دو تن از ۹ کارگری که در حادثه انفجار کارخانه فولاد بویراحمد یاسوج، با سوختگی به بیمارستان منتقل شدند، جان سپردند . یک تن دیگر از آنان از دوشنبه یکم خرداد که حادثه انفجار اتفاق افتاد بیهوش است و پزشکان از او قطع امید کردهاند. علاوه بر این، پس از انفجار سه هفته پیش معدن یورت که ۴۳ کشته و ۸۳ زخمی بر جای گذاشت، تاکنون دهها کارگر ایرانی در حوادث کارگری جداگانهای کشته و مجروح شدهاند. فعالان کارگری خواستار آناند که وزارت کار با ساماندهی بازرسی از محیطهای کار در شرکتهای پیمانکاری و ایجاد کارگروه ویژه معادن به کشتار کارگران در محیطهای کار پایان دهد.
اکبر علیپور، رئیس انجمن صنفی کارگران معدن چادرملو با اشاره به حوادث مرگباری که اخیراً در معادن کشور برای کارگران رخ داده، خواستار ایجاد یک کارگروه ویژه معادن متشکل از فعالان کارگری و بازرسان محیط کار شده است. علیپور درباره ترکیب چنین کارگروهی به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفته است:
«در این کارگروه میتوان از مسئولان مربوطه، فعالان کارگری و کارشناسان ایمنی دعوت شود تا با رایزنی و همفکری یک زیرساخت مناسب برای برطرف کردن مشکلات فعلی معادن طراحی کنند.»
انجمنهای صنفی کارگران برق، مهمانداری و موتوریست شرکت رجاء (شرکت حملونقل مسافری راهآهن) نیز نامهای به وزارت کار نوشته و خواستار بازرسی از شرکتهای پیمانکاری شدهاند. آنها نوشتهاند در این مجموعه، قانون کار از جمله در رابطه با ساعتهای استراحت کارکنان رعایت نمیشود. آنها در فرازی از این نامه نوشتهاند:
«به عنوان مثال یک مأموریت پرسنل حدود ۴۸ ساعت زمان میبرد ولی استراحت ۲۴ ساعت در نظر گرفته میشود که خلاف قانون کار است. مشکل اساسی در مجموعه رجاء وجود پیمانکاران ضعیف و یا توانایی مالی بسیار پایین است و کارفرما هم هیچگونه نظارتی انجام نمیدهد. این مسئله کارگران را دچار مشکلات بسیار کرده است.»
چند حادثه در روزهای اخیر
تا امروز بعد از ظهر روز چهارشنبه ۳ خرداد، دو تن از ۹ کارگر مصدوم حادثه انفجار کوره فولاد بویراحمد یاسوج درگذشتهاند. نامهای این کارگران رسول (یوسف) اکرمی و زریر حاج بارانی اعلام شده است.
انفجار ساعت دو بامداد روز دوشنبه اول خرداد صورت گرفت. غلام محمد زارعی نماینده بویراحمد و دنا در مجلس حادثه را ناشی از «خستگی و یا اشتباه سهوی» کارگران اعلام کرد.
یک روز بعد، روز سهشنبه دوم خرداد دو کارگر در یکی از سنگبریهای دهستان باقرآباد (استان مرکزی) دچار حادثه شدند. یکی از آنان در دم جان باخت و دیگری به بیمارستان منتقل شد.
در دو حادثه جداگانه در شیراز در روزهای ۳۰ و ۳۱ اردیبهشت، یک کارگر کشته و دو کارگر ۲۵ و ۲۷ ساله مصدوم شدند.
در اواخر اردیبهشت همچنین دو کارگر در سنندج دچار حادثه کار شدند. یک کارگر ۴۰ساله در یکی از روستاهای اطراف سنندج در درون چاه به علت گازگرفتگی به عمق ۲۲ متری سقوط کرد و جان باخت. به علت عمیق بودن چاه و تراکم گاز در آن خارج کردن جسد او هم برای امدادگران دشوار بود. حادثه دیگر در یک رستوران رخ داد و دست یک کارگر بهنگام تمیز کردن چرخ گوشت صنعتی در آن گیر کرد و چند انگشت او قطع شد.
۳ هفته پیش نیز در انفجار معدن یورت ۴۳ کارگر کشته و ۸۳ کارگر زخمی شدند.
فقدان حداقل ایمنی در محیطهای کار
عدم نظارت و کنترل دولت بر ایمنی محیطهای کار و فقدان تشکلهای کارگری مدافع حقوق صنفی کارگران سبب شده است کارفرمایان در بسیاری از کارگاهها و کارخانهها کارگران را با حداقل امکانات و بدون توجه به ضوابط ایمنی به کار وادارند. ایران دارای بالاترین میزان حوادث کار در جهان است. آمار رسمی حاکی از آن است که هر روز ۶ تا ۷ کارگر در ایران در اثر حوادث کار جان میدهند.
در انفجار معدن یورت (روز چهارشنبه ۱۳ اردیبهشت) در حالی که هنوز امدادگران در حال خارج کردن پیکر زخمیها و کشتهشدگان انفجار بودند، علی ربیعی وزیر کار گفت معدن امن بوده و علت انفجار سهلانگاری کارگران بوده است.
اما بعد روشن شد کارگران این معدن از ۳ سال قبل بارها به عدم پرداخت دستمزدها و ناامن بودن شرایط کار خود در معدن اعتراض کرده و چند بار در مقابل نهادهای دولتی از جمله فرمانداری و نیز دادگستری تحصن کرده بودند اما مسئولان به اعتراضات آنان توجهی نشان ندادند.
معدن فقط یک راه ورود داشت. هواکشها کم بودند و دستگاههای فشار سنج معدن کار نمیکردند. یک روزنامه در ایران در گزارشی در این باره نوشت: معدنچیهایی که از طبس و شاهرود برای کمک آمده بودند و شرایط معدن یورت را دیدند، دلشان سوخت برای همکارانشان که بدون حداقلهای اولیه کار میکردند.
حادثه آتش سوزی ساختمان پلاسکو در دی سال گذشته به نابودی آن ساختمان و نزدیک به ۶۰۰ واحد مستقر در آن منجر شد. شمار کشتهشدگان آن فاجعه را منابع رسمی ۱۶ آتشنشان و ۵ شهروند عادی اعلام کردند. اما پس از حادثه روشن شد به مدتی طولانی پای هیچ بازرس کاری به کارگاههای مستقر در مجموعه پلاسکو نرسیده بود و کارگران رسمی و غیر رسمی کارگاههای مستقر در آن مجموعه فاقد حداقل امکانات ایمنی بودهاند.
درباره حوادث کار بیشتر بخوانید: