رئیس جمهور ترکیه در پرونده ناپدید شدن جمال خاشقجی فشارهای سیاسی بر پادشاهی عربستان سعودی را افزایش داده است. اردوغان گفته است، ترکیه نمیتواند در برابر ناپدید شدن خاشقجی سکوت کند. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نیز در گفتوگو با فاکسنیوز اعلام کرده که به دلایل اقتصادی در توقف فروش سلاح به عربستان سعودی مردد است.
اردوغان: ترکیه سکوت نمیکند
جمال خاشقجی روزنامهنگار منتقد سعودی ظهر سهشنبه ۲ اکتبر / ۱۰ مهر به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول مراجعه کرده بود که گواهی تجرد بگیرد اما دیگر بازنگشته و همچنان اثری از او نیست. ریاض میگوید او از کنسولگری خارج شده اما نمیتواند این موضوع را اثبات کند. روزنامه صباح در ترکیه صبح چهارشنبه تصاویر، اسامی و تاریخ تولد ۱۵ شهروند سعودی را منتشر کرده که ۲ اکتبر/ ۱۰ مهر وارد فرودگاه استانبول شدهاند. مقامات ترکیه فیلمی هم منتشر کردهاند که نشان میدهد این اشخاص وارد کنسولگری عربستان در استانبول شدهاند. نیویورک تایمز به نقل از یک مقام امنیتی که نام او افشا نشده گفته است که هیأت ۱۵ نفره روزنامهنگار منتقد را کشته و او را تکه تکه کردهاند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، پنجشنبه ۱۱ اکتبر، ۱۹ مهر رجب طیب اردوغان در راه بازگشت از مجارستان به ترکیه در جمع خبرنگاران گفته است:
«ما نمیتوانیم درباره چنین حادثهای با این ابعاد سکوت کنیم. چگونه ممکن است کنسولگری یا سفارت عربستان دوربین مداربسته نداشته باشد؟ یک پشه پر بزند، پرنده پر بزند، این سیستمها تصویرش را ثبت میکنند. گمانم سعودیها حتی پیشرفتهترین این سیستمها را در اختیار داشته باشند.»
اردوغان دو روز قبل هم گفته بود که ترکیه این پرونده را دنبال میکند. روزنامه واشنگتنپست مینویسد هدف اردوغان از چنین اظهاراتی این است که به تدریج فشار سیاسی بر پادشاهی عربستان سعودی را افزایش دهد و در همان حال زمینه سرمایهگذاری عربستان سعودی در ترکیه را فراهم بیاورد و روابط فیمابین را هم که به دلیل حضور نظامی ترکیه در قطر و سوریه به تیرگی گراییده بود بیش از این به خطر نیندازد.
ترامپ: ما شغل ایجاد کردیم
رئیس جمهور آمریکا هم شامگاه گذشته اعلام کرد که در بالاترین سطوح، مسأله ناپدید شدن جمال خاشقجی را با مقامات سعودی مطرح کرده است. دونالد ترامپ خاطرنشان کرد که ایالات متحده و ترکیه در این زمینه با هم همکاری تنگاتنگی دارند. به گفته سارا هاکبی، سخنگوی کاخ سفید، جان بولتون و جرد کوشنر با محمد بن سلمان درباره ناپدید شدن روزنامهنگار سعودی گفتوگو کردهاند. بعد از این گفتوگو مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا نیز با ولیعهد سعودی تلفنی صحبت کرده و از او خواسته نتیجه تحقیقات در پرونده ناپدید شدن خاشقجی را به طور شفاف اعلام کند.
شامگاه چهارشنبه ۱۰ اکتبر/ ۱۸ مهر رئیس جمهور آمریکا در گفتوگو با فاکسنیوز گفت او میخواهد هر طور شده حقیقت این ماجرا را دریابد اما به دلایل اقتصادی مردد است که فروش سلاح به عربستان سعودی را متوقف کند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس ترامپ در بخشی از گفتوگو با فاکسنیوز گفته است:
«فکر میکنم [توقف فروش سلاح به عربستان] دردناک باشد. ما شغل ایجاد کردیم، چیزهای زیادی در این کشور داریم. کشوری داریم که احتمالا از هر زمان دیگری بهتر است. بخشی از این موفقیتها را با [فروش] سیستمهای دفاعیمان به دست آوردهایم و همه هم خواهان آن هستند.»
دونالد ترامپ در نخستین سفر خارجی خود بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا یک قرارداد تسلیحاتی به ارزش ۱۱۰ میلیارد دلار با عربستان سعودی منعقد کرد. دولت او برای تحدید نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی و مبارزه با اسلامگرایی در خاورمیانه و همچنین طرح صلح بین اسرائیل و فلسطین به حمایت سعودی نیاز دارد.
روزنامه واشنگتنپست شامگاه گذشته گزارش داد که مأموران امنیتی عربستان سعودی قصد داشتند خاشقجی را در کنسولگری عربستان در استانبول بازداشت کنند. واشنگتنپست به نقل از مقامات امنیتی آمریکا که نام آنها افشا نشده میگوید دستور بازداشت خاشقجی را محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی صادر کرده بود. اما عملیات بازداشت او مطابق برنامه پیش نرفته است.
بیشتر بخوانید:
- یک داستان تکراری: آدمربایی سیاسی در عربستان سعودی
- دامنه پرونده ناپدید شدن روزنامهنگار سعودی گسترش یافت
- اردوغان: ناراحتیم که روزنامهنگار منتقد سعودی ناپدید شده
- به باور پلیس ترکیه روزنامهنگار منتقد در کنسولگری عربستان «به قتل رسیده»
- دیدهبان حقوق بشر: عربستان محل اقامت روزنامهنگار منتقد را اعلام کند
- یک روزنامهنگار منتقد سعودی در ترکیه ناپدید شد
پول عربستان تمام منتقدان را ساکت می کند
احمد حسین زاذه / 12 October 2018