چند روز پس از آنکه انوشیروان محسنی بندپی، استاندار تهران خواستار اجرای «ضربتی و با سرعت بیشتر» طرح موسوم به ساماندهی کودکان کار و خیابان و «رد مرز» کودکان کار مهاجر شد، استانداری تهران می‌گوید: این طرح از چند روز قبل آغاز شده است و کودکان کار بدون خانواده یا با خانواده به افغانستان بازگردانده می‌شوند.

کودکان کار - زباله گردی
پیمانکاران شهرداری کودکان کار را در جمع‌آوری زباله با دستمزد اندک به کار می‌گیرند. عکس: آرشیو

سازمان‌های غیردولتی در ایران نسبت به احتمال شیوع کرونا در میان کودکان کار و زباله‌گردها هشدار داده‌ و خواستار مراقبت از این کودکان شده‌اند. استانداری و دیگر سازمان‌های دولتی هم در پاسخ به این دغدغه اجتماعی تصمیم گرفته‌اند کودکان کار افغانستانی را از ایران اخراج کنند.

فرزانه مروستی، مدیرکل اجتماعی استانداری تهران،  یکشنبه ۲۵ اسفند اخراج کودکان کار مهاجر را تایید کرده و به روزنامه «شهروند» گفته است: یک فهرست حدود ٤٠٠ نفره از نام و نشانی کودکان افغانستانی در اختیار سفیر افغانستان قرار گرفته تا این سفارت با همکاری استانداری و بهزیستی بتواند این کودکان را چه با خانواده و چه تنها به افغانستان بازگرداند.

به گفته او این کودکان همزمان با اجرای طرح موسوم به ساماندهی کودکان کار و خیابان در تهران که بهار و تابستان امسال اجرا شد، شناسایی و به مراکز تحت نظر سازمان بهزیستی منتقل شدند.

مسئولان دولتی تا به حال از اعلام شمار کودکان کار و خیابانی که در طرح موسوم به ساماندهی شناسایی و به مراکز نگهداری تحویل شدند، اعلام نکرده‌اند. اما آنطور که از اظهارات مروستی مشخص است؛ بیشتر این کودکان مهاجر و افغانستانی بودند.

محمود عیگو، سرپرست دفتر امور آسیب‌دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی بهمن امسال گفته بود در زمان اجرای این طرح ۳۸۰ کودک کار به مراکز بهزیستی منتقل شدند. به گفته او ۸۰ درصد این کودکان «اتباع افغانستانی» بودند.

حالا مدیرکل امور اجتماعی استانداری گفته است که آن زمان از خانواده این کودکان تعهد گرفته شد که اگر دوباره به خیابان بازگردند، به کشورشان بازگردانده شوند.

به گفته مروستی اخراج کودکان کار شامل کودکان بدون سرپرست در افغانستان نیز می‌شود و با همکاری سفارت افغانستان در حال انجام است:

«سفارت، خانواده‌های بچه‌ها را شناسایی می‌کند و بچه‌هایی که به‌طور قاچاق وارد ایران شده‌ و خانواده‌هایشان در افغانستان‌اند، به خانواده‌هایشان برمی‌گردند. در این فرآیند قرار است آن بخشی از ٤٠٠ نفر که از آنها تعهد گرفته شده و دوباره به خیابان برگشته‌اند به کشورشان برگردانده ‌شوند. آنهایی هم که تنها هستند، نیاز به همکاری سفارت و «ان‌جی‌او‌»ها هست که زودتر به خانواده‌هایشان برگردند.».

سعید آرام، مدیر بهزیستی شهرستان تهران هم اخراج کودکان کار افغانستانی از ایران را تایید کرد و گفته است که این تصمیم در جلسه پنجشنبه (۲۲ اسفند) استانداری تهران گرفته شده است:

«ما در جلسه روز پنجشنبه در استانداری مصوب کردیم، این است که اگر کودکی بوده که قبلا جزو اتباع بیگانه بوده و از خانواده‌اش تعهد گرفته‌ایم، اگر برای بار دوم وارد مراکز ما بشوند، اداره کل اتباع نسبت به عودت آنها به کشور مبدأ اقدام می‌کند.».

در حالیکه مروستی  گفته که اجرای این طرح هنوز «در مرحله هماهنگی است»، مدیرکل بهزیستی تهران زمان اجرای این طرح را یکشنبه ۲۵ اسفند اعلام کرده است.

 اما امین بابایی، مدیرکل روابط عمومی استانداری تهران  اما فاش کرده  که این طرح از چند روز قبل آغاز شده است.

او گفته است: اجرای این طرح با هماهنگی فرمانداری تهران و توسط آنها دو یا سه روز است که آغاز شده و آمار آن به استانداری ارایه شده است. بابایی اما از بیان آمار کودکانی که اخراج شده یا در روزهای آینده اخراج می‌شوند، خودداری کرده و آمار را محرمانه دانسته است.

براساس گزارش‌های رسمی تنها در شش ماه نخست امسال ۳۷۲۸ کودک کار در ایران شناسایی شد. وزارت دادگستری ایران هم شمار کودکان زباله‌گرد و کار را تنها در تهران ۴۷۰۰ نفر اعلام کرده است. برپایه گزارش سازمان بهزیستی تهران ۸۴ درصد این کودکان «غیر ایرانی» هستند.


در همین زمینه:

#کرونا در ایران: هشدار «انجمن یاری کودکان در معرض خطر» درباره خطر ابتلای #کودکان_زباله‌گرد