روسیه، ترکیه و ایران در یک نشست سه‌جانبه که با حضور نماینده سازمان ملل در ژنو برگزار می شود زمینه تشکیل کمیته بازنویسی قانون اساسی سوریه را فراهم می‌آورند. وزیران خارجه سه کشور برای این منظور وارد ژنو شدند.
کمیته بازنویسی قانون اساسی سوریه متشکل از ۱۵۰ نفر است: ۵۰ نفر از شورشیان مخالف اسد، ۵۰ نفر از دولت سوریه و ۵۰ تن دیگر نیز شامل افرادی است که سازمان ملل آن‌ها را معرفی می‌کند. بر سر این فهرست سوم اختلاف وجود دارد. به گزارش خبرگزاری رویترز، محمد جواد ظریف، سرگئی لاوروف و مولود چاوش اوغلو، وزیران خارجه ایران، روسیه و ترکیه برای شرکت در یک نشست سه‌جانبه پیرامون کمیته قانون اساسی سوریه و گفت‌وگو درباره فهرست سوم وارد ژنو شده‌اند. انتظار می‌رود که سازمان ملل از توافقی که در این نشست حاصل می‌شود حمایت کند.
استفان دی‌میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه که از یکم ژانویه ۲۰۱۹ از این سمت کناره‌گیری می‌کند تلاش کرده بود درباره اسامی ۱۵۰ عضو کمیته قانون اساسی سوریه با همه طرف‌های جنگ سوریه به توافق برسد. توافق صلح در سوریه به تشکیل این کمیته، بازنویسی قانون اساسی و سرانجام برگزاری انتخابات در سوریه بستگی دارد.
وزیر خارجه ترکیه پیش از آغاز نشست سه‌جانبه در ژنو اعلام کرده بود که اگر بشار اسد در یک انتخابات «دموکراتیک و عادلانه و قابل اعتماد» پیروز شود، ترکیه آماده است با او همکاری کند. اما مولود چاوش اوغلو شامگاه دوشنبه، در دوحه، پیش از عزیمت به مقصد ژنو این سخنان را تعدیل کرد. وزیر خارجه ترکیه گفت:
« ما هیچ‌وقت نگفتیم و نخواهیم گفت که اقدامات بشار اسد را تصویب می‌کنیم. من در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر در سوریه انتخابات “عادلانه” برگزار و اسد پیروز شود، آیا با او همکاری می‌کنید، گفتم که اگر انتخابات دموکراتیک و قابل اعتماد برگزار شود، همه این موضوع را مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌دهند.»
سال گذشته رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه از اسد به عنوان یک «تروریست» نام برده بود. ترکیه از مخالفان بشار اسد در شمال سوریه حمایت می‌کند.
جیمز جفری، نماینده آمریکا در امور سوریه نیز قبل از برگزاری نشست سه‌جانبه ژنو اعلام کرد که ایالات متحده خواهان تغییر نحوه کشورداری در سوریه است. جفری در جلسه پرسش و پاسخ «اندیشکده آتلانتیک» گفت:
«حکومت سوریه نباید از تروریسم حمایت کند، نباید از سلاح شیمیایی علیه مردم خودش یا دیگران استفاده کند. نباید تبدیل به پایگاهی برای کشورهای دیگر با نیت‌های راهبردی شود، به طور مشخص در این مورد منظور ایران است. نباید دست به شکنجه بزند. باید به پناهجویان کمک کند تا داوطلبانه به محل زندگی خود بازگردند. اگر حکومت سوریه این نیازهای اولیه را در جریان یک روند سیاسی رعایت کند، چه ما آن حکومت را دوست داشته باشیم چه نه، با آن کنار می‌آییم.»
دی‌میستورا یکشنبه گذشته اعلام کرده بود که تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه ممکن است به پیشرفت در روند صلح کمک کند:
«این کمیته برای مثال قدرت رئیس جمهوری سوریه را تعدیل می‌کند و ممکن است برگزاری انتخابات آزاد را میسر سازد. تفکیک قوا در سوریه یکی از معضلات است.»
برخی دیپلمات‌ها به خبرگزاری رویترز گفته‌اند دی‌میستورا که در نشست سه‌جانبه وزیران خارجه ایران، ترکیه و روسیه حضور دارد به احتمال زیاد از توافقی که در این نشست حاصل می‌شود حمایت خواهد کرد. مهم‌ترین هدف دی‌میستورا اکنون این است که تا پیش از پایان مأموریتش در سوریه در هفته جاری در ملاقات با آنتونیو گوترش تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه را اعلام کند. دی‌میستورا گفته است:
«تصمیم نهایی را سازمان ملل می‌گیرد و نه یک کشور مخشص، هرچند هم که مقتدر باشد.»
بیشتر بخوانید: