اهدای خون و مشکلات آن در ایران

مازیار مهدوی‌فر – اهدای خون زمانی صورت می‌گیرد که فردی سالم، داوطلبانه درخواست کند که مقداری از خونش را برای مصارف درمانی و نجات جان انسان‌های دیگر اهدا کند.

پیشینه عمل انتقال خون در ایران به دهه بیست شمسی برمی‌گردد، اما با تاسیس سازمان انتقال خون در سال ۱۳۵۳ این موضوع جنبه رسمی و قانونمند به خود گرفت. اگرچه از آن تاریخ نزدیک به چهار دهه می‌گذرد، اما به نظر می‌رسد هنوز هم با مشکلات زیادی در زمینه اهدا و انتقال خون روبه‌رو هستیم؛ مشکلاتی که از مسایل فرهنگی جامعه تا تکنولوژی و مدیریت منابع را دربرمی‌گیرد. 

جدا از آن گروهی از افراد با انگیزه کمک به هم‌نوع به پایگاه‌های انتقال خون مراجعه می‌کنند و بعضی‌ها هم، به خاطر این‌که قبلاً خود یا یکی از نزدیکان‌شان با خون دریافتی از شخص دیگر درمان شده‌اند تصمیم به اهدای خون گرفته‌اند. بسیاری از افراد هم تصور می‌کنند آزمایش‌هایی روی خون اهدایی آن‌ها صورت می‌گیرد که سبب می‌شود در جریان ابتلای خود به بیماری‌های مختلفی مانند قند، چربی یا کلسترول قرار گیرند.

دکتر افخمی: با کمبود خون مواجه هستیم. از یک سمت آمارها نشان می‌دهد که فقط پنج درصد از افراد واجد شرایط هر کشور، داوطلبانه اقدام به اهدای خون می‌کنند و بقیه به دلایل مختلف، مثلاً ترس از اهدا، اقدام به این عمل نمی‌کنند. 

یکی از شعارهای صلیب سرخ برای تشویق مردم به اهدای خون این است: “نجات یک زندگی با یک فنجان چای و یک تکه بیسکویت”، اما به نظر می‌رسد برای نجات جان بیمارها در ایران آن‌چه بیش از هر چیز ضروری است، توجه به “برنامه‌ریزی” باشد.