پس از آنکه مجلس عوام بریتانیا، با اکثریت قاطع آرا توافق دولت این کشور با اتحادیه اروپا در مورد برگزیت را رد کرد، رهبران اتحادیه اروپا خواهان روشن شدن هر چه سریعتر موضع بریتانیا شدهاند. آنها خود را برای خروج بدون توافق بریتانیا آماده میکنند. با وجود این در بازار جهانی ارزش پوند نسبت به یورو بیشتر شد.
شامگاه سهشنبه ۱۵ ژانویه/ ۲۵ دی نمایندگان مجلس عوام بریتانیا با ۴۳۲ رأی در مقابل ۲۰۲ رأی، توافق برگزیت را رد کردند و این کشور وارد بحران تازهای شد.
رهبران اتحادیه اروپا پس از این تصمیم هشدار دادهاند که بریتانیا زمان زیادی در اختیار ندارد.
مقامات ناامید در بروکسل و سایر پایتختهای اروپایی اصرار داشتند که توافق برگزیت که دولت ترزا می، نخستوزیر بریتانیا آن را در اواخر سال ۲۰۱۸ امضا کرد، بهترین راه برای جلوگیری از «برگزیت سخت» (خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا) در تاریخ ۲۹ مارس سال جاری است. قرار بود توافق برگزیت از این تاریخ نهایی شود اما با رأی منفی مجلس عوام بریتانیا خروج آسان بریتانیا با مشکل روبهرو شده و اگر چارهای یافت نشود بریتانیا بدون توافق از اتحادیه اروپا خارج میشود و تمام منافع مشترک خود با این اتحادیه را از دست میدهد.
یک سخنگوی دونالد توسک، رئیس شورای اتحادیه اروپا در اینباره گفت: «ما از نتیجه رأیگیری متأسفیم و از دولت بریتانیا میخواهیم که هر چه سریعتر گامهای بعدی خود را روشن سازند.»
توسک در صفحه توئیتر خود نیز نوشت که تنها راه واقعی این بود که بریتانیا در اتحادیه اروپا میماند: «اگر [رسیدن] به یک توافق غیرممکن است، و اگر هیچکس خواهان توافقی نیست، دست آخر چه کسی شجاعت این را خواهد داشت تا بگوید یک راه حل مثبت چیست؟»
ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا از رأی منفی مجلس عوام اظهار تأسف کرد. او نیز هشدار داد که «زمانی باقی نمانده» و بریتانیا باید هر چه سریعتر تصمیم خود را روشن کند.
یونکر افزود امکان جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا بدون توافق، بیشتر شده و کمیسیون اروپا این مورد (جدایی بدون توافق) را پیگیری خواهد کرد.
میشل بارنیه، رئیس هیئت مذاکرهکننده اتحادیه اروپا نیز اعلام کرد که اگر ترزا می برای کمک به جلب موافقت نمایندگان مجلس عوام امتیازات بیشتری درخواست کند، این اتحادیه «متحد» میماند.
رهبران اتحادیه اروپا بارها اعلام کردهاند که مذاکرات مجدد ممکن نیست، و اصرار دارند که توافقنامهای که با ترزا می امضا کردند، بهترین راه حل ممکن بود، زیرا یک دوره گذار را برای انطباق شرکتها با شرایط تازه فراهم میکرد.
سباستیان کورتس، صدراعظم اتریش نیز در صفحه توئیتر خود نوشت: «از نتیجه رأیگیری مجلس عوام بریتانیا در مورد برگزیت متأسفم. در هر صورت مذاکرات مجدد در مورد این توافق انجام نخواهد شد.»
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه اعلام کرد که اگر بریتانیا بدون توافق از اتحادیه اروپا جدا شود بازنده بزرگ خواهد بود.
دولت ایرلند جنوبی ـ تنها دولت عضو اتحادیه اروپا که با بریتانیا مرز زمینی دارد ـ نیز گفته است که خود را برای رویارویی با یک «برگزیت آشفته» آماده میکند و بریتانیا را تشویق کرد تا چگونگی پیشبرد آن را توضیح دهد.
همزمان پدرو سانچز، نخستوزیر اسپانیا که چهارشنبه پارلمان اروپا در استراسبورگ میرود، هشدار داد که خروج ناگهانی بریتانیا از اتحادیه اروپا «فاجعهبار» خواهد بود.
در آلمان، هایکو ماس، وزیر امور خارجه این کشور از نمایندگان مجلس عوام بریتانیا خواست تا اوضاع را دشوارتر نکنند. او گفت آنها باید در نظر داشته باشند که دولت ترزا می بتواند توانایی مذاکره را حفظ کند.
بهگفته ماس اگر وضعیت به جایی بکشد که دولت می سقوط کند شرایط «بهشدت دشوارتر» خواهد شد.
وزیر خارجه آلمان تأکید کرد که چارچوب عمل برای اعطای امتیازهای بیشتر محدود است و اگر امکانپذیر بود تا کنون عملی میشد. او گفت آلمان برای «برگزیت سخت» آماده میشود.
بدین ترتیب با گذشت زمان، بیشتر رهبران اتحادیه اروپا اعلام کردهاند که بهطور جدی خود را برای سناریوی خروج بدون توافق آماده میکنند. آنها بریتانیا را فرامیخوانند تا گزینههای جایگزین را برای توافقِ ردشده ارائه دهند.
گی ورهوفستاد، مذاکرهکننده برگزیت در پارلمان اروپا و نخستوزیر سابق بلژیک گفته است که «اکنون زمان آن فرارسیده که بدانیم پارلمان بریتانیا چه میخواهد. در عین حال حقوق شهروندان باید حفظ شود.»
اگر لندن قبل از ۲۹ مارس توافقنامهای را تصویب نکند، بدون تدابیر انتقالی برای ادامه تجارت، میلیاردها دلار باید به اتحادیه اروپا بپردازد که منتقدان میگویند از لحاظ اقتصادی فاجعهبار خواهد بود.
حزب محافظهکار ترزا می به دو دسته تقسیم شده است. یک دسته با خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا موافق است و گروه دیگر خواهان برگزیت و خروج آرام و با توافق از اتحادیه اروپا است که همهپرسی آن در سال ۲۰۱۶، ۵۲ درصد آراء شهروندان را بهدست آورد.
حزب کارگر بریتانیا، حزب اصلی اپوزیسیون، خواهان همهپرسی دوباره درباره برگزیت است. جرمی کوربین، رهبر این حزب از این بحران برای برکناری ترزا می استفاده میکند و خواهان انتخابات عمومی است.
او شامگاه سهشنبه پس از آنکه بیش از ۱۰۰ نماینده حزب محافظهکار به توافق برگزیت رأی منفی دادند، بلافاصله پیشنهاد رأی عدم اعتماد به دولت را مطرح کرد که این رأیگیری شامگاه امروز ۱۶ ژانویه / ۲۶ دی در مجلس عوام انجام خواهد شد.
بهرغم این شرایط شامگاه سهشنبه به وقت گرینویچ، پوند بریتانیا در مقابل یورو بر ارزش خود افزود و هر یورو ۸۸،۷۱ پنی شد. در حالیکه دوشنبه شب ارزش آن ۸۹،۱۵ تا ۸۹،۵۷ پنی بود.
در برابر دلار هر پوند ۱،۲۸۶۰ دلار قیمت داشت که روز قبل از آن بین ۱،۲۷۰۴ تا ۱،۲۸۶۴ دلار ارزش داشت.
این در حالی است که پیش از رأیگیری، برخی تحلیلگران پیشبینی کرده بودند که ارزش پوند بهشدت سقوط کند.
بیشتر بخوانید: