مسلمانان را به حیوانات خطرناک و سگ هار تبدیل نسازیم

به دنبال فاجعه تروریستی پاریس توسط داعش، شاهد موج جدیدی از اسلام ستیزی خطرناک هستیم. مدعیاتی طرح می‌شود که از نظر علمی نادرست، از نظر اخلاقی ناروا و از نظر عملی بسیار خطرناک بوده و می‌تواند به فجایعی که نازی‌ها آفریدند منتهی شود.

بنجامین نتانیاهو در یک کنفرانس بین‌المللی با حضور سفیر فرانسه در تل‌آویو، در ۱۹نوامبر ۲۰۱۵ – مسلمانان را به “حیوانات خطرناک” تشبیه کرد و گفت :”حیواناتی وحشی از میان مسلمانان در شهرهای ما حضور دارند و باید به صورت متحد آنها را شکست دهیم. آنها همان پیروان افراط‌ گرای اسلام هستند.”

بن کارسون در ۱۳ نوامبر خواستار اقدام کنگره برای ممنوعیت ورود پناهجویان از کشورهای خاورمیانه به آمریکا شد و گفت که “ما باید این موضوع را به رسمیت بشناسیم که جنبش جهانی اسلامی یک تهدید موجودیتی است”. بن کارسون در ۲۰ نوامبر در مخالفت با ورود مهاجران مسلمان سوری به آمریکا، آنها را به “سگ هار” تشبیه کرد و گفت :”مسلم است که اگر یک سگ هار در حوالی خانه شما پرسه بزند، شما رفتار خوبی با او نخواهید داشت [و از او دوری خواهید کرد] و این نشانه خرد شما است.”

الی بن داهان معاون وزیر دفاع اسرائیل فلسطینی‌ها را “حیوان” خوانده است. رافائل ایتان- سرپرست نیروهای مسلح اسرائیل و وزیر دولت‌های مختلف آن کشور- فلسطینی‌ها را “سوسک‌های گیج و منگ داخل بطری” نامیده است. اخام یاکوو پرین گفته است که یک میلیون عرب حتی به اندازه یک ناخن یک یهودی ارزش ندارند. آیلت شاکت– وزیر دادگستری اسرائیل- کودکان فلسطینی را “مارهای کوچک” قلمداد کرده است.

حالا با این “حیوانات خطرناک” و “سگ‌های وحشی” چه باید کرد؟ راهکار عملی را دونالد ترامپ ارائه کرد. او در ۱۹ نوامبر در مصاحبه‌ای وعده داد درصورت انتخاب‌شدن به عنوان رییس‌جمهور ایالات متحده، همه مسلمانان را مجبور به ثبت اطلاعات خود در یک پایگاه اطلاعاتی ویژه و اخذ گواهی شناسایی مذهبی خواهد کرد. ترامپ گفت:

“ما چاره‌ای جز این نداریم. برای ما چاره‌ای جز تشدید نظارت‌ بر مکان‌ها و افراد وجود ندارد. ما باید مساجد را تحت نظر بگیریم. یقیناً ما به مرحله‌ای خواهیم رسید که باید همه چیز را از نزدیک و به طور دقیق تحت مراقبت خود درآوریم”.

خبرنگار از ترامپ می پرسد که این همان برنامه نازی‌ها علیه یهودی‌ها بود و ترامپ از پاسخ می‌گریزد. البته برخی از روحانیون یهودی صریح تر سخن می‌گویند. یک خاخام یهودی در آتلانتای آمریکا از نسل کشی مسلمان‌ها دفاع می‌کند. خاخام دیگری گفته است که حملات تروریستی پاریس حق مردم آن کشور بوده، برای این که آن‌ها تاوان هولوکاست را می‌دهند. سپس افزوده که نابود کردن کل غزه با تمام ساکنان‌اش هم شرعاً جایز است.

مسئله تفاوت و دیگری

“تفاوت” امر مهمی است که باید آن را به رسمیت شناخت. “ما” با دیگران “تفاوت”‌هایی داریم و تمیز گذاشتن میان خود و غیر خود نیازمند توانایی خاصی است. نفس اذعان به این که دینداران و بی دین ها، یهودیان و مسیحیان و مسلمانان، ملت‌های گوناگون؛ با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند؛ گامی نیکو به سوی فهم دیگری و کثرت گرایی فرهنگی است. فهم دیگری و احترام گذاشتن به متفاوت ها، همزیستی مسالمت آمیز همگانی را امکان پذیر می‌سازد.

مسئله فقط تفاوت نیست، دیگران از جنبه‌هایی شبیه ما و از جنبه‌هایی ناشبیه به ما هستند. تفاوت ها، تجربه‌های گرانقدری می‌آفرینند و زندگی را به باغی زیبا با گل‌های رنگارنگ خوش بو تبدیل می‌سازند.

احتمالاً متفاوت‌ها و غربیه ها، نا آشنا به نظر می‌رسند. احساس می‌کنیم که آنها امنیت ما را تهدید می‌کنند. اگر غربیه‌ها را ترس آور قلمداد کنیم، به جای تشویق تساهل و تسامح، سخت گیری و خشونت را انتخاب خواهیم کرد. خودشناسی و دیگری شناسی ممکن است به راه درست یا نادرست منتهی شود.

وقتی تفاوت‌های ارزشی شده (valorized) متصلب شوند و به صورت تفاوت (difference) در آیند، افراد و گروه‌هایی که متفاوت از ما هستند، به سرعت به یک “دیگری” سراپا ناشبیه به ما تبدیل خواهند شد. بدین ترتیب، فرایند انسانیت زدایی از آنانی که غربیه و ناشبیه به ما هستند آغاز می‌شود تا خلق فجایع هولوکاست گونه امکان پذیر شود. ابتدأ بر تفاوت‌ها تأکید می‌شود. می‌گویند: آنها مثل ما فکر نمی‌کنند، احساسات آنها با احساسات ما یکسان نیست، سبک زندگی آنها متمایز از سبک زندگی ما است، و غیره و غیره. سپس گفته می‌شود: آنها مثل حیوان رفتار می‌کنند، اصلا آنها سگ هار، خوک و انگل هستند. تفاوت‌ها را مطلق و آشتی ناپذیر قلمداد کردن به نفرت می‌انجامد. نفرتی که با انسانیت زدایی از دیگر انسان ها، تنها راهی که باقی می‌گذارد، راه حل‌های نازیستی است.

زبان موجود کاملاً موثری است. ما با زبانمان جهانمان را می‌سازیم. خودبرتربینان از طریق کلیشه سازی (stereotyping) توصیفی یک سویه از پیچیدگی‌های جهان خارج و انسان‌ها عرضه می‌کنند و تفاوت‌ها را به یک تفاوت فرو می‌کاهند. در این چارچوب؛ “ما” و “آنها” به جهان خوب و بد، متمدن و نامتمدن، جذاب و نفرت انگیز، بی گناه و فاسد، اصیل و غیر اصیل، شرافتمند و دیو سیرت، و انسان و حیوان تقسیم می‌شویم. در این فرایند، آدمی صفاتی از خودش را که نمی‌پسندد، به دیگری (سرخ پوستان، سیاه پوستان، مسلمانها، یهودی ها، بهایی ها، و…) فرا می‌افکند. به جای اذعان به ویژگی‌های اخلاقی بد خودمان، آنها را انکار کرده و از طریق مقوله نفرت آوری که تحقیرش می‌کنیم، دیگران را می‌بینیم.

اگر سیاه پوستان انسان واقعی بودند، نمی‌شد آنها را به بردگی گرفت. اگر بومیان آمریکا وحشی نبودند، نمی‌شد از طریق نسل کشی حدود 9 میلیون تن از آنها را کشت.

سوء استفاده از مسئله تروریسم

آری تروریسم در کلیه اشکالش باید محکوم و نابود شود. تروریست‌های مسلمان- القاعده، داعش، جبهه نصرت، بوکوحرام، الشباب، و…- نیز انسان‌های خطرناکی هستند که خطر اصلی شان بیش از آن که متوجه جهان غرب باشد، معطوف به خود مسلمان‌ها بوده و هست.

اما با سوء استفاده از این جریان که اقلیت انگشت شماری از اکثریت میانه رو یک و نیم میلیارد مسلمان را تشکیل می‌دهند، نمی‌توان به گونه‌ای سخن گفت که گویی مسلمانها حیوانات خطرناک و سگ هار هستند.

وقتی تفاوت‌های ارزشی شده (valorized) متصلب شوند و به صورت تفاوت (difference) در آیند، افراد و گروه‌هایی که متفاوت از ما هستند، به سرعت به یک “دیگری” سراپا ناشبیه به ما تبدیل خواهند شد. بدین ترتیب، فرایند انسانیت‌زدایی از آنانی که غربیه و ناشبیه به ما هستند آغاز می‌شود تا خلق فجایع هولوکاست‌گونه امکان‌پذیر شود.

از همه جالب تر سوابق نتانیاهوست که این چنین بی پروا سخن می‌گوید. او حداقل دو جنایت جنگی تأیید شده توسط سازمان ملل را در کارنامه اش دارد:

دولت اسرائیل در سال ۲۰۰۹ توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل به جنایات جنگی علیه فلسطینی‌ها محکوم شد. مجمع عمومی سازمان ملل در ۵ نوامبر ۲۰۰۹ قطعنامهٔ مربوط به پیگیری جنایات جنگی در غزه را به تصویب رساند. مطابق گزارش ۲۰۱۵ شورای حقوق بشر سازمان ملل اسرائیل در جنگ تابستان ۲۰۱۴ غزه که به کشته شدن ۲۲۰۰ فلسطینی- که حدود 550 تن از آنان کودکان بودند- منتهی شد، مرتکب جنایات جنگی شده است.

نتانیاهو در مورد گروه‌های تروریستی اسلام گرای سوریه هم راست نمی‌گوید. طی سال‌های ۲۰۱۵- ۲۰۱۲ بارها و بارها نیروهای رژیم سرکوبگر سکولار سوریه و متحدانش را بمباران کرده، اما حتی یک بار به این گروه‌ها حمله نکرده است.

مایکل مورل، معاون سابق رئیس سازمان سیا، در مصاحبه‌ای با روزنامه راستگرای اسرائیلی جروزالم پست به اسرائیل اندرز می‌دهد که با شاخه القاعده در سوریه- یعنی‌ جبهه‌ النصره- همکاری نکند. هآرتص اسرائیل تأیید می‌کند که دولت اسرائیل به مخالفان اسلام گرای سوریه کمک می‌کند.

نتانیاهو نه تنها به دنبال عقب نشینی به مرزهای 1967 نیست، بلکه قصد دارد تا از این فرصت هم برای تصرف سرزمین‌های دیگران استفاده کند. در سوم ژوئیه ۲۰۱۵، زوی هَوزِر، منشی کابینه نتانیاهو در فاصله سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳، در هاآرتص در مقاله‌ای تحت عنوان “فرصت تاریخی برای اسرائیل در ارتباط با بلندی‌های جولان” نوشت که فروپاشی سوریه این فرصت را برای اسرائیل فراهم آورده تا موضوع انضمام بلندی‌های جولان اشغال شده را در جامعه جهانی مطرح سازد. یک روز پیش از دیدار نتانیاهو با اوباما در کاخ سفید، مایکل اورن، سفیر سابق اسرائیل در آمریکا در مقاله‌ای که از CNN منتشر کرد، از اوباما خواست حاکمیت اسرائیل بر جولان را به رسمیت بشناسد. اسرائیلی‌ها منابع قابل توجهی نفت در بلندی‌های جولان کشف کرده اند.

هاآرتص ۱۰ نوامبر ۲۰۱۵ گزارش می‌دهد که نتانیاهو در دیدار با اوباما در کاخ سفید، این خواست را مطرح کرده است. هاآرتص ۱۱ نوامبر جزئیات تازه‌ای به نقل از مقامات آمریکایی از درخواست تصرف خاک سوریه از سوی نتانیاهو نقل کرد. مقام آمریکایی می‌گوید نتانیاهو گفت که مسئله او ممانعت از حضور ایران و حزب الله در سوریه است و” تنها راه برای انجام این کار به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان است زیرا تحت این شرایط اسرائیل این منطقه را به سوریه پس نخواهد داد”.

همزیستی مسالمت آمیز با متفاوت ها

باید متفاوت‌ها و غربیه‌ها را فهمید و به آنها احترام گذاشت. در فرایند فهم متقابل، خطاها از طریق نقد اصلاح می‌شوند. احترام گذاشتن و همزیستی مسالمت آمیز به معنای بستن باب نقد و گفت و گو نیست. خشونت زدایی از اسلام بخش مهمی از فرایند گفت و گوی چند جانبه و زندگی با یکدیگر است. به جای داوری قاطعانه تحکم آمیز و طبقه بندی سریع دیگری- مسلمانها- در مقولات نژادپرستانه و حیوان به شمار آوردن آنها، باید باب گفت و گو را گشود. جهان از طریق تبعیض زدایی و معیارهای واحد صلح آمیز خواهد شد. حیوان خواندن مسلمانها، موجب نفرت آنها از غربیان شده و آنها را به طعمه‌های تروریست‌ها تبدیل خواهد کرد.

♦ نسخه انگلیسی این مقاله در هافینگتون پست منتشر شده است.

---

در همین زمینه

برخوردهای آخرت‌گرایانه با ترور

اسلام و خشونت

از همین نویسنده

خشونت در کتاب مقدس

یهودیان و مسیحیان چگونه از خشونت‌های کتاب مقدس گذر کردند؟