یک زوج استرالیایی که سال گذشته چند ماه در ایران بازداشت و پس از رفع اتهام آزاد شده بودند، به تازگی در یک ویدئو آنچه را در ایران بر آنها گذشته، شرح داده‌اند.
جولی کینگ و مارک فیرکین در ویدئوی جدیدی که یک سال پس از آزادی آنها منتشر شده، برای نخستین بار داستان بازداشت و خاطرات خود را از زندان ایران تعریف می‌کنند.
جولی کینگ و مارک فیرکین، زوج بلاگراسترالیایی – عکس از اینستاگرام
آنها در این ویدئو که روز اول اکتبر ۲۰۲۰ منتشر شده، می‌گویند که می‌خواهند روایت خود را از آنچه رخ داده تعریف کنند، زیرا گمانه‌زنی‌های زیادی وجود دارد در مورد اینکه چرا آنجا بوده‌اند و چه می‌کرده‌اند.
مارک در این ویدئو می‌گوید می‌خواهد داستان خود را تعریف و سپس از این ماجرا عبور کند. او تأکید می‌کند که قصدش جلب توجه، مظلوم‌نمایی یا دراماتیزه کردن ماجرا نیست.
در ایران چه گذشت؟
مارک می‌گوید که در مسیر سفر از استرالیا به اروپا وارد ایران شده‌اند و چهار روز آنجا بوده‌اند. آنها در طبیعت چادر زده بودند تا شب را سپری کنند که نیمه شب توسط حدود ۳۰ تا ۵۰ مأمور مسلح بیدار می‌شوند. آنها هیچ یونیفورمی بر تن نداشته‌اند و هیچ یک انگلیسی حرف نمی‌زده‌اند. زوج جوان سعی می‌کنند دلیل سفرشان را توضیح دهند اما در این تلاش ناکام می‌مانند و اوضاع به سرعت تغییر می‌کند.
بعد با چشم‌بند و دستبند به بازداشتگاه برده می‌شوند. وسایل آنها را می‌گردند اما کسی نبوده که بتواند به انگلیسی به آنها توضیح دهد که چه خبر است. تنها یک مرد به آنها می‌گوید که صبر کنند و آنها به مدت دو روز، تنها صبر می‌کنند.
جولی اما در ادامه این ویدئو می‌گوید که آنها را پیش قاضی می‌برند و قاضی به آنها کاغذی نشان می‌دهد و می‌گوید که به جاسوسی متهم شده‌اند.
جولی و مارک از هم جدا شده و به انفرادی منتقل می‌شوند. آنها حدود ۱۰ روز مدام بازجویی می‌شوند. بعد حدود چهار هفته آنها را در زندان به حال خود رها می‌کنند. نه توضیحی به آنها می‌دهند و نه آنها می‌توانسته‌اند با کسی صحبت کنند.
آنها حدود دو ماه دیگر در زندان می‌مانند تا اینکه دولت ایران به این نتیجه می‌رسد که آنها جاسوس نیستند. دوباره با قاضی ملاقات می‌کنند و این بار بازجویانشان نقش مترجم را هنگام ملاقات با قاضی داشته‌اند. البته وکیل هم نداشته‌اند.
قاضی به آنها می‌گوید اتهامشان از جاسوسی به فیلمبرداری از تأسیسات اتمی تغییر کرده (جولی توضیح می‌دهد که این ادعا هم مانند اتهام قبلی کاملا ساختگی بوده)، در نتیجه مجازات پیش رو از مرگ یا ۱۰ سال زندان به سه سال زندان تغییر می‌کند.
جولی می‌گوید که بازجو (مترجمان) به آنها می‌گویند که باید از آنها تشکر کنند که حکمشان از اعدام یا ۱۰ سال زندان به سه سال زندان تغییر می‌کند.
مارک و جولی در اینجا با تلخی می‌گویند که با هیچ‌کس تماس نداشته‌اند و هر چند الان مسخره به نظر می‌رسد، اما آن زمان از نگهبانان خود ممنون بوده‌اند.
آنها سپس از بند دو به بند عمومی منتقل می‌شوند و آنجا به تلفن دسترسی پیدا می‌کنند و با سفارت تماس می‌گیرند، شش هفته دیگر منتظر می‌مانند و پس از سه ماه از بازداشتشان، در نهایت با یک مقام استرالیایی در زندان دیدار می‌کنند. در این دیدار آنها متوجه می‌شوند که از هفته نخست بازداشتشان، دولت استرالیا برای آزادیشان تلاش می‌کرده.
حدود یک هفته پس از این ملاقات، ساعت هفت شب به آنها گفته می‌شود وسایلشان را جمع کنند و به جز دوربین و تلفن و کارت حافظه، بقیه وسایل را تحویل گرفته و به استرالیا باز می‌گردند.
پس از زندان و بازگشت به خانه
جولی و مارک پس از پنج ماه و صرف هزینه فراوان و کمک دیگران، در نهایت تروپی (جیپ سفریشان) را به استرالیا برمی‌گردانند. آنها از آن زمان به‌شدت مشغول بوده‌اند تا دوباره به زندگی عادی برگردند و کار کرده‌اند تا صورتحساب‌های (حقوقی)شان را بپردازند.
مارک در پایان این ویدئو می‌گوید:
«ما اولین نفری نبودیم که چنین اتفاقی برایمان رخ داد و این اتفاق قبلا هم برای دیگر خارجی‌ها افتاده بود.»
او در ادامه می گوید که جای تأسف است اما این اتفاقی معمول است و هنوز خارجی‌های دیگری در شرایط مشابهی آنجا هستند.
جولی و مارک پس از یک‌سال اینک اولین ویدئوی خود را منتشر کرده‌اند که آن هم به شرح وقایع بازداشت ایران اختصاص دارد. با وجود آن که این زوج استرالیایی در جریان بازداشت در ایران ضرر روحی و مالی قابل توجهی متحمل شده‌اند، با بزرگواری، متانت و ادب، داستان بازداشتشان را تعریف می‌کنند و تنها تلخی خود را آنجا نشان می دهند که بازجویانشان از آنها طلب تشکر می‌کنند.
جولی کینگ و مارک فیرکین از سال ۲۰۱۷ ضمن شرح سفرهای خود در وبلاگی با نام Way Overland، ویدئوی سفرهای خود را در رسانه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند. علت بازداشت این زوج بلاگر فیلمبرداری با درون (پهپاد) نزدیک تأسیسات نظامی جاجرود (واقع در استان تهران) اعلام شده بود.
روز ۲۰ شهریور ماه/ ۱۱ سپتامبر سال گذشته، خبر بازداشت چند شهروند خارجی در ایران منتشر شد. جولی و مارک در میان این بازداشت‌شدگان بودند.
به نظر می‌رسید آزادی جولی و مارک در جریان تبادل زندانی صورت گرفته باشد زیرا تنها چند ساعت پس از انتشار خبر آزادی جولی کینگ و مارک فیرکین، رضا دهباشی، دانشجو و شهروند ایرانی محبوس در استرالیا هم آزاد شد.
چندی بعد وزیر امور خارجه استرالیا اعلام کرد که دولت ایران از این زوج استرالیایی که چند ماه پیش در ایران بازداشت شده بودند، رفع اتهام و آنها را آزاد کرده است.
ماریس پاین تبادل زندانی را رد کرد اما گفت که مذاکراتی «بسیار حساس» در این زمینه صورت گرفته بود.
جولی و مارک پیش از سفر به ایران در جریان سفر خود در آسیای مرکزی به پاکستان سفر کرده بودند و آخرین ویدئوهای ویدئو بلاگ آنها مربوط به سفر پیش از ایران و بازداشت آنهاست.
آنها در وبلاگشان درباره خود نوشته‌اند که شش سال پیش با هم آشنا شده‌اند و به خاطر عشق به طبیعت، رنج سفر را به جان می‌خرند و به دور دنیا سفر می‌کنند تا زیبایی‌های جهان و تجربیاتشان از کشورهای مختلف را با دیگران سهیم شوند.
این زوج ویدئوهای متعددی بر روی یوتیوب و همچنین اینستاگرام پست می‌کنند که به نظر می‌رسد برخی از تصاویر این ویدئوها با پهپاد یا درون (هواپیمای کوچک بدون سرنشین) گرفته شده است.
اما دیگر شهروند استرالیایی زندانی در ایران کایلی مور-گیلبرت است.
کایلی مور-گیلبرت
کایلی مور-گیلبرت، دانش‌آموخته دانشگاه کمبریج و استاد مطالعات اسلام در دانشگاه ملبورن در تابستان ۱۳۹۷ به دعوت دانشگاه الزهرا و دانشگاه ادیان و مذاهب قم برای شرکت در هفتمین کنفرانس «شیعه‌شناسی» به ایران سفر کرد.
این استاد دانشگاه اما پس از شرکت در این کنفرانس و هنگام بازگشت به کشورش در فرودگاه خمینی تهران از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شد.
چندین تبعه خارجی و نیز زندانیانی دو تابعیتی در زندان‌های ایران به سر می برند. اتهام اغلب آنها جاسوسی، اقدام علیه امنیت ملی و اتهاماتی نظایر اینهاست.
ناظران و فعالان معتقدند اغلب این اتهام‌ها واهی هستند و جمهوری اسلامی ایران از زندانیان خارجی و دو تابعیتی به عنوان گروگان و وجه مصالحه در مذاکرات خود با کشورهای خارجی استفاده می‌کند.
- در همین زمینه: