در روزهای ۱۱ تا ۱۳ اکتبر جشنواره‌ موسیقی تلفیقی با عنوان «ایران، آوای امروز» در شهرهای کلن و هامبورگ در کشور آلمان برگزار شد.

«ایران، آوای امروز»، جشنواره موسیقی تلفیقی
«ایران، آوای امروز»، جشنواره موسیقی تلفیقی

انجمن «دیوان» با همکاری فیلارمونی شهرهای کلن و هامبورگ و با برخورداری از پشتیبانی آکادمی هنرهای جهان این جشنواره را برگزار کرد.

هدف از برگزارکنندگان جشنواره «ایران، آوای امروز» این بود که علاقمندان به موسیقی ایرانی را با موسیقی تلفیقی و همچنین موسیقی زیرزمینی آشنا کنند.

شاهرخ مشکین‌قلم و گروه باربد، مامک خادم، سعید شنبه‌زاده، محمدرضا مرتضوی، پدرام درخشانی و همچنین گروه‌های عجم، نیوش و پالت در جشنواره «ایران، آوای امروز» هنرنمایی کردند.

علاوه بر این فیلم‌هایی هم با موضوع موسیقی زیرزمینی به نمایش درآمد و نمایشگاه عکسی هم از آرش عاشوری‌نیا و روزبه روزبهانی در حاشیه این جشنواره برگزار شد.

محمد رضا مرتضوی، هنرمند ۳۵ ساله ایرانی یکی از شرکت‌کنندگان در جشنواره «ایران، آوای امروز» بود. ساز او تنبک و دف، از کهن‌ترین سازهای موسیقی ملی ایران است که معمولاً همراه با سازهای دیگر به کار گرفته می‌شود.

مرتضوی درباره دشواری‌های تک‌نوازی تنبک می‌گوید: «به‌ندرت برای ایرانی‌ها ساز می‌زنم. من با سازم مرزها را درمی‌نوردم و خیلی از ایرانی‌ها نمی‌توانند چنین چیزی را درک کنند. به خودشان می‌گویند آه، بازم یک تک‌نوازی تنبک. بدون آواز و بدون ارکستر از تک‌نوازی چندان استقبال نمی‌کنند.»

در اجرای مرتضوی در هامبورگ اما هم ایرانیان مهاجر و هم آلمانی‌ها شرکت کرده بودند. تک‌نوازی او در کلوب «موجو» برگزار شد که برای رقص هم امکاناتی دارد. تک‌نوازی محمد رضا مرتضوی را می‌توان «مینیمال تکنو» خواند.

او می‌گوید: «موسیقی عرفانی اگر ریتم نداشته باشد، همان تکنوست»

قطعاتی که در جشنواره «ایران، آوای امروز» اجرا شد، در یک ژانر مشخص نمی‌گنجند. تنها وجه تشابه شش گروه موسیقی دعوت شده به این جشنواره این بود که موسیقی ملی ایران را با انواع دیگر موسیقی تلفیق کرده بودند.

یکی از این گروه‌های موسیقی تلفیقی گروه «عجم» بود. اعضای گروه «عجم» که در لندن زندگی می‌کنند، به طور منظم به ایران هم آمد و شد دارند. امین عجمی می‌گوید: «ما در سفرهامان به ایران با اشخاصی آشنا می‌شویم که می‌توانند موسیقی سنتی ایران را به نسل‌های بعدی منتقل کنند. آنها موسیقی نواحی را از استادانشان یاد گرفته‌اند و قطعاتی که آنها در سینه‌شان حفظ کرده‌اند، هنوز اصالت دارد و تحت تأثیر جریانات روز قرار نگرفته. ما امیدواریم بتوانیم مخاطبانمان را با ترانه‌هامان نسبت به سرمنشأ موسیقی ایران کنجکاو کنیم. برای همین فکر می‌کنیم پلی هستیم بین فرهنگ‌ها.»

موسیقی زیرزمینی در ایران مجوز نمی‌گیرد. به همین جهت محدودیت‌هایی هم برای سفر گروه‌های موسیقی زیرزمینی و شرکت آنها در جشنواره‌هایی مانند جشنواره «ایران، آوای امروز» وجود دارد. از ایران فقط یک گروه موسیقی به این جشنواره دعوت شده بود.

گروه شرکت کننده از ایران، گروه پدرام درخشانی بود که نوای سنتور را با راک، جاز و موسیقی سنتی ایرانی تلفیق می‌کنند و همچنین گروه پالت.

گروه موسیقی پالت که فعالیتش را از سال ۸۹ در سبک تلفیقی «جاز فیوژن» و موسیقی ایرانی آغاز کرده، پس از انتشار آلبوم «آقای بنفش» اقدام به برگزاری تور اجرای زنده این آلبوم کرد و پس از برج آزادی، در شهرهای دیگر کشور نیز اجراهایی داشت.

روزبه اسفندار مز (سرپرست گروه و نوازنده کلارینت)، سردار سرمست (ملودیکا و آکاردئون)، مهیار طهماسبی (ویولنسل)، کاوه صالحی (گیتار) و داریوش آذر (کنترباس)، امین طاهری (درامز)، شقایق صادقیان (فلوت) نوازندگان این گروه هستند و امید نعمتی، میثم شیخی و مهدی ساکی خوانندگان گروه پالت‌اند.

مامک خادم، هنرمند ایرانی مقیم لس آنجلس هم با گروهش یکی از گروه‌های شرکت‌کننده در این جشنواره بود. گروه خادم از دو موسیقی‌دان ایرانی و سه یونانی تشکیل شده. این گروه تلاش می‌کند موسیقی یونانی، ترکی، ارمنی و هندی را با موسیقی ایرانی تلفیق کند. تاکنون گروه خادم نتوانسته کنسرتی در ایران برگزار کند.

مامک خادم می‌گوید: «در ایران فقط اجازه دارم که برای زن‌ها کنسرت برگزار کنم. چندین بار به من پیشنهاد شد. اما مایل نیستم این‌کار را انجام بدهم.»

منبع نقل قول‌ها