وزیر بهداشت جمهوری اسلامی شنبه هفتم اردیبهشت در مراسم روز جهانی ماما گفت جامعه مامایی کشور باید دغدغه رهبر ایران را در مورد لزوم افزایش جمعیت رفع کند و علاوه بر مراقبت‌های حین بارداری و زایمان، زوج‌های بدون فرزند و تک فرزند را به فرزندآوری ترغیب کند. او همچنین خبر از برنامه وزارت بهداشت برای گسترش مراکز ناباروری، ارائه رایگان خدمات این مراکز و رساندن آمار «زایمان طبیعی» به ۶۰ درصد داد.
علیرغم بار سنگین فرزندآوری بر بدن و سلامت زنان و مشکلات و پیچیدگی‌هایی که گاه حتی جان مادران را به خطر می‌اندازد، سیاست‌های جمعیتی جمهوری اسلامی که توسط رهبر ایران ابلاغ شده و بوسیله سیاست‌مردان دنبال می‌شوند، بر تحمیل فرزندآوری به زنان تاکید دارند. حق باروری یا حق انتخاب آزادانه برای داشتن فرزند، تعیین تعداد فرزندان، فاصله تولد فرزندان و برخورداری از اطلاعات و استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری و بهداشت جنسی که در اسناد حقوق بشر سازمان ملل به رسمیت شناخته شده، با اجرای روش‌های محدود کننده کنترل بارداری، نادیده گرفته می‌شود و فشار روی زنان برای باروری بیشتر و زایمان‌های متعدد، حق زنان را بر بدن‌شان نادیده می‌گیرد.
علاوه بر موارد فوق، سیاست‌های وزارت بهداشت ایران، بر تحمیل نوع زایمان نیز تمرکز کرده‌اند. بر اساس اعلام سعید نمکی، وزیر بهداشت، این وزارتخانه قصد دارد تا نرخ زایمان طبیعی را در کشور به ۶۰ درصد برساند. او به خبرگزاری صداوسیما گفت:
«برنامه ترویج زایمان طبیعی از سال ۹۳ در کشور اجرایی شد و در صدد هستیم که حدود ۶۰ درصد از زایمان‌ها در کشور به صورت طبیعی انجام شود. در بسیاری از استان‌ها به این هدف رسیده‌ایم و در برخی از استان‌ها از هدف عقب هستیم که علل آن را باید واکاوی کنیم.»
نمکی جامعه مامایی کشور را به اقدام در جهت سیاست افزایش جمعیت مورد نظر رهبر ایران فراخوانده است:
«انتظار من از جامعه مامایی کشور این است که در رفع دغدغه مقام معظم رهبری در رابطه با رشد جمعیتی کشور تلاش کنند، این یک دغدغه به جا بوده و اگر ما به عنوان کادرفنی از این شرایط موجود مراقبت کافی نکنیم، در آینده شرمسار خواهیم بود.»
او از افرایش و تقویت زیرساخت‌های نظام سلامت برای مبارزه با ناباروری و «ترغیب» افراد به بچه‌دار شدن خبر داد و گفت پایه مامایی باید در ارائه «دیگر خدمت‌ها» تقویت شود و ماماها علاوه مراقبت‌های مرتبط با زایمان باید زوج‌ها را به فرزندآوری ترغیب کنند:
«باید افراد را به فرزندآوری ترغیب کنیم. همچنین باید به آنهایی که می‌خواهند بچه دار شوند اما مشکلات جسمی و روانی دارند یا دچار ناباروری هستند کمک شود. بخش‌های درمان ناباروی را به شکل رایگان در کشور توسعه خواهیم داد و از شما ماماها می‌خواهیم افرادی که سال‌هاست ازدواج کرده‌اند اما به دلایل واهی نمی‌خواهند بچه دار شوند را به فرزندآوری ترغیب کنید.»
سیاست‌های جمعیتی در ایران در پی سخنرانی علی خامنه‌ای در ۱۹ مهرماه ۱۳۹۱ تغییر کلی یافت. او موضع‌گیری سالهای قبل خود در مورد کنترل جمعیت در ایران را اشتباه خواند و از خداوند خواست او را به خاطر این سیاست ببخشد. پس از آن، «طرح افزایش نرخ باروری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت» در مجلس نهم تصویب و اعلام شد که با کسانی که از موارد ذکر شده در این طرح تخلف کنند، مطابق با قانون مجازات اسلامی رفتار می‌شود.
با وجود این حامد برکاتی، مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت دی ۹۷ از دو مانع مسکن و تامین امنیت شغلی مادران خبر داد و اعلام کرد میزان ازدواج و همچنین میزان فرزندآوری در کشور کاهش داشته است.
بیشتر بخوانید: