کنفرانس بینالمللی بازسازی عراق از دوشنبه ۱۲ فوریه / ۲۳ بهمن در کویت آغاز شد. عراق برای بازسازی تخریبهای گسترده در پی جنگ با گروه «دولت اسلامی» (داعش) به حدود ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز دارد.
کنفرانس بینالمللی بازسازی عراق با شرکت حدود ۱۹۰۰ نماینده از ۷۴ کشور عضو ائتلاف بینالمللی ضدداعش به رهبری آمریکا، سازمانهای بینالمللی، موسسات مالی جهانی و صدها شرکت چندملیتی و خصوصی برای سه روز در شهر کویت جریان خواهد داشت.
ریاست مشترک این نشست بر عهده دولتهای عراق و کویت، سازمان ملل، اتحادیه اروپا و بانک جهانی است.
اهداف کنفرانس بینالمللی
صباح خالد حمد الصباح، وزیر خارجه کویت در نشست خبری پیش از آغاز این کنفرانس گفت: «انتظار داریم جامعه جهانی همانطور که در نابودی تروریسم با عراق همکاری کرد، اکنون در بازسازی این کشور نیز همکاری کند.»
هفته پیش کمیسیون سرمایهگذاری ملی عراق فهرستی از ۱۵۷ پروژه منتشر کرد که نیاز به یافتن سرمایهگذار دارند. هزینه این پروژهها حدود ۱۰۰ میلیارد دلار تخمین زده شده است. این فهرست شامل پروژههایی همچون بازسازی فرودگاه موصل، توسعه زیرساختهای صنعتی و کشاورزی و حملونقل برای پیشرفتن به سوی اقتصاد غیرنفتی و نیز ساخت پالایشگاههای نفتی و پتروشیمی است.
پیش از این، سرمایهگذاریهای خارجی در عراق پس از حمله آمریکا به این کشور و سرنگونی صدام حسین، دیکتاتور پیشین بر صنعت نفت و گاز تمرکز داشت و این کشور را به دومین صادرکننده نفت خام اوپک پس از عربستان بدل کرد.
به علاوه بازسازی خانهها، بیمارستانها، مدارس، جادهها، و زیرساختهای ارتباطاتی نیز بخش دیگری از این پروژهها را شکل میدهند.
هیأتی نیز از حکومت محلی اقلیم کردستان عراق راهی این کنفرانس خواهد شد. به گفته مقامهای کرد، کنفرانس بینالمللی بازسازی عراق ابتدا قرار بود در اربیل برگزار شود، اما پس از مشکلات سیاسی رخداده بر اثر همهپرسی این منطقه به کویت منتقل شد.
رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا که از یکشنبه سفر به خاورمیانه را آغاز کرده است، در این کنفرانس حضور خواهد داشت. به گزارش خبرگزاری «رویترز»، دولت آمریکا قصد ندارد برای بازسازی عراق کمک مالی اختصاص دهد و از کشورهای عربی همسایه انتظار دارد در این بازسازی مشارکت کنند. اما بخش خصوصی آمریکا در این کنفرانس فعالانه حضور خواهد داشت.
معضل فساد
موسسه بینالمللی مالی (آ اف سی)، بخش خصوصی بانک جهانی یکشنبه در آستانه کنفرانس از سرمایهگذاران خصوصی خواست تا بر تردیدهایشان جهت سرمایهگذاری در عراق غلبه کنند.
زیاد بدر، مدیر بخش عراق آ اف سی، به سرمایهگذاران وعده داد که در هیچ جای دیگر دنیا «سرمایههای آنها چنین سوددهی نخواهند داشت» و به پروژه هتل لوکسی در اربیل، پایتخت حکومت محلی اقلیم کردستان اشاره کرد که ۲۴ درصد سود برای شرکت لبنانی سرمایهگذار در آن به همراه داشته.
او برای اطمینان دادن به سرمایهگذاران گفت که آ اف سی خود نیز ۱.۲ میلیارد دلار در عراق سرمایهگذاری کرده است.
فساد گسترده و دیوانسالاری فرسوده بزرگترین دغدغههای سرمایهگذاران هستند. سامی العرجی، رئیس کمیسیون سرمایهگذاری عراق یکشنبه وعده داد که عراق برای جذب هر چه بیشتر سرمایهگذاری با «دیوانسالاری دستوپاگیر و فساد که مانع سرمایهگذاری هستند»، مبارزه کند.
این در حالی است که جمعه گذشته هزاران معترض در بغداد علیه فساد دولتی و محکومکردن یک فعال ضدفساد مشهور به زندان در خیابانها تظاهرات کردند.
به گزارش سازمان شفافیت بینالملل، عراق در فهرست فاسدترین کشورهای جهان در رده دهم قرار دارد.
از رنج کودکان تا بازسازی موصل
صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) یکشنبه در آستانه کنفرانس بینالمللی بازسازی عراق اعلام کرد که از هر چهار کودک عراقی یک تن در فقر به سر میبرد و چهار میلیون کودک نیازمند کمک هستند.
سازمان ملل تأیید کرده که از ۲۰۱۴ به این سو ۱۵۰ حمله به مراکز آموزشی و ۵۰ حمله به مراکز بهداشتی و درمانی روی داده است.
نیمی از مدارس عراق نیازمند بازسازی هستند و روند آموزش بیش از سه میلیون کودک عراقی متوقف شده است.
موصل، دومین شهر بزرگ عراق که زمانی دو میلیون جمعیت داشت، یکی از پرهزینهترین بخشهای بازسازی این کشور پس از داعش است. در موصل که ژوئیه پیش از داعش بازپس گرفته شد، دستکم ۱۰ هزار تن جانشان را از دست دادند. منطقه قدیم شهر که زمانی ۲۰۰ هزار تن جمعیت داشت، اکنون منزلگاه تنها پنجهزار تن است. هنوز اجساد شبهنظامیان داعش از خیابانها جمعآوری نشدهاند و به تازگی کمیتهای برای این کار تشکیل شده. شهر هنوز در بسیاری از مناطق از آب و برق بهرهمند نیست و در قسمت غربی این شهر حتی یک بیمارستان یا درمانگاه نیز سالم برجای نمانده است.
عراق دسامبر گذشته پیروزی بر داعش را اعلام کرد و قلمروهایی را که ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ به دست این گروه افتاده بود، به طور کامل بازپس گرفت. ائتلاف بینالمللی ضدداعش از یک سو و شبهنظامیان تحت حمایت ایران از سوی دیگر نیروهای عراقی را در این جنگ همراهی میکردند.