سرنوشت طرح سوال از “محمود احمدینژاد” در مجلس شورای اسلامی هنوز در هالهای از ابهام است. این طرح گرچه پس از ماهها کشوقوس سرانجام روز ۲۹ آذر ماه از سوی هیات رییسه مجلس اعلام وصول شد و برای بررسی به کمیسیونهای مربوطه رفت اما ظاهرا حالا در این ایستگاه متوقف شده است.
کمیسیون امنیت ملی مجلس قرار بود سه شنبه هفته پیش دو سوال قید شده در این طرح را به بحث بگذارد ولی هنوز خبری از این جلسه به رسانهها درز نکرده است. درعوض هیاتهای اجرایی انتخابات که زیر نظر وزارت کشور فعالیت میکنند صلاحیت برخی از بانیان اصلی طرح سوال از احمدی نژاد را برای حضور در رقابتهای دور آینده مجلس رد کرده اند. این اتفاق، دولت را در مظان اتهام انتقامگیری از منتقدانش قرار داده است.
ضدونقیضهای احضار به مجلس
هفته گذشته رسانههای ایران گزارش دادند که کمیسیون امنیت ملی مجلس از رییس دولت دهم خواسته است روز سه شنبه (۲۰ دی) در این کمیسیون حضور یابد و به سوالات آنها پاسخ دهد. احمدینژاد در روز تعیین شده هزاران کیلومتر دور از تهران بود و به جای دیدار با اعضای کمیسیون امنیت ملی در میدان بهارستان تهران به مراسم تحلیف “دانیل اورتگا” رییس جمهور نیکاراگوئه در میدان انقلاب ماناگوآ رفت. خبر دعوت از احمدینژاد برای حضور در مجلس، نخستین بار از سوی “علاءالدین بروجردی” رییس کمیسیون امنیت ملی اعلام شد.
هیاتهای اجرایی انتخابات، صلاحیت برخی از بانیان اصلی طرح سوال از احمدی نژاد را برای حضور در رقابتهای دور آینده مجلس رد کرده اند. این اتفاق، دولت را در مظان اتهام انتقامگیری از منتقدانش قرار داده است
او شنبه هفته گذشته (۱۷دی) ماه به خبرگزاری نیمهدولتی “فارس” گفت که “رییس جمهوری اسلامی ایران به منظور پاسخ به سوالات جمعی از نمایندگان و در راستای بررسی طرح سوال از رییس جمهور، روز سهشنبه،۲۰ دیماه، به کمیسیون امنیت ملی مجلس دعوت شده است.” بروجردی البته تأکید کرده بود که “لزوما نیازی به حضور شخص رئیس جمهوری در کمیسیون نیست.” و نماینده وی یعنی یکی از معاونین یا وزرای کابینه نیز امکان حضور در کمیسیون امنیت ملی برای پاسخ گویی به سوالات را دارد.
یک روز بعد یعنی روز یکشنبه (۱۸دی) “حسین ابراهیمی” نماینده مردم بیرجند و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفتگویی با خبرگزاری فارس، اخبار مبنی بر احضار احمدینژاد به مجلس را دروغ خواند و گفت که “این کمیسیون از نماینده رئیسجمهوری دعوت کرده است نه از شخص ایشان.”
در همین روز “سیدمحمدرضا میرتاجالدینی” معاون پارلمانی رییسجمهوری با اعلام اینکه هیچ دعوتی از دکتر احمدینژاد برای حضور در کمیسیونهای مجلس صورت نگرفته است، گفت: “طبق قانون، رییسجمهوری تنها در صورتی که سوال به صحن علنی بیاید، در آنجا برای پاسخگویی حاضر میشود.” او از کمیسیونهای مجلس هم انتقاد کرده بود که چرا موضوع دعوت از احمدینژاد را رسانهای کردهاند در حالی که اساسا قرار بر حضور او در مجلس نبوده است. نکته قابل توجه این بود که در هیچ یک از این اظهارات، اشارهای به نام نماینده احمدینژاد در جلسه کمیسیون امنیت ملی نشده بود.
کدام سوالها؟
درباره سوالهای کمیسیون امنیت ملی از احمدینژاد هم روایت یکدستی وجود ندارد. احمد توکلی، نماینده محافظه کار مجلس، هفته گذشته در مصاحبهای گفته بود که موضوع سفرهای خارجی “اسفندیار رحیم مشایی”، رییس دفتر محمود احمدینژاد، از جمله سوالاتی است که از سوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی مطرح خواهد شد.
احمد توکلی: در مدت پنج سال، آقای مشایی ۹۶ سفر خارجی داشتهاند و اکنون این سوال مطرح است که آقای مشایی کجا رفت، چرا به این سفرها رفت و چه ضرورتی برای این تعداد سفر خارجی برای رییس سازمان میراث فرهنگی کشور وجود داشته است
او در گفتگو با خبرگزاری فارس تصریح کرده بود: “در مدت پنج سال، آقای مشایی ۹۶ سفر خارجی داشتهاند و اکنون این سوال مطرح است که آقای مشایی کجا رفت، چرا به این سفرها رفت و اینکه چه ضرورتی برای این تعداد سفر خارجی برای رییس سازمان میراث فرهنگی کشور وجود داشته است.”
توکلی همچنین با اشاره به دیدار مشایی با سفیر اسبق اسرائیل در یکی از این سفرها گفته بود: “مطابق قانون باید در دیدارهای خارجی نماینده وزارت امور خارجه برای ارائه صورتجلسه حضور داشته باشد، اما در سفرهای آقای مشایی… چرا نماینده وزارت خارجه… حضور نداشته است؟.”
دفتر رییس دولت بلافاصله نسبت به این اتهام واکنش نشان داد و دیدار اسفندیار رحیم مشایی با سفیر سابق آمریکا در اسرائیل را دروغ خواند. پایگاه اطلاع رسانی دولت ایران با انتشار اطلاعیهای در روز شنبه (۱۷دی) گفت که ادعای دیدار مشایی با سفیر سابق آمریکا “با هدف حاشیه سازی و تلاش برای تحت الشعاع قرار دادن خدمات دولت مردمی و خدمتگزار صورت میگیرد و قویا تکذیب میشود.”
با وجود برجسته شدن نام مشایی در طرح سوالات از رییس جمهوری، هنوز معلوم نیست که موضوع سفرها و ملاقاتهای خارجی او مبنای سوالهای کمیسیون امنیت ملی از احمدی نژاد باشد.
نایب رییس کمیسیون امنیت ملی در مصاحبه هفته گذشته خود با خبرگزاری فارس گفته بود:”مقاومت رئیسجمهوری در مقابل حکم ابقای حجتالاسلام مصلحی و نحوه عزل آقای متکی دو سؤالی است که از سوی هیئت رئیسه به کمیسیون امنیت ملی ارجاع شده است.” او در این اظهارات هیچ اشارهای به نام مشایی نکرده بود.
در انتظار اتفاق تعیین کننده
رسانههای ایران از روز سه شنبه تاکنون هیچ خبری مبنی بر حضور یا عدم حضور نماینده رییس جمهوری در جلسه کمیسیون امنیت ملی منتشر نکردهاند. بنابراین هنوز مشخص نیست که این جلسه برگزار شده یا به تعویق افتاده و اگر به تعویق افتاده، دلیل آنچه بوده است؟ سکوت خبری ایجاد شده پیرامون سوالها از احمدینژاد در مجلس معنیدار است.
طرح سوال از رئیس جمهوری به سرنوشت انتخابات مجلس نهم گره خورده است. اگر محافظه کاران منتقد احمدینژاد اکثریت مجلس آینده را از آن خود کنند این طرح احتمالا با انگیزه مضاعفی پیگیری خواهد شد
برخی تحلیلگران در واکاوی این سکوت خبری به تاثیر انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی اشاره میکنند. هفته گذشته بسیاری از نمایندگان محافظهکار منتقد دولت توسط هیاتهای اجرایی انتخابات وابسته به وزارت کشور رد صلاحیت شدند.
در میان رد صلاحیت شدهها نام “علی مطهری” نماینده محافظه کار مجلس هشتم و طراح و بانی سوالها از احمدینژاد قرار داشت. او بابت عدم “اعتماد و التزام عملی به اسلام و نظام جمهروری اسلامی ایران” و “ابراز وفاداری به قانون اساسی و اصل ولایت مطلقه فقیه” رد صلاحیت شده است.
در تحلیلهای رسانهای به این نکته تاکید شده که هیاتهای اجرایی وزارت کشور از سلاح رد صلاحیت علیه منتقدان خود در مجلس استفاده کردهاند. برخی چهرههای رد صلاحیت شده نیز این فرضیه را تایید کردهاند. “پیمان فروزش” نماینده فراکسیون اقلیت و از امضاکننده طرح سوال از احمدینژاد در گفتگویی با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفته که دلیل این رد صلاحیتها سولاتی بود که ما در این مدت از رییس جمهوری مطرح کردیم.
در همین حال علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی نیز از رد صلاحیت شماری از نمایندههای کنونی مجلس که برای شرکت در رقابتهای انتخاباتی دوره بعد نامزد شده بودند، انتقاد کرده است. او در جلسه روز چهارشنبه (۲۱ دی) گفت:”رد صلاحیت برخی از نامزدهای نمایندگی مجلس که در وزارت کشور و هیاتهای اجرایی انجام شده، کار درستی نبود و مبنای درستی نداشت.”
برخی ناظران میگویند که سرنوشت طرح سوال از رئیس جمهوری به سرنوشت انتخابات مجلس نهم گره خورده است. اگر محافظه کاران منتقد احمدینژاد اکثریت کرسیهای مجلس آینده را از آن خود کنند این طرح احتمالا با انگیزه مضاعفی پیگیری خواهد شد اما اگر دولتیها بتوانند مجلس را فتح کنند، باید قید به نتیجه رسیدن سوالات از احمدینژاد را زد. این فضای تعلیق و سردرگمی دستکم تا زمان مشخص شدن نتایج نهایی تایید صلاحیتها ادامه خواهد داشت.