استفان دی میستورا، نماینده سازمان ملل در امور سوریه پنج‌شنبه ۲۳ فوریه / ۵ اسفند پیش از آغاز چهارمین دور مذاکرات صلح سوریه با نمایندگان دولت سوریه و اپوزیسیون دیدار و گفت‌وگو کرد.

استفان دی میستورا، نماینده سازمان ملل در امور سوریه
استفان دی میستورا، نماینده سازمان ملل در امور سوریه

به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، استفان دی‌ میستورا با اعلام این‌که انتظار ندارد به موفقیت بزرگی بتوان دست یافت، با احتیاط از امید در چهارمین دور مذاکرات صلح سوریه سخن گفت.

پیش از تعیین دستور کار و برنامه مذاکرات «ژنو ۴»، دی میستورا صبح پنج‌شنبه با بشار جعفری، رئیس هیئت مذاکره‌کننده رژیم سوریه و سپس با ناصر حریری و محمد صبرا، دو نماینده کمیته عالی مذاکرات، متشکل از گروه‌های اصلی مخالفان حکومت بشار اسد ملاقات کرد.

او با نمایندگان دو گروه دیگر از مخالفان از گروه‌های مسکو و قاهره که آن‌ها را میانه‌رو می‌خوانند نیز دیدار خواهد کرد.

سازمان ملل هنوز زمان آغاز رسمی مذاکرات را اعلام نکرده است اما دی میستورا اظهار امیدواری کرد که در طول روز پنج‌شنبه بتواند مراسمی را با حضور همه شرکت‌کنندگان و سفرای کشورهای عضو گروه حمایت بین‌المللی از سوریه ترتیب دهد.

در سال ۲۰۱۶ سه دور مذاکره در ژنو برای پایان دادن به جنگ شش ساله‌ای که در آن ۳۱۰ هزار نفر کشته و میلیون‌ها نفر آواره شده‌اند، تحت نظارت سازمان ملل برگزار شد اما به نتیجه‌ای نرسید.

مذاکرات «ژنو ۴» در حالی برگزار می‌شود که شورشیان سوری مورد حمایت ترکیه از «آزادسازی کامل» شهر الباب از دست نیروهای گروه «دولت اسلامی» (داعش) خبر دادند؛ موفقیتی پرمعنا که البته بر مذاکرات ژنو تأثیر چندانی نخواهد داشت زیرا داعش گروهی خارج از این مذاکرات و آتش‌بس اعلام‌شده در سوریه است.

مذاکرات مستقیم؟

موضوعی که هنوز پیشبرد آن در مذاکرات «ژنو ۴» روشن نیست شیوه پیشبرد مذاکرات است. در دفعات پیشین مذاکرات در سالن‌های جداگانه و با میانجی‌گری استفان دی میستورا با هیئت‌های نمایندگی پیش رفت.

شامگاه چهارشنبه ۲۲ فوریه / ۴ اسفند، کمیته عالی مذاکرات اپوزیسیون از مذاکرات مستقیم استقبال کرد. سالم مصلت، سخنگوی کمیته عالی مذاکرات گفت: «ما خواهان مذاکرات مستقیم هستیم. مذاکرات مستقیم هم در زمان صرفه‌جویی می‌کند و هم بیشتر از مذاکره در سالن‌های جداگانه جدی است.»

با این حال هنوز هیئت نمایندگی دولت سوریه و دیگر گروه‌ها در این‌باره اظهارنظر رسمی نکرده‌اند.

ترتیب و تنظیم برنامه نیز یکی از مسائل حساس برای نماینده سازمان ملل است.

به‌نظر می‌رسد همه شرکت‌کنندگان با بحث درباره «انتقال سیاسی» که در قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل به‌عنوان پایه مذاکرات آمده است، موافقند. اما این مفهوم معنای یکسانی برای کمیته عالی مذاکرات اپوزیسیون و هیئت نمایندگی دولت سوریه ندارد.

اپوزیسیون از کنار رفتن بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه از قدرت دفاع می‌کند و خواهان جایگزین کردن نهادی است که کشور را به برگزاری انتخابات رهنمون سازد، در حالی که دولت سوریه اگر چه از برگزاری انتخابات استقبال می‌کند اما هرگونه بحث درباره برکناری اسد را رد می‌کند.

اما از آخرین دور مذاکرات ژنو در ماه آوریل ۲۰۱۶ تاکنون شرایط سوریه نیز تغییر کرده است و کمیته عالی مذاکرات اپوزیسیون در موضع قدرت قرار ندارد.

در این مدت رژیم دمشق با کمک دوستان خود، روسیه، ایران و حزب‌الله لبنان حلب را به‌طور کامل تصرف کرد و براساس برآوردها اپوزیسیون تنها ۱۳ درصد از سرزمین سوریه را در اختیار دارد.

بیشتر بخوانید:

 مذاکرات صلح سوریه:

در آستانه (با شورشیان مسلح)

در ژنو (با اپوزیسیون سیاسی)