ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه فرماندهی عملیات سایبری برای کمک به انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیسجمهوری آمریکا را برعهده داشته است.
سازمانهای امنیتی آمریکا جمعه ششم ژانویه در گزارش خود درباره نقش روسیه در هککردن ایمیلهای چندین عضو ارشد حزب دموکرات به این نتیجه رسیدند که «رئیسجمهوری روسیه، ولادمیر پوتین، سال ۲۰۱۶ دستور اجرای عملیات نفوذ را برای هدف قراردادن انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده صادر کردهاست». بنا به بیانیه مشترک سازمان اطلاعات مرکزی (سیا)، آژانس امنیت ملی (اناسآ) و پلیس فدرال (افبیآی)، اهداف مسکو «کاهش باور عمومی به فرآیند دموکراتیک انتخابات آمریکا»، بدنامکردن هیلاری کلینتون، نامزد دموکراتها و وزیر خارجه سابق آمریکا و سختکردن پیروزی در انتخابات برای او، و نیز کمک به ترامپ برای پیروزشدن در انتخابات بودهاست.
روسیه تا کنون چندینبار اتهام حمله سایبری جهت مداخله در انتخابات را رد کرده و دونالد ترامپ، رئیسجمهوری منتخب نیز این ارزیابیها را نادرست خواندهبود.
همزمان با رقابتهای انتخاباتی ریاستجمهوری آمریکا، ایمیلهای جان پودستا، مدیر کارزار انتخاباتی هیلاری کلینتون و برخی دیگر از اعضای کمیته ملی حزب دموکرات آمریکا هک شد و از طریق سایت ویکیلیکس به انتشار عمومی درآمد. این ایمیلها به برخی رسواییهای مربوط به بنیاد خیریه کلینتون و دیگر موارد جنجالبرانگیر مربوط میشد و نیز نشان میداد کمیته ملی حزب نیز به دنبال شکست برنی ساندرز، نامزد رقیب هیلاری کلینتون بوده و بیطرفی به خرج نداده. در نهایت انتخابات ریاستجمهوری آمریکا پس از جنجالهای فراوان با پیروزی نامزد جمهوریخواهان، دونالد ترامپ میلیونر نیویورکی پایان یافت.
بنا به گزارش سازمانهای اطلاعاتی آمریکا، عملیات هک به رهبری روسیه به افراد در ارتباط با هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه آمریکا حمله کردهاست و سپس اطلاعات بهدستآمده را با واسط به دست ویکیلیکس رساندهاست.
پیش از این نیز دولت ایالات متحده به دلیل آنچه «دخالت» مسکو در انتخابات خود خواندهبود، تمهیدات سنگینی را علیه روسیه پیش گرفت. باراک اوباما سه هفته پیش از پایان دوران ریاست جمهوریاش تحریمهای سنگین و بیسابقهای را علیه روسیه وضع کرد. دولت آمریکا همچنین علاوه بر اخراج ۳۵ دیپلمات روس، دو مجتمع را هم که به دولت روسیه تعلق دارند و در مریلند و نیویورک واقع شدهاند تعطیل کرد. واشنگتن روسیه را متهم کرده که از دو مجتمع یادشده برای عملیات جاسوسی استفاده میکند.
دونالد ترامپ بر خلاف دیگر سیاستمداران آمریکایی بارها از ولادیمیر پوتین ستایش کرده و از او به عنوان رهبری «باهوش و قدرتمند» یاد کرده است.
هر سه نهاد امنیتی بزرگ آمریکا متفقالقول بر این باورند که «پوتین و حکومت روسیه» میخواستند فرصتهای انتخابشدن ترامپ را با «بیاعتبارکردن» هیلاری کلینتون افزایش دهند.
مشروعیت بر بادرفته؟
مشروعیت دونالد ترامپ که در انتخابات نوامبر گذشته علیرغم دریافت تعداد رأی مردمی کمتر با پیروزی در رأی الکترال برنده شد، با تأکید آژانسهای اطلاعاتی بر حمله سایبری روسیه بیش از پیش زیر سوال رفتهاست.
ترامپ جمعه پس از جلسهای دوساعته با سازمانهای جاسوسی آمریکا بیانیهای صادر کرد و به دفاع از مشروعیت انتخاباتی برخاست که در آن برنده شد. در این بیانیه نوشته شده که علیرغم «تلاش پیوسته روسیه، چین و دیگر کشورها» برای نفوذ به زیرساختهای سایبری آمریکا، این تلاشها «هیچ تأثیری بر نتیجه انتخابات نداشتند» زیرا هیچکدام از ماشینهای رأیگیری هک نشدهبودند.
ترامپ در بخش دیگری از بیانیه وعده داد که در ۹۰ روز آغازین ریاستجمهوری خود که از ۲۰ ژانویه آغاز میشود، تیمی را مأمور برنامهریزی و طراحی نقشه مبارزه با حملات سایبری قرار دهد. معاون اول او مایک پنس نیز وعده داد که ترامپ گامهای شدید و تهاجمی علیه هکهای سایبری برخواهد داشت.
در همین حال، بیسنته فوکس، رئیسجمهوری سابق مکزیک که پیشتر ترامپ را به خاطر اظهارات نژادپرستانهاش علیه مکزیکیها به هیتلر تشبیه کردهبود، پس از انتشار گزارش آژانسهای امنیتی آمریکا در توئیتی نوشت: «آقای ترامپ، گزارش امنیتی ویرانگر است. باختن انتخابات با بیش از سهمیلیون رأی و حالا این. آیا رئیسجمهور مشروعی هستید؟»
برخی مقامهای امنیتی آمریکایی اعلام کردهاند که ردپای کشورهایی همچون ایران و چین نیز در کنار روسیه در حملات سایبری علیه روند انتخابات آمریکا دیده میشود. اما هیچ گواهی تا کنون از نقش خاص ایران منتشر نشده است.