نیروی انتظامی و سازمان حفاظت محیط زیست ایران به منظور آموزش چگونگی کاربرد اسلحه و برخورد با متخلفان و شکارچیان غیرقانونی، برای بیش از هزار نفر محیطبان، دوره‌هایی را برگزار می‌کنند.
به گفته محمد مجابی، معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس این سازمان محیط زیست، از آن‌جا که تعدادی از محیط‌بان‌ها دوره‌های آموزشی را نگذرانده بودند، هنگام گشت‌زنی در مناطق حفاظت شده و برخورد با متخلفان ،در نحوه استفاده از سلاح دچار مشکلاتی شده‌اند. از این رو سازمان محیط زیست برگزاری دوره‌های آموزشی محیط‌بانان را در اولویت کارهای خود قرار داده است و با جدیت نیز آن را دنبال کرده است.
پیشتر سعید نمکی، مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست نیز به خبرگزاری ایرنا گفته بود: «اکنون حدود دو هزار و ۷۰۰ محیطبان در کشور مشغول به کار هستند که تعداد آنها نسبت به وسعت مناطق حفاظت شده بسیار کم است. بر این اساس هر محیطبان ۱۰ هزار هکتار را پوشش می‌دهد در حالی که بر اساس استاندارد، هر محیطبان باید ۳ هزار هکتار را تحت پوشش قرار دهد.»
حمیدرضا خیلدار، فرمانده یگان حفاظت از محیط زیست نیز تأکید کرده بود که ایران برای حفاظت از عرصه‌ها و منابع طبیعی خود به دست‌کم ۱۰ هزار نفر برای پیوستن به «یگان حفاظت از محیط زیست» نیاز دارد.
بیشتر بخوانید: «کمبود ۱۰ هزار محیط بان در ایران»
تأکید سازمان حفاظت محیط زیست بر آموزش کاربرد اسلحه گرم به محیط‌بانان در حالی است که تاکنون چند نفر از محیط‌‌بانانی که برای برخورد با شکارچیان غیر قانونی از اسلحه استفاده کرده‌اند، با حکم‌های سنگین قضایی از جمله اعدام رو‌به‌رو شده‌اند.
در یکی از مشهورترین پرونده‌های مربوط به محیط‌بانان، غلامحسین خالدی، محیطبان پارک ملی دنا، به دلیل شلیک به یک شکارچی متخلف و کشتن او، در سال ۱۳۸۹ به اعدام محکوم شد. اما پس از آن اعتراض‌های زیادی به این حکم صورت گرفت.
در نخستین دور رسیدگی به اعتراض نسبت به این حکم، دیوان عالی کشور تحقیقات دادگاه در خصوص مجوز حمل سلاح و رعایت یا عدم رعایت قانون به کارگیری سلاح توسط متهم را ناقص و محتاج بررسی بیشتر دانست و حکم قصاص صادر شده، نقض شد.
در نوبت دوم رسیدگی به این پرونده، دادگاه کیفری کهکیلویه و بویراحمد بدون در نظر گرفتن اختیارات قانونی محیطبان در استفاده از سلاح، بار دیگر رأی به اعدام محیطبان دنا داد.
سرانجام اما در اسفند ماه ۱۳۹۳، دیوان عالی کشور حکم قصاص محیطبان غلامحسین خالدی را که سه بار توسط شعبه اول دادگاه کیفری استان کهکیلویه و بویراحمد تأیید شده بود، نقض و رسیدگی به پرونده را به شعبه دادگاه دیگری ارجاع کرد.
بیشتر بخوانید: حکم اعدام محیطبان دنا در دیوان عالی کشور نقض شد
تشکل‌های زیست‌محیطی صدور حکم اعدام را باعث دلسردی محیط‌بانان ایرانی می‌دانند که در شرایط دشوار مجبور به کار هستند و برای دفاع از خود و منابع طبیعی نیاز به حمل سلاح و استفاده از آن دارند.
تعداد زیادی از محیط‌بانان در سال‌های گذشته مورد حمله و تعرض شکارچیان غیر قانونی و سایر افرادی قرار گرفته‌اند که به منابع طبیعی مانند جنگل‌ها دست‌اندازی می‌کنند. در موارد بسیاری این محیط‌بانان کشته یا زخمی شده‌اند.
این نگرانی وجود دارد که کاربرد اسلحه توسط محیط‌بانان بدون وجود حمایت‌های قانونی، این افراد را در معرض احکام قضایی و در عمل آسیب بیشتر قرار دهد.
بیشتر بخوانید: شکارچیان پاسگاه محیط زیست را به آتش کشیدند