نایب رییس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس با اشاره به افزایش چشمگیر آمار سوءاستفاده جنسی از کودکان، از آخرین مراحل تصویب لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان در این کمیسیون خبر داد. در این لایحه برای والدینی که در تربیت، تحصیلات یا مراقبت از کودکان کوتاهی کنند، مجازاتهایی همچون جزای نقدی، حبس تعلیقی و مواردی از این دست در نظر گرفته شده تا والدین را متوجه مسئولیتشان کند.
محمد کاظمی، نایب رییس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس به خبرگزاری کار ایران(ایلنا) گفته: «کودکان بهلحاظ شرایط قدرت دفاع از خود را جسمی ندارند و بنابراین قانونگذار باید در قبال تعدیات احتمالی علیه آنها، حمایت و توجه قانونی بیشتری را درنظر بگیرد.»
به گفته او این لایحه در مراحل پایانی است و به زودی برای تصویب به صحن علنی مجلس ارائه میشود.
کاظمی درباره این لایحه گفته: «در این لایحه برای مددکاران اجتماعی و بهزیستی و مسئولان نیروی انتظامی اختیاراتی لحاظ شده که براساس آن میتوانند کودکان دارای والدین بدسرپرست را از آنها جدا کند و به مراکز قانونی تحویل دهد.همچنین سوءاستفاده از کودکان در مسائل جنسی و همچنین در محیط کار بهشدت مورد توجه قرار گرفته و تمهیدات قانونی برای جلوگیری از بروز این مسائل درنظر گرفتیم و درواقع مجازاتی که درمورد سوءاستفاده جنسی از کودکان درنظر گرفتیم، شدیدتر از موارد مشابه درمورد بزرگسالان است.»
رضا قدیمی، مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران، آبان ماه اعلام کرده بود که بیش از ۴۰۰ کودک کار طی سهماه از سطح شهر تهران «جمعآوری» شدند. ۹۰ درصد آنها که سهچهارمشان تابعیت ایرانی ندارند، مورد آزار جنسی قرار گرفتهاند.
برخی صاحبنظران معتقدند به دلیل فرهنگ استبدادی غالب در حوزه پرورش کودکان، خشونت نسبت به کودکان، چه جسمانی و چه روانی، از دیرباز اعمال میشده، اما به علت فقدان نهادهایی که از قربانیان کودکآزاری حمایت کنند یا نبود آگاهی کافی، کودکآزاری رخ میداده و امری عادی تلقی میشده است.
در ایران تنها ۱۵ سال است که کودکآزاری بهعنوان «جرم عمومی» شناخته میشود و پیگیری آن منوط به شکایت قربانی نیست.
حامد فرمند، فعال حقوق کودک مشکل اصلی آزارهای جنسی کودکان را فقدان اراده برای آگاهی سازی در این زمینه میبیند. او آموزش همهجانبه در این باره را راهگشای کاهش و از بین بردن این پدیده میداند. به گفته او «آموزش کودکان که متاسفانه دولت و نهادهای مدنی از آن سرباز زدهاند میتواند به کودک کمک کند تا اولا بدن خود را بشناسد و حریم خصوصی خود را تشخیص دهد که خود این امر درصدی از میزان تعرض که گاه با رضایت ظاهری کودک همراه است و از ناآگاهی او ناشی میشود خواهد کاست. اما در مرحله بعد، امکان گزارش دهی کودک از آسیب وارد شده و کاهش یا کنترل نسبی آثار روانی اتفاق را موجب خواهد شد.»
به گفته این فعال حقوق بشر، آموزش جامعه و اطرافیان کودک نیز اهمیت دارد تا کودکی که آموخته تا چطور موضوع را اطلاع دهد، امنیت لازم را نیز برای این کار احساس کند. تمام اینها کمک خواهد کرد تا امنیت متجاوزین به حقوق کودک به خطر بیفتد.
فرمند اراده قوی برای اصلاح قوانین حمایت از کودکان را نیز امری بسیار با اهمیت میداند.
این فعال حقوق بشر میگوید: «یکی از اقدامات مهم دیگر تقویت نهادهای حامی کودکان از نهادهای مدنی تا نهادهای دولتی-حکومتی با نقش فعال و روشن در حمایت از کودکان آسیبدیده است، به طوری که تمام افراد جامعه امکان گزارشدهی در این زمینه را داشته باشند و اطمینان داشته باشند که به مسئله کودک رسیدگی خواهد شد.»
- در همین زمینه:
این اقدام خیلی مهم و خوب است. ولی متأسفانه ساختارهای حکومت و گفتار و اعمال و اختلافات بعضی مسؤولین در سه قوّه بنوعی است که هر اقدام خیری هم با امّا و اگرها روبرو می شود و به علّت فسادی که در ساختارها و کارکردها وجود دارد طرح های خوب عملی نمی شود. متأسفانه خود حکومت با بعضی اقدامات خود عملاً کودک آزاری می کند. بعضی ریشه های تقصیر والدین در کودک آزاری در خود عملکرد حکومت قرار دارد. فقر و اعتیاد و وضع نابسامان اقتصادی و بدتر از همه نابودی اصول و اساس اخلاق در جامعه که به دروغ و ریا آمیخته شده مانع از هر بهبود و تحوّل است. خانه از پابست ویران است. حکومتی که کودک به جبهه می فرستد و مادران صاحب فرزندان کوچک را با اطفال یا بدون ایشان به زندان می اندازد و ملاحظۀ اطفال ایشان را ندارد حکومتی که بجای رسیدگی درخور توجّه به وضع اقتصادی مردمش دچار فساد و اختلاس و حیف و میل بیت المال در راه جنگ و اختلاف و مسابقۀ تسلیحاتی است بدیهی است که خواسته یا ناخواسته باعث فقر و تبعات آن از قبیل اعتیاد و دزدی و فساد اخلاق و ناامیدی می گردد و اینها همه بسترهای عالی برای کودک آزاری هستند. تا اخلاق بزرگان حکومت خوب نشود تا مردم عملا حُسن اخلاق ایشان را با تمام وجودشان حسّ نکنند و اعتماد نیابند، امیدی به اجرای کامل و شایستۀ این طرح های خوب نیست. البته مردم و خانواده ها می توانند بدون نظر به حکومت خود اقداماتی در این جهت بنمایند و به داد خود و همنوعان خود برسند. مردم و بعضی مسؤولین که انسان اند و انصاف و رحم و مروّت دارند باید نهایت سعی خود را بکنند.
نوید / 28 November 2017