اعتصاب‌ها و اعتراضات کارگری در چند سال اخیر روندی فزاینده داشته و سال ۹۷ به نسبت سال‌های قبل از گستردگی و عمق بیشتری برخوردار شده است. کارگران در سال ۹۷ با اشکال گوناگون مقاومت و مبارزه از جمله برپایی اعتصاب‌های طولانی‌مدت (نمونه مجتمع نیشکر هفت‌تپه و گروه ملی فولاد اهواز)، اعتصاب‌های سراسری (نمونه اعتصاب‌های سراسری معلمان و بازنشستگان)، و اعتصاب کارگران در یک رشته کاری (کارگران ابنیه راه‌آهن) سطح نوینی از همبستگی مبارزاتی را به نمایش گذاشتند.

«زمانه» در آستانه اول ماه مه روز جهانی کارگر، پرسش‌هایی درباره جنبش کارگری ایران و چشم‌انداز آن را با چند فعال کارگری در میان گذاشته است. در گفت‌وگوی زیر بهروز فراهانی عضو «همبستگی سوسیالیستی با کارگران ایران – فرانسه» به زمانه می‌گوید که جنبش کارگری ایران باید خواست‌های جنبش مدنی و عمومی را هم مطرح کند.

🔘 تشکل‌های مستقل کارگری در اول ماه مه امسال باید چه خواست‌هایی را طرح کنند؟ بهروز فراهانی می‌گوید: «جنبش کارگری ایران هم‌اکنون پرچمدار مبارزه علیه حاکمیت است و می‌بایست فراتر از خواست‌های بخش‌ها و گروه‌ها خواست‌های جنبش مدنی و عمومی را هم مطرح کند. چند سال پیش این اتفاق افتاد و اطلاعیه مشترکی منتشر شد که در آن خواست‌های مهمی مثل برابری زن و مرد، حق تشکل برای همه، دفاع از حقوق سیاسی برای همه مطرح شده بود. امسال بخصوص با دستاوردی که از دیماه ۹۶ به اینطرف داریم و اعتلا و  آگاهی که در مبارزات خود کارگران در سال ۹۷ دیدیم، زمینه برای دادن اطلاعیه مشترکی روز مسایلی مانند برابری زن و مرد، حقوق حداقل شرافتمندانه، حق تشکل مستقل برای همه کارگران و حقوق‌بگیران  و خواست‌های عمومی فراهم است.» گفت‌وگو با این عضو «همبستگی سوسیالیستی با کارگران ایران – فرانسه» را در زیر بشنوید.

به گفته بهروز فراهانی سال‌هاست که شاهد اعتراضات و مطالبات کارگران و حقو‌ق‌بگیران دیگر هستیم که دلیل‌اش سیاست‌های اقتصادی کلان دولت‌های متفاوت بوده است. این سیاست‌ها برای دست‌یابی به نیروی کار ارزان، با حمله به سطح زندگی کارگران تلاش کرده‌اند هزینه کار را پائین بیاورند. اما همگرایی سال ۹۷ بین بخش‌های متفاوت جنبش کارگری و حمایت اینان از همدیگر، به باور فراهانی، در تاریخ معاصر ما بی‌سابقه بود.

به گفته بهروز فراهانی، با توجه به آن چه در سال ۹۷ گذشت، چشم‌انداز سال جاری نمی‌تواند چیز دیگری به جز ادامه مبارزه‌ها باشد. هیچ کدام از جناح‌های حکومت، چه اصلاح‌طلب، چه اصولگرا و چه اصولگرای معتدل، هیچ پاسخی برای خواست‌های کارگران ندارند. به باور او،‌ سال ۹۸ می‌تواند سال مبارزات کارگران و سال رادیکال‌ترشدن شعارها باشد.

آیا جنبش کارگری با موانعی هم روبروست؟  بهروز فراهانی یکی از موانع جنبش کارگری را سرکوب سیستماتیک و گسترده می‌بیند. سیاست ایذایی، دستگیری و اخراج در تمام دوره‌ها از دوران رفسنجانی تا امروز در دستور کار هیات حاکمه بوده. از اواخر دوره احمدی‌نژاد پیگرد تمام کسانی که در اعتصابات و اعتراضات شرکت می‌کردند مطرح شد و دستگیری‌ها از دستگیری فعالان شناخته شده جنبش کارگری فراتر رفت. اکنون جرم خرابکاری اقتصادی را به میان کشیده و آن را مصداق «به خطر انداختن امنیت کشور» قلمداد کرده‌اند. در یک کلام فشار را روی دست‌اندرکاران جنبش کارگری به شدت بالا می‌برند.

اما این تنها مانع نیست. اولین دلیل سرکوب است اما نوع اقتصاد ایران و فراوانی شرکت‌های کوچک زیر ۱۰ نفر در ایران سازماندهی را مشکل‌تر می‌کند و این وظایف کارگران موسسات بزرگ را سنگین‌تر می‌کند. آن‌ها هستند که می‌توانند در شرایط ایران محور اتحاد شوند.

به باور فراهانی،‌ مانع دیگری که مانع پیشرفت مبارزات کارگران شده است،‌ فقدان یک تشکل سراسری است؛ سازمانی که بتواند مبارزات را به هم پیوند بدهد.

او معتقد است که تجربیات جنبش کارگری در سایر کشورها نشان می‌دهد صِرف سرکوب مانع از تشکیل اتحادیه‌ها و سایر تشکل‌ها نمی‌شود. شیلی دوران پینوشه، اسپانیای دوران فرانکو، یا آفریقای جنوبی دوران آپارتاید و کره جنوبی دوران دیکتاتوری نظامی،‌ به باور فراهانی، گواه این مساله‌اند.

گفت و گوهای زمانه با در آستانه روز کارگر:

جنبش کارگری ایران و آینده آن ــ گفت‌و‌گو با یک عضو انجمن صنفی کارگران برق و فلز کار کرمانشاه