بیژن روحانی: منابع آبهای زیر زمینی در ایران به پایین ترین سطح خود در پنجاه سال گذشته رسیده است. بارش ناچیز برف و باران و تغییر الگوی بارندگی در منطقه، افزایش دمای هوا و همچنین برداشت بی رویه آب از منابع زیرزمینی به دلیل تقاضای زیاد در بخش صنعت و کشاورزی از جمله عوامل کاهش آب های زیر زمینی در ایران هستند.
پرویز رضا زاده مدیرکل پیش بینی هواشناسی کشور به خبرگزاری مهر اعلام کرده است اکنون تمامی منطقه شامل کشورهای غرب و شرق و خاورمیانه در شرایط خشک و کم بارش به سر می برند. به گفته این کارشناس امور هواشناسی، طی چهل سال گذشته سطح زیر کشت محصولات کشاورزی در ایران سه برابر شده است و همین نیاز به برداشت آب را چند برابر کرده است. اکنون در دشتهای کشور برداشت از منابع زیر سطحی در تمامی مناطق نسبت به ۴۰ تا ۵۰ سال پیش رشد غیر مترقبه ای داشته به نحوی که عمق و بستر آب از ۱۰ تا ۱۵متری سطح زمین به ۱۰۰ تا ۱۵۰ و در برخی مناطق کشور حتی به ۲۰۰متر رسیده است. به گفته آقای رضا زاده اکنون منابع آب های زیر زمینی به حدی پایین رفته اند که دیگر بسیاری از قناتهای سنتی در ایران به خصوص در مناطق کویری مانند یزد از کار افتاده و یا به پایین ترین سطح خود رسیدهاند. مطابق برآوردها در حال حاضر ۶۰ درصد کاریزهای کویری که آب را از دل خاک بیرون می آورند آب ندارند و این نشان دهنده پائین رفتن سطح آبها است. همچنین در برخی مناطق کشور نیز این پدیده باعث تداخل آب شور و شیرین شده است.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اکنون تراز آبی ایران ۱۰ میلیارد متر مکعب نسبت به پنجاه سال گذشته کاهش یافته است و بنابراین از این لحاظ ایران وارد مرحله اضطراری شده و در حال استفاده از ذخایر استراتژیک آبهای خود است.
متخصصان و کارشناسان هواشناسی معتقدند تغییر الگوی مصرف، مصرف بهینه و کنترل نیازهای کشاورزی و صنعتی و همچنین استفاده از شیوه های مدرن آبیاری در ایران می تواند از بروز بحران آب در سالهای آینده در ایران جلوگیری کند.
مطالب مرتبط:
زایش بیابان در ایران ادامه دارد
مرگ ببر سیبری در تهران
اعلام خبر مرگ ببر سیبری در باغ وحش تهران، بسیاری از اخبار حوزه محیط زیست را در هفته گذشته تحت تاثیر خود قرار داد. در اردیبهشت ماه گدشته یک جفت ببر از روسیه در ازای دریافت دو پلنگ ماده ایرانی وارد باغ وحش تهران شدند. این ببرها قرار بود برای اجرای «طرح احیای ببر منقرض شده مازندران» در پناهگاه حیات وحش میانکاله در شرایط نیمه اسارت نگهداری شوند. اما از آنجا که هنوز پناهگاه حیات وحش میانکاله آمادگی پذیرش ببرها را نداشت این حیوانات به باغ وحش تهران منتقل شدند.
با این حال محمد محمدی زاده، رییس سازمان حفاظت محیط زیست، دلیل تاخیر در ارسال ببرها به پناهگاه حیات وحش میانکاله را همکاری نکردن روسها در تحویل به موقع این جانوارن اعلام کرد. اما محمد باقر صدوق، معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی این سازمان، به تلویزیون ایران اعلام کرد گرچه روسها از سه سال پیش آمادگی انتقال پلنگهای ایرانی را به روسیه داشتند اما سازمان محیط زیست ایران هنوز از آمادگی لازم برای دریافت ببرها برخوردار نبوده است.
با اعلام خبر مرگ ناگهانی ببر نر، چگونگی ادامه پروژه احیاء ببر مازندران با پرسشهای بسیاری رو به رو شد؛ پروژهای که از ابتدا نیز منتقدان فراوانی داشت. برخی از کارشناسان حوزه حیات وحش در ایران معتقد بودند که زنده کردن نسل ببر مازندران از طریق ببر سیبری امکان پذیر نیست و برخی دیگر نیز این اقدام سازمان محیط زیست را تنها یک اقدام تبلیغاتی نامیدند.
اما علت مرگ این ببر نیز اختلافات فراوانی را میان دستگاههای مسئول برانگیخت و احتمالهای مختلفی در خصوص علت اصلی مرگ او اعلام شد، از ویروس اف.آی.وی تا نوعی بیماری تنفسی به نام مشمشه.
در همین رابطه رییس کمیسیون محیط زیست مجلس نیز اعلام کرد براي بررسی دقيق موضوع از سازمان محيط زيست خواسته است تا هر چه سريعتر گزارشی درباره علت مرگ ببر وارداتی ارائه كنند.
روز چهارشنبه پانزدهم دی ماه معاون دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست ایران اعلام کرد نتیجه نهایی علت مرگ ببر نر هنوز مشخص نشده اما مسئولان آزمایشگاه به بیماری باکتریایی(مشمشه) مشکوک هستند ولی برای اطمینان، ببر به آزمایشگاه مرجع منتقل شده و در این فاصله باغ وحش تهران در قرنطینه است. به گفتهی این مقام مسئول احتمال دارد لاشه ببر برای آزمایشهای اصلی به آزمایشگاه مرجع در فرانسه ارسال شود.
نسل ببر مازندران در ایران از اواخر سالهای دهه سی خورشیدی منقرض شده است. آخرین بار در سال ۱۳۳۸ یک قلاده ببر مازندران در منطقه گنبد کاووس توسط یک شکارچی کشته شد.