ایرج ادیب‌زاده- زهرا بهرامی، شهروند ایرانی هلندی، بامداد روز شنبه، نهم بهمن‏‌ماه در تهران اعدام شد. او یکی از دستگیرشدگان تظاهرات اعتراضی‌‌ای بود که در عاشورای سال گذشته، ششم دی‌‌ماه سال ۱۳۸۸، برگزار و به عاشورای خونین معروف شد. این تظاهرات به بازداشت گسترده‏‌ی مردم معترض نسبت به نتایج دهمین اتخابات ریاست جمهوری انجامید.

«فارس»، خبرگزاری وابسته به نیروهای امنیتی- نظامی ایران، با اعلام این خبر، اتهام‏‌های زهرا بهرامی را عضویت در یک باند بین‏‌المللی ترانزیت مواد مخدر و همکاری با یک رابط هلندی اعلام کرده است. در بیانیه‏‌ی دادستانی تهران درباره‌‏ی اعدام زهرا بهرامی، تاکید شده که وی پیشتر به اتهام ارتکاب جرایم امنیتی دستگیر شده بود.

بنفشه‏ نایب‏‌پور، دختر زهرا بهرامی، چند روز پیش در گفت‌‏وگویی با کمپین بین‏‌المللی حقوق بشر در ایران، اتهام مربوط به قاچاق مواد مخدر از سوی مادرش را تکذیب کرده بود.

زهرا بهرامی در جلسه‏‌ی رسیدگی به اتهام‏‌های خود، به قاضی صلواتی، رئیس دادگاه گفته بود: «من تحت فشار و شرایط وحشتناکی قرار داشتم و ناچار شدم این اتهامات را بپذیریم. الان اما دارم به شما می‏‌گویم که این اتهام‏‌ها به‏‌طور کامل بی‏‌پایه و اساس است و آن را رد می‏‌کنم.»

هم‌‏چنین دادگاه انقلاب، پروند‏ه‏‌ای به اتهام عضویت زهرا بهرامی در گروه «انجمن پادشاهی ایران» در دست رسیدگی داشت. این اتهام اما از طرف وی رد شده و انجمن پادشاهی ایران هم وابستگی زهرا بهرامی به این گروه را رد کرده بود.

در بیانیه‏‌ی دادستانی تهران درباره‏‌ی اعدام زهرا بهرامی، هیچ اشاره‏‌ای به رأی احتمالی دادگاه درباره‏‌ی او نشده است.

رامین مهمان‏پرست، سخنگوی وزارت خارجه، چند روز پیش به خبرنگاری که درباره‏‌ی زهرا بهرامی پرسیده بود، گفت: «جرم این فرد در حال رسیدگی است.»

محمود احمدی‌‏نژاد در گفت‏‌وگو با یک روزنامه‏‌نگار هلندی که برای بررسی وضعیت زهرا بهرامی به ایران رفته بود، گفت: «در ایران، طبق قوانین ما، هر کسی یک تابعیت بیشتر نمی‏‌تواند داشته باشد؛ یا ایرانی است یا هلندی. کسانی که تخلفی کنند، دستگاه قضایی با آنها برخورد می‏‌کند. اگر هلندی باشند، قطعاً باید سفارت هلند بیاید و از طریق دستگاه قضایی، پرونده را دنبال کند. اگر هم ایرانی است که دیگر موضوع منتفی است. مثل بقیه‏‌ی ایرانی‏‌ها است و بالاخره مسیر دادرسی هست، آیین دادرسی هست و …»

محمود احمدی‏‌نژاد در پایان این گفت‌‏وگو، به خبرنگار هلندی گفته است: «اما من نشنیدم این اسمی که شما می‏‌گویید، من نشنیده‏ام تا حالا.»
 

اعدام عجولانه و شتابزده‌‏ی زهرا بهرامی، در شرایطی صورت گرفت که وکیل او ژینوس شریف‏رازی، به کمپین دفاع از حقوق بشر در ایران گفته است: «من شوکه شده‏‌ام. در شگفتم که چطور پیش از بررسی اتهام‏‌های امنیتی، او را اعدام کرده‏‌اند. اصلاً خبر نداشتم.»

کمپین حقوق بشر در ایران، از قول یک منبع مطلع نوشته است: «در زندان، تیم ضد جاسوسی مأموریت بازجویی از او را بر عهده داشته، نه بازجویان مربوط به مواد مخدر.»

اعدام این شهروند هلندی- ایرانی در حالی صورت گرفت که دولت هلند در پی صدور حکم اعدام برای وی، خواستار توضیحات بیشتر جمهوری اسلامی در این زمینه شده بود.

ایران به بهانه‌‏ی این‏‌که تابعیت دوگانه‏‌ی شهروندانش را به رسمیت نمی‏‌شناسد، به دیپلمات‏‌های هلندی در تهران، اجازه‏‌ی دسترسی کنسولی به زهرا بهرامی و پرونده‏‌ی او را نداده بود.

اعدام زهرا بهرامی و اعدام‌‏های چند تن دیگر از زندانیان سیاسی، از جمله حسین خضری، علی صارمی، جعفر کاظمی و محمد علی حاج‏‌آقایی، هم‏‌زمان شده با فراخوان کمپین بین‏‌المللی ضد اعدام در ایران، سازمان‏‌های دفاع از حقوق بشر، کمیته‌‏‏های دفاع از زندانیان سیاسی در خارج از کشور و فعالان مدنی که روز بیست و نهم ژانویه را روز جهانی اعتراض علیه اعدام‏‌ها در جمهوری اسلامی اعلام کرده‏اند.

مینا احدی، سخنگوی کمپین بین‌‏المللی ضد اعدام در ایران، درباره‏‌ی اعدام زهرا بهرامی و تظاهرات امروز، می‏‌گوید:

بعد از شنیدن این خبر، کمیته‌‏ی بین‏‌المللی علیه اعدام و فعالین علیه اعدام، همه کاملاً در بهت و حیرت فرو رفته‏‌اند. ما خشم خود را از این اعدام ابراز می‏‌کنیم. جمهوری اسلامی با این اعدام نشان می‏‌دهد که می‏‌خواهد خونریزی بیشتری انجام بدهد و تعداد بیشتری را اعدام کند.

در حال حاضر اعتراض‌ها در سطح بین‏المللی زیاد است. خود من سه روز پیش در پارلمان اروپا بودم و من و شیوا محبوبی، از کمیته‏ی دفاع از زندانیان سیاسی با رئیس کمیسیون حقوق بشر پارلمان اروپا نشستی داشتیم. اتفاقاً یکی از موضوعات مورد بحث در این نشست (که شش نفر بودیم) در مورد زهرا بهرامی بود. آن‏جا صحبت می‏کردند که اتحادیه‏ی اروپا دارد قانونی تصویب می‏کند که اگر یکی از شهروندانش در یک کشور دیکتاتوری به اعدام محکوم شود، کل اتحادیه‏ی اروپا موظف است از او دفاع کند و نه فقط مثلاً دولت هلند در مورد خانم زهرا بهرامی. آنها می‏گفتند که همان روز نامه‏ای به سفارت جمهوری اسلامی در بروکسل می‏نویسند و مراتب اعتراض شدید خودشان را به حکم اعدام خانم بهرامی اعلام می‏کنند.

با وجود تمام اعتراض‌هایی که در سطح بین‏المللی بود، جمهوری اسلامی درست در روز بیست و نهم ژانویه که قرار است در ۳۸ شهر، در سراسر دنیا، از جمله در چهار شهر افغانستان و در دو شهر کردستان عراق، تظاهراتی علیه اعدام‏ها در ایران برگزار شود، زهرا بهرامی را اعدام می‏کند و خبر آن را از طریق رسانه‏ها اعلام می‏کند.

این را همه‌‏ی فعالین حقوق بشر، همه‏ی کسانی که علیه اعدام هستند، می‏‌بینند و به این نظر می‏‌رسند که باید در سراسر دنیا، بیشتر از این توی خیابان‌ها رفت.

در نشستی که با مقامات پارلمان اروپا داشتیم، من گفتم که بیانیه دادن دیگر کافی نیست و باید فشار دیپلماتیک بیشتری آورد. باید سفر مقامات جمهوری اسلامی به اتحادیه‏‌ی اروپا را ممنوع اعلام کرد و باید سفارتخانه‌‏هایش را بست. من فکر می‏‌کنم با این اقدام، جمهوری اسلامی دارد به اعتراض‌‌ها دهن‏‌کجی می‏‌کند و ماهم باید پاسخ درخور را به او بدهیم.

می‌‏دانم که عازم تظاهرات هستید. در کدام شهرهای آلمان که شما در ‏آن‏‌جا مقیم هستید. قرار است این تظاهرات برگزار شود؟

در شهرهای برلین، مونیخ، هامبورگ، لایپزیک، دورتموند، فرانکفورت و کلن، فراخوان تظاهرات داده شده است. من الان با تیمی از دوستان‏‏مان داریم به فرانکفورت می‏رویم. به‏خاطر این‏که آن‏جا کنسول‏گری جمهوری اسلامی قرار دارد و سازمان‏های مختلفی فراخوان مشترک برای تظاهرات داده‏اند. امیدوارم تعداد خیلی زیادی بیایند. امیدوارم مردم بتوانند خشم و نفرت خود را علیه اعدام‏ها، به خصوص اعدام زهرا بهرامی که امروز اتفاق افتاده، نشان بدهند.

ولی همان‏طور که شما هم گفتید، نه فقط در آلمان، بلکه در کشورهای مختلف تظاهراتی برپاست. در سوئد، کانادا، امریکا، فرانسه، انگلیس، دانمارک و نروژ همه‏جا قرار است ایرانی‏ها بروند توی خیابان در مقابل کنسولگری‏ها و سفارتخانه‏های جمهوری اسلامی، به اعتراض برخیزند.

هنوز مراحل بررسی پرونده‏‏‌ی خانم بهرامی به نتیجه نرسیده بود و اعتراض‌‌های خیلی زیادی علیه حکم او وجود داشت. خانم بهرامی فقط برای این‏ به ایران رفته بود که در تظاهرات شرکت کند، دخترش را ببیند و به بعضی از رسانه‏‌‌ها هم گزارش داده بود که دستگیر شد. من مطمئنم این اتفاق آتش خشم همه‏‌ی ما ایرانیانی را که در خارج از کشور در تظاهرات‏‌ها شرکت می‏‌کنیم شعله‏‌ورتر خواهد کرد و نفرت و انزجار بیشتری را علیه جمهوری اسلامی دامن خواهد زد.