با اعدام یک زندانی در زندان ارومیه در روز دوشنبه پنجم مهر، شمار اعدام‌شدگان در زندان‌های ایران در ۲۰ روز گذشته به دست‌کم ۲۲ نفر رسید. به این ترتیب از پانزدهم شهریور ماه در ایران به طور میانگین هر روز بیش از یک نفر اعدام شده است.
زندانی اعدام شده در زندان ارومیه به اتهام قتل و با حکم قصاص به دار آویخته شده است.
او که پیشتر هم یک بار برای اجرای حکم به سلول انفرادی منتقل شده بود، با گرفتن مهلت از «اولیای دم» به بند عمومی بازگشته بود، اما در نهایت موفق به راضی کردن اولیای دم نشد و حلق‌آویز شد.
اما یک زندانی ۳۱ ساله هم روز چهارم مهر به اتهام قاچاق مواد مخدر در زندان تایباد در استان خراسان رضوی اعدام شده است.
فرد اعدام‌شده از خانواده‌ای بوده است که برادر او هم چند سال پیش به اتهامی مشابه و در همین زندان اعدام شده است.
بر اساس چنین مواردی‌ست که فعالان حقوق بشر مخالف اعدام معتقدند که مجازات اعدام کارکرد پیشگیرانه ندارد و حتی به گسترش جرم و خشونت در جامعه دامن می‌زند. برخی مقام‌های قوه قضاییه هم به این موضوع اذعان کرده‌اند:
اما یک منبع نزدیک به خانواده فرد اعدام شده در زندان تایباد به خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران گفته است که در این زندان، زندانی محکوم به اعدام را بدون اطلاع قبلی برای اجرای حکم می‌برند و حتی به خانواده فرد هم خبر نمی‌دهند و چیزی به نام ملاقات آخر در این زندان وجود ندارد.
در روزهای اول مهر و بیست و هشتم شهریور هم یک زندانی در زندان گرگان و دو زندانی در زندان شاهرود به دار آویخته شدند. اتهام این افراد ارتکاب جرایم مرتبط با مواد مخدر اعلام شده است.
فرد اعدام شده در زندان گرگان ٣٣ ساله بوده و دو نفری که روز پنج‌شنبه اول مهر در زندان شاهرود اعدام شدند، ۲۷ ساله و ۴۰ ساله.
آن‌ها از اهالی گرمسار بودند که از سال‌های ۸۶ و ۹۰ در زندان به سر برده بودند.
اما اعدام ۱۷ زندانی به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان وکیل‌آباد مشهد که سازمان حقوق بشر ایران آن را گزارش کرده است، از جمله مواردی‌ست که با عنوان اعدام‌های دسته‌جمعی از آن‌ها یاد می‌شود و مورد اعتراض شدید فعالان مدنی و حقوق بشری قرار می‌گیرد. اعدام این ۱۷ زندانی از سوی رسانه‌های رسمی و قوه قضاییه ایران اعلام نشده است.
در موردی مشابه، سحرگاه روز ششم شهریور ماه امسال، ۱۲ زندانی متهم به ارتکاب جرائم مرتبط با مواد مخدر، با وجود هشدار احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران، در زندان کرج اعدام شدند.
در همین زمینه:
- احمد شهید اعدام ۱۲ متهم جرایم مرتبط با مواد مخدر را محکوم کرد
- فشار به زندانیان در پی رسانه‌ای شدن خبر اعدام‌های کرج
یک منبع مطلع بدون ذکر نامش به سازمان حقوق بشر ایران گفته است که در حال حاضر حدود ۴۰۰ زندانی محکوم به اعدام به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان وکیل‌آباد مشهد نگهداری می‌شوند که حکم بیش‌تر آن‌ها قطعی شده است: «این ۴۰۰ زندانی کسانی هستند که در دو یا سه سال اخیر بازداشت، دادگاهی و محکوم به اعدام شده‌اند.»
یک عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ایران هم پیشتر گفته بود که چهار هزار و ۵۰۰ اعدامی در ایران بلاتکلیف هستند و باید در قوانین اعدام بازنگری شود.
روح‌الله حضرت‌پور در آخرین روز مرداد ماه به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفته بود که بازداشت و زندان در پیشگیری از ارتکاب جرم بازدارنده نیست و باید در برخی قوانین قضایی از جمله قوانین مربوط به اعدام بازنگری کارشناسانه انجام شود.
بر اساس گزارش سازمان عفو بین‌الملل، ایران در کنار عربستان سعودی، عراق و چین بالاترین شمار اعدام‌ها را در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ داشته است و بیش‌ترین شمار اعدام‌ها مربوط به جرایم مرتبط با مواد مخدر است.
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران، اردیبهشت ماه امسال از تشکیل کمیته ویژه‌ای برای بررسی مجازات‌های جایگزین اعدام برای قاچاقچیان مواد مخدر خبر داده بود.
شخصیت‌های حقوقی دیگری در مجلس، دولت و دستگاه قضایی ایران بر ضرورت تغییر قانون در این زمینه تاکید کرده‌اند اما تا به حال این صحبت‌ها اجرایی و عملیاتی نشده‌اند.
در همین زمینه