«زمانه» پنجمین سالروز تولدش را جشن می‌گیرد، تولدی که مصادف شده با «بهار عربی» مردمان خاورمیانه، مردمانی رنج‌کشیده که این روزها تصویر مقاومت‌ها و شادی‌هاشان، همگان را به تحسین واداشته است.
 

با این وجود، پنهان نمی‌توان کرد که رشد و توسعه پایدار، دموکراسی و احقاق حقوق مردم و در ‌‌نهایت، برساختن جامعه‌ای انسانی که به تعبیر شاملو «انسان» در آن رعایت شود؛ جز در پرتو آگاهی‌ و مطالبه حقوق و آزادی‌ها میسر نیست.

رسالت حرفه‌ای و انسانی ما در«زمانه» ایجاب می‌کند تا گام‌هایی هرچند کوچک در راستای گسترش این «آگاهی‌ اجتماعی» برداریم. ما می‌کوشیم به سهم خود صدای به حاشیه‌راندشدگان جامعه را بازتاب دهیم، حاشیه‌‌‌ماندگانی را که به سبب نبود‌‌ همان آگاهی‌های اجتماعی، پیاپی بر آن‌ها ظلم می‌شود و این ظلم الزاماً ارتباط مستقیمی نیز با عملکرد و رفتار دولت ندارد.

با در نظر گرفتن چنین ضرورت‌هایی بود که در بخش «حقوق انسانی» زمانه تلاش شد، رویکرد اجتماعی/جامعه‌شناختی صفحه تقویت شود. ما تا جابی که ممکن بود کوشیدیم از فضای سیاسی/خبری مرسوم در بخش‌های«حقوق بشری» سایر رسانه‌ها فاصله بگیریم.

اتخاذ چنین رویکردی از دو جهت بود:

نخست اینکه تحقق عینی «حقوق بشر» را بیشتر «امری اجتماعی» می‌دانیم،
و دیگر اینکه باور داریم «ارتقای حقوق بشر» بدون نقد اجتماعی – البته همراه با آموزش- امکان‌پذیر نیست.
از همین رو، در «زمانه» تلاش کردیم به مباحثی بپردازیم که خواننده فارسی‌زبان کمتر با آن‌ها به عنوان موضوع‌هایی «حقوق بشری» آشنا است، موضوعاتی نظیر حق برخوداری از محیط زیست سالم، بهداشت و سلامت، حق بر بدن و وضعیت مهاجرین و پناهندگان و…

در این بین، «اقلیت‌های دینی» و «کودکان» نیز در موقعیت ویژه‌ای قرار دارند. به نظر ما به تضییع حقوق آنان کم‌‌توجهی می‌شود. انتشار سلسله یادداشت‌هایی با محوریت «اقلیت بهایی»، از اقداماتی بود که در ظرف این چند ماه اخیر در «زمانه» پیگیری شد و قصد هم داریم که در ارتباط با سایر اقلیت‌ها، از جمله دراویش، تلاش‌های مشابهی انجام دهیم.

در پیوند با حقوق کودکان، کارگران، پناهندگان و نیز موضوعاتی نظیر توسعه، صلح، میراث طبیعی و محیط زیست هم ایده‌هایی مطرح است که سعی داریم با همراهی شما مخاطبان عزیز«زمانه»،آن‌ها را آرام‌آرام در این صفحه پی‌بگیریم.

در پایان بار دیگر مایلم پنج‌سالگی «زمانه» را نخست به شما همراهان فرهیخته و سپس به همکاران محترمم شادباش گویم.

با امید به تداوم و گسترش بهاران!

بهنام دارایی‌زاده