از زمانی که آمریکا در سال گذشته تحریم‌های نفتی علیه ایران را به‌اجرا گذاشت، اطلاعات در مورد فروش نفت ایران به یک سلاح ژئوپُلیتیکِ باارزش و یک بازی جاسوسی و ضدجاسوسیِ جهانی برای واشنگتن تبدیل شد. روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی از تدابیر شدید امنیتی ایران در اطراف تاجران نفت جمهوری اسلامی نوشته و به‌نقل از برخی از این تاجران، از پیشنهادهای کلان مالی برای لو دادن حتی یک شماره‌حساب وزارت نفت ایران خبر داده است.
نیویورک تایمز جمعه ۱۸ مرداد / ۹ اوت از فضای امنیتی حاکم بر وزارت نفت ایران برای جلوگیری از جاسوسی آمریکا از چگونگی فروش نفت، در یک گزارش تفصیلی خبر داده است.
در این گزارش از برخی از تاجران نفت ایران نقل قول شده است. میثم شرفی، یکی از این افراد گفته است که «گاهی حس می‌کنم بازیگری هستم که در یک فیلم جنایی ـ جاسوسی بازی می‌کنم».
این تاجران گفته‌اند افرادی از اروپای شرقی تا ارمنستان، همه نوع مشوقی را در ازای فروش اطلاعات مربوط به نفت ایران به آن‌ها پیشنهاد داده‌اند.
یکی دیگر از این تاجران گفته است برخی افراد خارجی که با آمریکا همکاری می‌کنند از ۱۰۰ هزار تا یک میلیون دلار به آن‌ها پیشنهاد داده‌اند که تنها یکی از شماره‌حساب‌های وزارت نفت ایران را افشا کنند. حتی به برخی از تاجران ویزای آمریکا نیز پیشنهاد شده است.
یک تاجر دیگر اعتراف کرد که مورد سوء استفاده قرار گرفته است. او گفت روسپیان ارمنی او را ترغیب کردند تا به‌منظور تسهیل معاملات بانکی از اسامی آن‌ها برای ثبت شرکت‌ها در ارمنستان استفاده کند. پس از دستگیری این زنان در ایران، نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی او را برای بازجویی فراخوانده و او به روابط خود پایان داده است.
بنا به این گزارش افرادی نیز از اروپای شرقی با ودکا و شراب قرمز به تهران می‌آیند و نوید ارسال مداوم الکل و پولِ نقد و همچنین پیشنهاد حق‌الزحمه‌ی دو برابری می‌دهند.
به‌گفته یک تاجر دیگر، مردی که ادعا می‌کرد یک فرد دانشگاهی آمریکایی است پیشنهاد اهدای ماهانه پنج هزار دلار برای کمک به تحقیقاتش در مورد صنعت نفت کرد. همچنین روسپیان ارمنی را به‌عنوان بازرگان به سفرهای تعطیلاتی به شیراز و اصفهان و شهرهای باستانی ایران می‌فرستند تا وارد معامله با تاجران شوند.
حتی مشتریان خارجی نیز در صورت خرید نفت ایران از تحریم‌های ثانویه آمریکا مصون نیستند. تاجران می‌گویند این‌که در فرودگاه‌های خارج از کشور مورد پرسش قرار بگیری به امری عادی تبدیل شده است. دست‌کم در یک مورد، مشتری خارجی یک مأمور زن را با لباسی تنگ فرستاده بود تا ببیند چه قیمتی می‌تواند برای دریافت اطلاعاتی از تاجر نفت بپردازد.
اگر مورد جاسوسی برای تاجران نفت ایران به مقام‌های ایرانی ارسال شود آن‌ها وارد عمل می‌شوند. یک تاجر گفته است که او با اداره اطلاعات وزارت نفت ایران تماس گرفته و اطلاعاتی در مورد یک اروپایی مشکوک که از دفتر او بازدید کرده بود، ارائه داده است. یکی دیگر از تاجران می‌گوید پیامک‌های یک زن و شماره تلفن او که خود را به‌عنوان دانشجوی دکترا از سوئد معرفی کرده بود را مسدود کرد. این زن می‌گفت در زمینه تجارت نفت در ایران تحقیق می‌کند.
ایران ماه گذشته اعلام کرد که یک شبکه جاسوسی را متلاشی و ۱۷ نفر را به اتهام جاسوسی برای سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) دستگیر کرده است که برخی از آن‌ها محکوم به اعدام شدند.
نیویورک تایمز نوشته است، دولت ایران درباره هدف این جاسوسی توضیحی نداد، اما به‌گفته برخی از تاجران نفت ایران، این جاسوسی به تلاش‌های مخفی واشنگتن برای جمع‌آوری اطلاعات فروش نفت جمهوری اسلامی مربوط بوده است. حسن سلیمانی، سردبیر مشرق، وب‌سایت نزدیک به سپاه پاسداران نیز این موضوع را تأیید کرد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا ادعای جاسوسی این افراد برای سیا را رد کرد. دولت آمریکا تقریباً هیچ‌گاه اتهام‌های جاسوسی را تأیید یا رد نمی‌کند.
با این حال، مقام‌های آمریکایی به نیویورک تایمز گفته‌اند که صنعت نفت ایران از موضوع‌های مورد علاقه آمریکا و نهادهای اطلاعاتی آن است.
در ماه ژوئن گذشته نیز رسانه‌های ایران از بازداشت یک زن در وزارت نفت ایران خبر دادند که در یک شرکت اروپایی مربوط به انرژی کار می‌کرده است. این رسانه‌ها نوشتند او برای به‌دست آوردن اسناد فروش نفت با مدیران ارشد و میانیِ وزارت نفت رابطه برقرار کرده بود.
حسن سلیمانی گفته است: «چگونگی دور زدن تحریم‌ها برای فروش نفت و جابه‌جایی پول اکنون مهم‌ترین و حساس‌ترین اطلاعات در کشور است. هیچ چیز مهم‌تر از این مسئله نیست.»
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران نیز در ماه گذشته گفته بود: «اطلاعات در مورد صادرات نفت ایران، اطلاعات جنگی محسوب می‌شود.»
کاخ سفید هدف خود را رساندن صادرات نفت ایران به صفر اعلام کرده است. واشنگتن با این‌که به این هدف دست نیافته است اما ناظران بازارهای جهانی می‌گویند صادرات نفت ایران در اولین تحریم‌ها در سال ۲۰۱۸ به ۲,۵ میلیون بشکه در روز می‌رسید که این میزان اکنون به حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
در دو ماه اخیر تحولات خلیج فارس، حمله به نفتکش‌ها و توقیف نفتکش ایرانی در جبل‌الطارق از سوی بریتانیا و در ادامه توقیف کشتی بریتانیایی در تنگه هرمز توسط ایران، اوضاع را بحرانی‌تر کرد.
به‌گفته تاجران و کارشناسان نفت، ایران اقدامات بسیاری برای دور زدن تحریم‌ها انجام داده است. این موارد شامل خاموش کردن ردیاب‌های تانکرهای نفتی، انتقال نفت از کشتی به کشتی در آب‌های آزاد و مخلوط کردن نفت خود با نفت عراق از بندر بصره، و جعل اسناد حمل و نقل برای وانمود کردن آن‌که منشأ محموله‌ها از ایران نیستند، می‌شود.
ایران همچنین نظام تجارت نفت خود را دشوارتر کرده و امنیت آن را افزایش داده است تا مانع از نفوذ و تعقیب در آن شود.
برای تشویق خریداران نفت، ایران به‌طور معمول نفت خود را در حدود چهار دلار در هر بشکه زیر قیمت بازار به‌فروش می‌رساند.
در گزارش نیویورک تایمز آمده است که گاهی برای واریز مبالغ فروش نفت ایران، حساب‌های چند ساعته در بانک‌ها باز می‌شود که بلافاصله پس از انتقال پول و دریافت آن، این حساب‌ها بسته می‌شوند.
بیشتر بخوانید: