کارشناسان آب و هوایی با بررسی دمای کره زمین متوجه شدند که ماه گذشته میلادی، ماه ژوئن رکورد گرمای تاریخ کره زمین را شکسته است.
آن طور که دانشمندان ناسا و اداره ملی اقیانوس‌ها و اتمسفر آمریکا می‌گویند، ماه ژوئن ۲۰۱۶ چهاردهمین ماه پی‌در پی است که رکورد گرما در جهان از سال ۱۸۸۰ (تاریخ ثبت دمای زمین) را می‌شکند.
بر اساس گزارش ناسا، دمای ماه گذشته میلادی ۹. ۰ درجه سانتیگراد از دمای متوسط همین ماه در طی قرن ۲۰ بیشتر بوده است. اما نکته جالب اینجاست که این رقم در ماه ژوئن سال گذشته ۰۲. ۰ درجه سانتیگراد بوده و این افزایش خیره کننده خود بیانگر گرمایش فزاینده زمین در سال پیش‌رو است. از همین روست که دانشمندان لقب «داغ‌ترین ژوئن زمین» را به ماه گذشته اعطا کرده‌اند.
عامل گرمایش، ال نینیو یا فعالیت انسان‌ها؟
به عقیده بسیاری از دانشمندان حوزه تغییرات اقلیمی شکستن پی‌درپی رکورد دمای زمین از آوریل سال گذشته و با آغاز پدیده ال‌نینیو کلید خورد.
ال نینیو یک پدیده آب و هوایی طبیعی است که هر چند سال (به طور معمول هر هفت سال) یکبار رخ می‌دهد و آب‌های شرقی و بیشتر مناطق استوایی اقیانوس آرام را گرم می‌کند.
ال نینیوی اخیر با آتش‌سوزی‌های گسترده جنگل‌ها، کاهش توانایی جذب دی‌اکسید کربن در گیاهان، خشکسالی در بسیاری کشورها به افزایش سطح دی‌اکسید کربن دامن زد و گرمایش غیرمنتظره‌ای را با خود به همراه آورد.
اما بسیاری از کارشناسان این افزایش خیره‌کننده دمای زمین را ناشی از فعالیت انسان‌ها و تولید گازهای گلخانه‌ای می‌دانند. آن طور که پروفسور مایکلمان، مدیر مرکز علوم دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا می‌گوید: «اگر به سوابق رکوردشکنی‌های درجه حرارت در سرتاسر زمین نگاه کنیم، ال‌نینیو در بروز این فاجعه سهم عمده‌ای ندارد.»
به گفته این دانشمند سر‌شناس علوم زمین: «تنها ۱. ۰ درجه از گرمای غیرعادی جهان به ال نینیوی بزرگ سال جاری مربوط است. این گرمایشِ نامعمول اغلب کار دست انسان‌ها است.»
همچنین باید توجه داشت تقلیل دادن گرمایش بی‌سابقه زمین به پدیده ال نینیو باعث آن می‌شود که هیچگاه انسان‌ها دمای زمین را کنترل نکنند و توافق اقلیمی پاریس نیز به کل از یاد‌ها برود. توافقی که در ماه دسامبر صورت گرفت و بر اساس آن از تمام کشورها خواسته شد تا برای محدود کردن دمای زمین تا دو درجه سانتیگراد تلاش کنند.
با این حال برخی از دانشمندان نیز بر این باورند که در نهایت ال نینیو می‌تواند در حکم سیگنالی تقویت کننده برای گرمایش زمین باشد و روند این گرمایش را تسریع کند. نوعی کاتالیزور که در بد‌ترین زمان ممکن (زمان اوج فعالیت‌های مخرب انسان) رخ داده است.