ژان لوئیس سانتینی ـ شاتل فضایی ِ «ایندیور» (Endeavour)، طی یکی مانده به آخرین پرتاب ناوگان شاتلهای فضایی ِ ایالات متحده، صبح دیروز به وقت شرق آمریکا، زمین را به مقصد ایستگاه بینالمللی ِ فضایی ترک گفت؛ تا با انتقالِ محمولهای علمی به مدار زمین، جستجوی دانشمندان بهدنبال ماهیت پادماده و مادهی تاریک، آغاز شود.
آخرین مأموریت ایندیور، شامل شش خدمه، متشکل از ۵ فضانورد آمریکایی و ۱ فضانورد ایتالیایی به نام «روبرتو ویتوری» ست که حامل آزمایشگاهِ فیزیکی ِ قدرتمندی بهمنظور کاوش در سرمنشأ جهان هستی هستند. طی این مأموریت که ۱۶ روز بهطول خواهد انجامید، فضانوردان، اقدام به چهار بار راهپیمایی ِ فضایی خواهند کرد.
این پرتاب، بالغ بر نیممیلیون تماشاچی داشت که در سواحل گرداگردِ پایگاه فضایی ِ کندی در فلوریدا حاضر شده بودند؛ پایگاهی که تا پایان امسال، با آخرین پرتاب شاتل آتلانتیس، شاهد پایان عصر شاتلهای فضایی ِ ایالات متحده خواهد بود. «مارک کلی» (Mark Kelly)، فرماندهی این مأموریت فضایی، چندی پیش از اعزاماش به فضا گفت: «این مأموریت، نمایانگر قدرت، التزام و تعهدِ یک کار گروهیست».
قرار بود مأموریت STS-۱۳۴، در روز ۲۹ آوریل آغاز شود، اما از آنجا که تکنیسینها نقصی را در سیستم گرمکنندهای که مانع از انجماد سوخت در لولههای سوخترسانی ِ فضاپیما میشود، مشاهده کردند؛ این پرتاب به تعویق افتاد. ناسا، طی هفتهی گذشته این نقص را مرتفع نمود. پایگاه کنترل پرتاب در شهر هوستون اعلام کرد که این پرتاب، «یک پرتاب کاملاً عادی» بود و افزود: «هیچ مشکلی بر سر راه صعود، در پرتابِ امروز دیده نشد». بهگفتهی مقامات ناسا، ایندیور قرار است تا پایان هفتهی جاری به ایستگاه فضایی ِ بینالمللی متصل شود و تا روز سیام ماه مینیز در آنجا بماند و در روز اول ژوئن، رهسپار زمین گردد.
«طیفسنج مغناطیسی دوم آلفا»، (AMS-۰۲) یک آشکارساز ِ ذرهایِ ۲میلیارد دلاری و ۷هزار کیلوگرمیست که قرار است بر ایستگاه فضایی مستقر شود تا طی ده سال آینده بهدنبال شواهدی از وجود مادهی تاریک و پادماده در کیهان بپردازد. «ژان پیر ویال» (Jeane-Pierre Vialle)، دانشمند فرانسوی و عضوی از تیم بینالمللیای که بر روی پروژهی AMS-۰۲ کار کرده؛ میگوید: «کمی شبیه جستجو بهدنبال سوزنی در یک کاهدان است. اما اگر آن را پیدا کنیم، بیتردید نشان میدهیم که ستارگانی که از پادماده ساخته شدهاند؛ جایی از جهان ما را اشغال کردهاند. این، کشف بزرگی خواهد بود».
برنامهی سیسالهی شاتلهای فضایی ِ ایالات متحده، تا پایان امسال و با آخرین پرتاب شاتل فضایی آتلانتیس، رسماً به پایان میرسد. از آن پس، محمولههای سرنشیندار ِ روسیه، تنها گزینهی فضانوردان برای اعزام به ایستگاه فضایی خواهند بود. تأخیر ایندیور، پرتاب آتلانتیس را هم از ۲۸ ژوئن، به اواسط ماه ژولای عقب انداخت، اما هنوز تاریخ نهایی مشخص نیست. پس از این پرتاب، سه شاتل ناوگان فضایی ِ ایالات متحده همراه با الگوی پیشساختهشان، یعنی شاتل «اینترپرایس»، به موزههای مختلف سرتاسر آمریکا فرستاده خواهند شد.
پیرترین عضو گروه، یعنی «دیسکاوری»، نخستین شاتلی بود که با پرتابش در ماه مارس، رسماً بازنشسته شد. ایندیور، جوانترین عضو گروه است که نخستین پرتابش را در سال ۱۹۹۱ تجربه کرد. STS-۱۳۴، بیستوپنجمین پرتاب ایندیور محسوب میشود. این شاتل، ششمین شاتل ایالات متحده است که پس از انفجار اسفبار شاتل «چالنجر» در سال ۱۹۸۶ میلادی، بهکار گماشته شد. دیگر اعضای این ناوگان، متشکل از اینترپرایس (شاتل پیشساختهای که هرگز به فضا نرفت) و «کلمبیا» ست که حین بازگشتاش به زمین در سال ۲۰۰۳، در جو زمین از هم پاشید. شاتلها با این حساب، تاکنون مجموعاً ۱۴ قربانی گرفتهاند.
با اتمام برنامهی شاتلهای فضایی، فضانوردانِ جهان تنها به محمولههای فضایی ِ روسیه با هزینهی ۵۱میلیون دلار به ازای هر صندلی متکی خواهند شد؛ تا که نهایتاً در سال ۲۰۱۵، نخستین فضاپیمای خصوصی ِ آمریکا متولد شود.
منبع: COSMOS
در همین زمینه:
توضیح تصویر:
شاتل فضایی ِ ایندیور، حین پرتاب از سکوی شماره 39-A، واقع در پایگاه پرتابهای فضایی ِ کندی – فلوریدا / عکس از Ken Kremer