در حالی که پس از بازدید برخی نمایندگان مجلس از زندان اوین در روز سه‌شنبه ۱۰ بهمن، محمدعلی وکیلی، یکی از این نمایندگان گفته بود با توجه به توافق با دیگر نمایندگان، فعلاً جزییات این بازدید ارائه نمی‏‎شود، محمدجواد فتحی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، جزییاتی از این بازدید ارائه کرد.

وضعیت بازداشتگاه‌ها در ایران/ کارتون از اسد بیناخواهی

فتحی از اینکه نمایندگان پس از ۲۰ روز و به دنبال به تاخیر افتادن‎های مکرر توانستند از دو بند زندان اوین بازدید کنند ابراز تاسف کرد، اما تاکید کرد هدف از این بازدید تنها پرداختن به موضوع اعتراضات اخیر نبوده است: «قطعا این بازدید تنها مربوط به رسیدگی به وضعیت بازداشتی‌های حوادث اخیر نبوده بلکه می‌خواستیم درباره زندان‌ها تحقیق و بازرسی کنیم. بر همین اساس قرار شد کمیسیون حقوقی هماهنگی‌های لازم را با قوه قضاییه انجام دهد تا بتواند از سایر زندان‌های کشور نیز بازدید کند.»

این نماینده تهران در مجلس با تاکید بر اینکه نمایندگان باید بتوانند از بندهای مختلف زندان بازدید کنند، گفت: «توقع ما این بود که بتوانیم با همه زندانیان ملاقات داشته  باشیم و از همه بندهای مختلف زندان بازدید کنیم تا امور اداری و مشکلات مختلف زندان را مورد بررسی قرار دهیم اما متاسفانه بر اساس وقت و شرایطی که تنظیم شده بود احساس کردیم حضور بیشترمان در زندان عایدی ندارد.»

محمدعلی فتحی به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت در این بازدید فیلم خودکشی سینا قنبری و محل حادثه نشان داده شده که حکایت از وقوع خودکشی داشته، اما: «قضاوت قطعی مستلزم انجام تحقیقات دقیق قضایی است.»

بازدید نمایندگان مجلس از زندان اوین حدود دو ساعت طول کشیده است. جمع‌بندی فتحی از این بازدید و قضاوت درباره قتل یا خودکشی سینا قنبری: «نمی‌توانم چیزی را نفیا یا اثباتا رد یا تایید کنم زیرا اثبات قتل یا خودکشی مستلزم انجام تحقیقات قضایی پیچیده است که باید انجام شود.»

او درباره جان باختن سینا قنبری در زندان گفت: «در مورد علت فوت این متهم نمی‌توان با دیدن یک فیلم یا صحنه محل حادثه قضاوت کرد. آن‌چه در فیلم نشان داده شد حاکی از خودکشی بوده که گویا نظریه پزشکی قانونی نیز آن را تایید می‌کند که اکنون پرونده در دادسرای امور جنایی تهران مفتوح است و باید منتظر اظهارنظر نهایی بازپرس باشیم.»

به گفته فتحی، با توجه به پیچیدگی پرونده‌های قتل، بازپرس از «همه ابزارها» برای «کشف حقیقت» استفاده می‌کند: «بازپرس از تحقیقات از هم‌بندی‌ها، معاینه محل وقوع این اتفاق و اخذ نظریه پزشکی قانونی یا حتی در صورت لزوم از نظریه پلیس علمی نیز استفاده می‌کند تا بتواند به قرائن و شواهد متقنی رسیده که فوت سینا قنبری ناشی از قتل یا خودکشی بوده است.»

توضیح فتحی درباره نحوه خودکشی سینا قنبری: «ظاهرا این فرد با استفاده از نایلون‌های سطل زباله و گره زدن آن در یکی از سرویس‌های بهداشتی محل قرنطینه زندان، به گفته پزشکی قانونی خودکشی کرده است که ما فیلم خودکشی را هم دیدیم. ظواهر امر نشان می‌دهد فرد خودکشی کرده اما باید روند قضایی طی شود تا بتوان علت قتل را مشخص کرد.»

او درباره وجود ترامادول در معده سینا قنبری هم گفت: «طبیعتا بازپرس پرونده در این‎باره باید تحقیق کند و نظریه پزشکی قانونی را اخذ کند.»

پیشتر یک منبع پیگیر اخبار زندانیان در ایران به زمانه گفته بود: «من راجع به سینا قنبری تحقیق کردم از بچه‌هایی که در قرنطینه یک بازداشت بودند. وقتی که بازداشت شده و توی قرنطینه بوده، گویا روز پانزدهم تولدش بوده. بعد به شدت وضعیتش خوب نبوده، استرس و اضطراب زیادی داشته همراه با ترس. پزشکان و ماموران بهداری و سربازها هم گویا بین بچه‌ها متادون پخش می‌کردند به عنوان دارو و به سینا قنبری متادون زیادی تزریق شده و داده شده بهش و طوری شده که وضعیتش ۱۰ برابر بدتر شده. او با همان حالت بد می‌گفته من پانزدهم تولدم است و باید بروم بیرون. یکی از بچه‌های بازداشتی قرنطینه یک اینها را به من گفت. خلاصه او ساعت پنج صبح رفته دستشویی و توی دستشویی خودش را با نایلون زباله خفه کرده. ماموران هم ریخته‌اند و یک سری از بچه‌های بازداشتی را با خودشان برده‌اند، انگار که بخواهند تقصیر به گردن آنها بیندازند.»

به گفته محمدعلی فتحی اما بازدید نمایندگان از بندهای چهار و ۲۰۹ زندان اوین انجام شده و با چهار نفر از بازداشتی‌های اعتراضات سراسری دی ماه در تهران که در بند چهار نگهداری می‎شوند، صحبت شده است: «علت اینکه آنها در زندان مانده‌اند این نیست که خطرناک‌تر از بقیه بوده یا اقدام خاصی انجام داده‎اند و اتهام‌شان سنگین‌تر از بقیه است، بلکه این افراد توانایی تامین وثیقه یا معرفی کفیل نداشته‎اند.»

دهم بهمن ماه عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور گفته بود در تهران ۹ نفر در ارتباط با اعتراضات سراسری در بازداشت هستند: وزیر کشور: ۳۰۰ نفر که در حوادث اخیر مرتکب جرم شده‌اند، بازداشت هستند

فتحی اما در جمع‌بندی کلی درباره این بازدید گفت بر اساس گزارش ارائه شده در کل کشور ۵۵ نفر از زندانیان اعتراضات اخیر در بازداشت هستند که از این تعداد دو نفر خانم هستند و یکی از آنها در تهران است: «خانم {فاطمه} سعیدی (نماینده مجلس) که همراه با ما در بازدید از زندان اوین بود در بند ۲۰۹ با یک خانم که در اعتراضات اخیر بازداشت شده گفت‌وگو کرد. ضمن اینکه در این بند یک متهم مرد دیگر نیز در خصوص اعتراض‌های اخیر نگهداری می‌شد. بند ۲۰۹ مربوط به زندانیان امنیتی است که معمولا سوابق امنیتی یا وابستگی به گروه‌های ضد انقلاب دارند.»

این نماینده مجلس اما در پایان تاکید کرد نمایندگان با توجه به‌ «شان نظارتی‌»شان باید بتوانند هر زمان که می‎خواهند از مراجع و دستگاه‌های مختلفی که از بودجه عمومی استفاده می‎کنند، بازدید کنند.

فتحی بر این اساس به درازا کشیده شدن پاسخ به درخواست بازدید از اوین را قابل انتقاد دانست.


  • در همین زمینه