ناسیونالیسم، سلاح و ممنوعیت الکل، سرلوحه شعارهای “رایت سکتور” در اوکراین هستند. این شبه‌نظامیان دست راستی به تندروی و بیرحمی شهرت دارند اما دامنه نفوذشان رو به گسترش است
شبه‌نظامیان رایت سکتور در فضای سیاسی بی‌ثبات اوکراین به طور فزاینده‌ای ایفای نقش می‌کنند. در غرب کشور از آنها به عنوان قهرمانان ستایش می‌شود اما در شرق اوکراین و روسیه، قدرتمند شدن رایت سکتور تائیدی‌ست بر اینکه جابجایی قدرت در کی‌یف، کودتایی فاشیستی بود.
رایت سکتور که در خلال اعتراض‌های ضد دولتی در “میدان” کی‌یف شکل گرفت، اکنون خود را ضامن انقلاب اوکراین می‌داند و با دولت موقت نیز از در قهر وارد شده است. ۲۷ ماه مارس، دستکم هزار نفر از هواداران و اعضای این گروه جلوی پارلمان اوکراین جمع شده وتهدید کردند که در صورت عدم کناره‌گیری آرسن آواکف، وزیر کشور به مجلس حمله می‌کنند.
آنها وزیر کشور را مسئول مرگ الکساندر موزیچکو، یکی از رهبران رایت سکتور می‌دانند که ۲۵ مارس در درگیری با پلیس در غرب اوکراین کشته شد. موزیچکو به اتهام شرکت در “جرایم سازمان یافته” تحت تعقیب بود.
دولت موقت اوکراین از هفته‌ها پیش تلاش می‌کند تا این معترضان خیابانی سابق را خلع سلاح کند. رئیس جمهور موقت اوکراین می‌گوید، رایت سکتور بازیچه دست «متخاصمان» روسی‌ست.
رایت سکتور در روزهای آخر ماه مارس، به عنوان حزب اعلام موجودیت کرد تا بتواند رهبرش دمیتری یاروش را بعنوان کاندیدای ریاست جمهوری در انتخابات ۲۵ ماه مه معرفی کند. البته هنوز برنامه‌ای سیاسی از طرف این “حزب” ارائه نشده اما سرفصل خواسته‌های آنها همانند شعارهایشان عبارت است از تاکید بسیار بر ناسیونالیسم، حق نگهداری سلاح برای همه مانند سوئیس و بی‌طرفی اوکراین در روابط بین‌المللی.
«افراطی‌گری ما دروغ محض است»
مسئول محلی “رایت سکتور” در دونتسک، مرد جوان ریشویی است که نگاهی متفکرانه و عمیق دارد و قیافه‌اش شبیه دست راستی‌ها نیست. او در این شهر از نام مستعار “کیویت” استفاده می‌کند و می‌گوید قبل از انقلاب جهت‌گیری سیاسی‌اش را به هیچ‌وجه دست‌راستی نمی‌دانست و حالا هم خودش را یک وطن‌پرست می‌داند.
کیویت فصیح و متین حرف می‌زند و آبجوی غیرالکلی می‌نوشد زیرا باید رانندگی کند. البته در رایت سکتور نوشیدن مشروبات الکلی در طول ساعات کاری مطلقا ممنوع است. دیمیتری یاروش، رهبر رایت سکتور، با وجودی که اهل شرق اوکراین است، در مصاحبه به روسی تکلم نمی‌کند و به زبان اوکراینی حرف می‌زند.
کیویت اما مشکلی ندارد که به زبان مادری‌اش حرف بزند، ملاقات ما در یک آبجوسازی نقلی در مرکز شهر دونتسک صورت می‌گیرد، او می‌گوید: «افراطی بودن ما کاملا دروغ است، در بین هواداران ما یهودی‌ها، تاتارها و مسلمان‌ها هم هستند. در اوکراین عشق به وطن با فاشیسم اشتباه می‌شود.»
فرماندار دونتسک هم که اوایل ماه مارس از سوی دولت موقت معرفی شده، دیگر تحمل شنیدن اسم رایت سکتور را ندارد و می‌گوید: «افسانه‌های زیادی هست تا مردم در مناطق شرقی و جنوبی کشور دچار ترس و نگرانی شوند. خطری واقعی وجود ندارد. مسئله اصلی ما، مشکلات اقتصادی هستند.»
حضور ترس را اما همیشه نمی‌توان با دلیل ثابت کرد. در شبه‌جزیره کریمه هم برای مداخله روس‌ها از بهانه “خطر رایت سکتور” استفاده شد. شبه نظامیان رایت سکتور با یونیفورم‌ها، ماسک‌ها و پرچم‌های سرخ و سیاهشان تاثیر عجیبی برجای گذاشتند.
«فعالیت زیرزمینی نشانه ضعف است»
الکسی ماتسوکا، سردبیر تارنمای خبری “نووستی دنباسا” در شهر دونتسک، فعالیت زیرزمینی رایت سکتور در شرق اوکراین را نشانه ضعف و ناپایداری می‌داند و می‌گوید: «وقتی که می‌ترسی بگویی عضو رایت سکتور هستی، بهتر است از حزب دیگری طرفداری کنی. تا وقتی که مردم از فعالیت‌های این گروه مستقیما مطلع نشوند، تمام تبلیغات منفی علیه آنها را باور می‌کنند.»
ماتسوکا آنها را یک گروه افراطی می‌داند اما تاکید می‌کند که برای ادعا در مورد نئونازی بودن آنها، باید مدارک کافی ارائه کرد: «من تا بحال ندیدم که آنها صلیب شکسته نازی‌ها داشته باشند و یا سلام هیتلری بدهند.»
کیویت مرزبندی روشنی با “بدها و خوب‌ها” یعنی نئونازی‌‌ها و ناسیونالیست‌ها نمی‌کند. گروه‌های متفاوتی از جمله هواداران متعصب فوتبال به رایت سکتور پیوسته‌اند اما متقابلا سازمان “چکش سفید” از این جبهه به دلیل اعتقادها و گرایشات نژادپرستانه اخراج شده است.
کیویت می‌گوید انگیزه پیوستن‌اش به “رایت سکتور” آن بود که این جریان، دوبار جنبش “میدان” را نجات داد آن هم وقتی که همه از ترس درگیری با پلیس خیابان‌ها را ترک کرده بودند. او که در آستانه سی‌سالگی و صاحب شرکتی کوچک است، جا نزدن رایت سکتور را آزمون بزرگی برای اعتبار و وزن آن می‌داند.
«نبرد ملی» علیه نخبگان فاسد
در “میدان” انواع اتحادهای غیرممکن شکل گرفته بود. هواداران متعصب فوتبال متحد شده و مسئولیت امنیت تظاهرکنندگان را به عهده داشتند. راست‌های افراطی روسیه هم حامی تظاهرکنندگان اوکراینی بودند چون آنها هم خود را در وضعیت “میارزه رهایی‌بخش ملی” علیه نخبگان فاسد به ظاهر ناسیونالیست می‌دیدند. در تظاهرات میدان نماینده “لژیون روسی” حضوری دائمی داشت.
اغلب از ولادیمیر پوتین بعنوان ناسیونالیستی روسی یاد می‌شود اما او بیشتر درگیر نوستالژی اتحاد جماهیر شوروی فروپاشیده است. در مقابل، راست‌های افراطی روسی مایلند خود را از دردسرهای قدیمی ابرقدرتی و ملت‌های غیرروس کاملا رها کنند تا «بالاخره» روسیه یک ملت کاملا اروپایی شود. کیویت می‌گوید: «ناسیونالیست‌های واقعی روسی فعالیت زیرزمینی و مخفی دارند و ما امیدواریم که جنبش ما موجب تحرک مجدد آنها شود. اما هدف ما حل مشکلات روسیه نیست.»
اکنون “رایت سکتور” می‌خواهد فعالیت‌هایش را در جهت تبدیل شدن به یک نیروی سیاسی در سطح ملی متمرکز کند. کیویت می‌گوید، نباید اشتباهات سال ۲۰۰۴ را تکرار کنیم؛ وقتی که انقلاب نارنجی به دعواهای داخلی کشید و به دلیل بزدلی نهایتا به پیروزی یانوکوویچ ختم شد.
بیش از حد محافظه‌کار
ماتسوکا می‌گوید، متاسفانه هنوز حزبی لیبرال نداریم که علاقمندی‌ها و منافع نسل جدید تحصیل‌کرده اوکراینی را نمایندگی کند. به جای آن احزاب جاافتاده برای به دست آوردن رای محافظه‌کاران با یکدیگر می‌جنگند و رایت سکتور در حاشیه راست سیاست با حزب دست‌راستی “اسووبودا” رقابت خواهد کرد.
ماتسوکا معتقد است که «آنها به عنوان نیروهای اولترا محافظه‌کار با حرکت‌های بنیادگرایانه از ارزش‌های سنتی دفاع خواهند کرد.»
کیویت اطمینان می‌دهد که خودش را تنها برای مبارزه سیاسی آماده می‌کند و اسلحه‌ها نهایتا در انقلاب و جنگ به‌کار می‌آیند. او این را هم می‌گوید که «اگر روس‌ها دست به تهاجم بزنند، ما جنگی پارتیزانی را آغاز خواهیم کرد و از یک وجب خاک‌مان هم نخواهیم گذشت.»
حرف آخر کیویت این است که رایت‌سکتور دقیقا می‌فهمد که روسیه-پوتین چیست.
منبع: تسایت آنلاین