنچه که هست، کمتر می‌کند.
سهم شیر و فرآورده‌های لبنی در سفره خانوار سال‌هاست به دلیل گرانی‌ها روند نزولی دارد. حالا به گفته احمد مقدسی، رئیس هیئت مدیره انجمن گاوداران قرار است از هفته آینده قیمت شیرخام افزایش یابد.
او قیمت تمام شده شیرخام را حداقل پنج هزار تومان عنوان کرده است؛ یعنی ۲۰۰۰ تومان بیشتر از قیمت کنونی. افزایش ۲۰۰۰ تومانی نرخ شیر خام آغاز گرانی مواد لبنی خواهد بود.
نرخ شیر در سه سال گذشته ۲,۲ برابر افزایش یافته و از ۱۴۴۰ تومان به ۳۱۰۰ تومان رسیده است. تنها در سال ۱۳۹۷ ستاد تنظیم بازار دو مرتبه مجوز گرانی این کالا را صادر کرد. تابستان امسال تولیدکنندگان مواد لبنی قیمت محصولات خود را به صورت میانگین ۳۰ درصد افزایش دادند. اگرچه ستاد تنظیم بازار این تصمیم را غیرقانونی خواند و برخورد با «متخلفان» را وعده کرد، اما در بازار مصرف قیمت‌ها عقب ننشستند.
افزایش نرخ شیر و به دنبال آن فرآورده‌های لبنی موجب کاهش مصرف این کالا و حذف تدریجی آن از سبد خانوار شده است. مقام‌های مسئول از سرانه مصرف شیر و مواد لبنیاتی رقم‌های متفاوتی را اعلام کرده‌اند. خرداد امسال سرانه مصرف شیر ۸۰ کیلوگرم در سال اعلام شد. جلال‌الدین میرزای رزاز، رئیس انجمن تغذیه ایران اما در شهریور سرانه مصرف شیر و مواد لبنی را ۶۰ تا ۷۵ کیلوگرم اعلام کرد.
علی احسان ظفری، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی تولیدکنندگان مواد لبنی هم در مهر امسال گفت: سرانه مصرف لبنیات ۵۰ تا ۶۰ کیلوگرم بیشتر نیست.
کاهش ارزش ریال، حذف شیر از سفره خانوار
دامداران در ماه‌های گذشته از کمبود نهاده‌های دامی نالیده‌اند. بانک مرکزی ارز مورد نیاز برای واردات نهاده‌های دامی را به نرخ ترجیحی (۴۲۰۰ تومان) یا به نرخ سامانه نیما تامین نمی‌کند. این سیاست به گفته مقدسی موجب افزایش قیمت سه تا پنج برابری نهاده‌های دامی شده است.
او گفت:
«قیمت جو و ذرت در بازار آزاد سه برابر قیمت مصوب و قیمت سویا نیز پنج برابر قیمت مصوب آن است و این افزایش قیمت ها تولیدکننده را از پا در می‌آورد.»
او بانک مرکزی را ناتوان از تامین ارز مورد نیاز برای واردات نهاده های دامی خواند و گفت:
«توزیع نهاده‌ها قطره چکانی است؛ به طوری که دولت از ابتدای سال تا کنون ۳۵ درصد از نهاده‌های مورد نیاز گاوداری‌های شیری را تامین کرده و ۶۵ درصد مابقی نیز از بازار آزاد تهیه شده است.»
نرخ دلار تنها از شروع امسال نزدیک به دو برابر افزایش یافته است. بانک مرکزی به بهانه کنترل بازار، تخصیص ارز برای کالاهای وارداتی را کاهش داده است. به گفته ابوالحسن خلیلی رئیس اتحادیه واردکنندگان نهاده های دام و طیور ایران ورادات نهاده‌های دامی در شش ماه نخست امسال ۶۰ درصد به نسبت مدت مشابه سال گذشته کمتر شده است.
کاهش واردات نهاده‌های دامی که پیشتر علت گرانی مرغ و تخم‌مرغ عنوان شده بود حالا بهانه‌ای برای افزایش قیمت لبنیات است.