اسلامگرایان تندرو گروه «دولت اسلامی» (داعش) از آغاز جنگ سوریه صدها اثر باستانی را در این کشور و به‌ویژه در پالمیرا غارت کرده و یا نابود کردند. در این هفته دولت سوریه در دمشق نمونه‌های بسیاری از آثار و اشیاء به جا مانده را پس از بازسازی به نمایش گذاشت. این نمایشگاه شامل ۵۰۰ اثر می‌شد.

نمایشگاه آثار باستانی سوریه در دمشق
نمایشگاه آثار باستانی سوریه در دمشق

به‌گزارش رویترز، اشیاء نمایش داده شده در دمشق فقط متعلق به دوران امپراتوری روم بودند. برخی حتی به ۱۰ هزار سال قبل از میلاد بازمی‌گشتند و آثار دیگر به دوران نزدیکتر و امپراتوری اعراب مربوط می‌شدند.

مجسمه سنگییلهی بن یهودا، کشیش پالمیرا نیز که متعلق به ۱۲۰ سال پس میلاد مسیح است، در میان آثاری بود که در نمایشگاه دمشق به نمایش گذاشته شد. این مجسمه را افراد داعش زمانی که شهر تاریخی پالمیرا را به تصرف خود در آوردند ربودند و بخشی از چهره و کلاه مجسمه را شکستند، اما مجسمه بعد بازسازی شد. خلیل حریری، رئیس بخش آثار باستانی پالمیرا می‌گوید با دیگر آثار باستانی پالمیرا نیز چنین کردند و بعد این آثار بازسازی شدند.

حریری گفت: «این تمدن تنها متعلق به سوریه نیست، ما نگهبان آن هستیم و آن را برای خیر تمام جهان حفظ می‌کنیم.»

داعش در سال ۲۰۱۵ پالمیرا و ویرانه‌های دوران امپراتوری روم آن را که میراث جهانی یونسکو محسوب می‌شود به تصرف خود در آورد. ۲۰ مه ۲۰۱۵ داعش برای نخستین بار تَدمُر، آبادی برجای مانده از پالمیرای باستانی در شرق سوریه را فتح کرد و سپس به تدریج معبد «بعل شمین»، «معبد بعل»، سه برج «ایلابل»، «ویملیکو» و «وکیتوت» و «طاق پیروزی» را منهدم کردند. آن‌ها همچنین به دیوار آمفی‌تئاتر پالمیرا آسیب‌هایی وارد کردند و بنای تتراپیلون از مهم‌ترین بناهای باستانی در محوطه پالمیرا را ویران کردند.

بعد از عقب‌نشینی داعش از این منطقه، در کشورهای غربی بحث بازسازی پالمیرا به عنوان نشانه‌ای از یک جامعه چندفرهنگی در خاورمیانه درگرفت. به عنوان نخستین تلاش در این جهت، انستیتو باستان‌شناسی دیجیتال در دانشگاه اکسفورد با همکاری دانشگاه هاروارد، با چاپگر سه‌بعدی طاق پیروری پالمیرا را بازآفرینی کرد و در میدان رافالگار لندن به نمایش گذاشت. بشار اسد هم وعده داده بود که بعد از پایان جنگ داخلی سوریه، پالمیرا را با کمک یونسکو بازسازی می‌کند.

داعش در موصل عراق نیز برای تأمین مخارج خود به آثار باستانی این شهر دستبرد زدند و بخشی از میراث فرهنگی سوریه را نابود کردند.

در حالی که هزاران شیء باستانیِ به سرقت رفته بازسازی شده‌اند، هزاران اثر دیگر احتمالاً در خارج از سوریه و در دست فروشندگان هستند.

بیشتر بخوانید: