برای نخستین بار گروهی از پژوهشگران آلمانی چگونگی گرایش جوانان غربی به اسلام افراطی و جهادی در شبکه‌های مجازی را بررسی کرده‌اند. نتیجه تحقیق پژوهشگران دانشگاه اوزنابروک و بیلفلد در آلمان نشان می‌دهد که اسلام این جوانان یک ایدئولوژی من‌درآوردی‌ برای هویت‌یابی و تسکین آلام خانوادگی و اجتماعی‌ست.

پژوهشگران آلمانی: اسلام حلقه‌های جهادی یک اسلام من‌درآوردی‌ست برای هویت‌یابی و تسکین آلام خانوادگی و اجتماعی

پژوهشگران دانشگاه اوزنابروک و بیلفلد آلمان حلقه‌ای از جوانان سلفی در شبکه واتس‌اپ و پیام‌های آنان به یکدیگر را زیر نظر گرفتند و بررسی کردند. آن‌ها به این نتیجه رسیدند که این جوانان نه به رفتن به مسجد و عبادت در جمع نمازگزاران و معاشرت با آن‌ها علاقه‌ای دارند و نه به اسلام سنتی. آن‌ها حتی از اصول دین اسلام هم چندان اطلاعی نداشتند.

میشائیل کیفر، یکی از پژوهشگران انستیتو اسلام‌شناسی در دانشگاه اوزنابروک که در این پژوهش مشارکت داشته است، می‌گوید:

«این جوانان اسلام خودشان را ابداع می‌کنند. اسلام آن‌ها اما با اسلامی که می‌شناسیم به هیچ‌وجه قابل مقایسه نیست.»

پژوهش یاد شده در حلقه‌ای از نوجوانان و جوانان ۱۵ تا ۳۵ سال انجام شده. آن‌ها حتی مسلمانان مهاجری را که با عقاید جهادی‌ آن‌ها مخالف‌اند، به عنوان دشمن خود می‌پنداشتند. این نوجوانان و جوانان گمان می‌کردند «اسلام ناب محمدی» فقط اسلامی‌ست که آن‌ها بدان اعتقاد دارند.

میشائیل کیفر می‌گوید:

«در این حلقه‌های جهادی، نمی‌توان از اسلام افراطی سخن گفت. بلکه بحث بر سر افراط‌‌گرایی اسلامی در معنای تفسیر افراطی و خشونت‌طلبانه از اسلام است برای هویت‌یابی در جهت خودبرترپنداری.»

پژوهشگران دانشگاه اوزنابروک و بیلفلد آلمان بیش از ۵۷۰۰ پیامی را که این گروه از اسلام‌گرایان با یکدیگر در شبکه واتس‌اپ رد و بدل کرده‌اند، بررسی کرده‌اند. این پیام‌ها برای هماهنگی درباره یک عملیات انتحاری بین آن‌ها رد و بدل شده است. رهبر گروه، همواره یادآوری می‌کرده که هدف اصلی انجام آن عملیات انتحاری‌ست.

پژوهشگران درباره هدف عملیات انتحاری که در این حلقه از اسلام‌گرایان سلفی طراحی شده سکوت کرده‌اند.

یکی از موضوعاتی که پژوهشگران در این تحقیق درباره آن مطالعه کرده‌اند این پرسش بوده است که کدام گروه از نوجوانان و جوانان بیش از دیگران در خطر افراط‌گرایی قرار دارد.

آندراس تسیک از دانشگاه بیلفلد که درباره خشونت تحقیق می‌کند و در این پژوهش هم مشارکت داشته، می‌گوید:

«اغلب نوجوانان مسلمانی که مدرسه را به پایان رسانده‌اند و حالا قصد دارند شغلی انتخاب کنند در معرض افراط‌گرایی اسلامی قرار دارند.»

به گفته این محقق، رویدادهایی مانند درگذشت یکی از اعضای خانواده، بیماری یکی از عزیزان، اعتیاد به مواد مخدر و همچنین تجربه خشونت خانگی از عوامل مؤثر در گرایش به افراط‌گرایی اسلامی‌ست.

اینگونه نوجوانان ابتدا در شبکه‌های مجازی، در حلقه‌های جهادی پرسش‌هایی را درباره هدف از هستی و مفهوم زندگی مطرح می‌کنند و سپس به جهادگرایان می‌پیوندند.

پژوهشگران می‌گویند از این تحقیق چنین برمی‌آید که برای پیشگیری از گرایش نوجوانان و جوانان مهاجر به افراط‌گرایی اسلامی بیش از هر چیز به مددکاری اجتماعی و روان‌درمانی این گروه از نوجوانان مهاجر نیاز است.