فابینگ: تضاد پیوند روابط مدرن

در چشم‌انداز اول جمعی از همکاران قصد دارند درباره یک موضوع تصمیم‌گیری همگانی کنند، یکی از همکاران به جای همراهی تبلت خود را بررسی می‌کند؛ در چشم‌انداز دوم بعد از یک روز کاری کنار شریک زندگی‌ خود نشسته‌اید و درباره نامه‌ای مهم از طرف بیمارستان با او صحبت می‌کنید و او به گوشی خود خیره شده و هر از چندگاهی سری به علامت تایید تکان می‌دهد و در آخرین چشم‌انداز، کودکی حین غذا خوردن از اتفاقاتی که در مهدکودک افتاده برای والدینش تعریف می‌کند اما آن‌ها به جای گوش دادن به فرزندشان در حال چک کردن تلفن‌های خود هستند.

این یک پدیده رایج و در عین حال نگران‌کننده است به نام «فابینگ». ممکن است از این واژه تابه‌حال استفاده نکرده باشیم اما ممکن است به بخشی از زندگی ما تبدیل شده است.

اصطلاح «فابینگ» که اولین‌بار در سال ۲۰۱۲ در استرالیا به عنوان بخشی از یک آزمایش زبان‌شناختی توسط لغت‌نامه مک‌کواری ابداع شد و در آن از تعدادی فرهنگ‌نویس، نویسنده و شاعر خواسته شد تا کلمه‌ای برای توصیف این عمل بیاورند.

این اصطلاح از ادغام «Phone» و «Snubbing» ابداع شد -«تلفن» و «بی‌اعتنایی»- برای توصیف روند رو به رشد یک رفتار اجتماعی که در آن مردم با درگیر شدن با تلفن‌های هوشمند خود، اطرافیان خود را نادیده می‌گیرند.

در حالی که تلفن‌های هوشمند با ایده تقویت ارتباطات و اتصال مداوم با جهان تکنولوژی طراحی شده است اما این فن‌آوری اغلب به‌عنوان مانعی برای روابط انسانی عمل می‌کند.

«فابینگ» صرفاً یک حواس‌پرتی زودگذر نیست، بلکه پدیده‌ای فراگیر است که در تعاملات روزانه افراد نفوذ کرده است. ارتباطات رودررو را مختل کرده و گفت‌وگوهای دوطرفه را به حاشیه برده است.

درحالی‌که ممکن است «فابینگ» بی‌ضرر به نظر برسد اما پیامدهای بسیار گسترده‌ای روی رابطه‌ها، سلامت روان و حتی تعامل‌های حرفه‌ای دارد. افراد خود را در قلمرو دیجیتال غوطه‌ور می‌کنند و ارتباط‌شان با دنیای واقعی قطع می‌شود. فابینگ علی‌رغم ظهور نسبتاً جدید خود به سرعت در هنجارهای اجتماعی ریشه دوانده است و تلفن‌های هوشمند به‌عنوان همراهان همیشگی در هر محیط عمومی و فردی با ارتباطات حقیقی در حال رقابت هستند.

از آنجایی که جامعه با نفوذ فراگیر تلفن‌های هوشمند دست و پنجه نرم می‌کند، پرداختن به «حواس‌پرتی دیجیتال» برای حفاظت از کیفیت روابط و حفظ مشارکت واقعی ضروری است.

تأثیرات بر روابط و کار

مطالعه‌های بسیاری برای میزان شیوع فابینگ و اثرات مضر آن بر روابط بین فردی انجام شده است که نشان می‌دهد که فابینگ همبستگی منفی بین تمایلات خودپسندی و رضایت زناشویی را در بین زوج‌ها ایجاد کرده و اعتماد و صمیمیت را در روابط عاشقانه از بین می‌برد، علاوه بر این، افراد دچار افسردگی، احساس طرد شدگی و کاهش عزت نفس و همچنین اختلال در حس تعلق می‌شوند که تأثیر عمیق این رفتارها بر سلامت روان را برجسته می‌کند.

 نشریه فوربس مطالعه‌ای درباره «تاثیر کامپیوترها در رفتارهای انسانی» انجام داده است و این اصطلاح را در عنوان خود گنجانده است: «نقش میانجی مهارت‌های ارتباطی مؤثر بر رابطه بین تمایلات هراسی و رضایت از ازدواج در افراد متاهل». این مطالعه‌ بر روی ۷۱۲ فرد متاهل در برخی از شهرهای ترکیه انجام شده است که ٤٨.۷٪ از آن‌ها زن و ۵۱.۳٪ مرد و میانگین سنی آنها حدود ۳۷ سال دارند. برای این مطالعه، پروفسور عزت پارماکسیز، و پروفسور سوات کلیچ ارسلان از دانشگاه Niğde Ömer Halisdemir سه مجموعه از پرسش‌نامه‌ها شامل: مقیاس رضایت از ازدواج، مقیاس فابینگ و مقیاس مهارت‌های ارتباطی موثر  را برای این نمونه از افراد اجرا کردند. در نتیجه‌ی این پرسش‌نامه نمره رضایت از ازدواج پایین‌ترین حد خود را داشت. این مطالعه نشان داد که در میان افرادی که در مقیاس مهارت‌های ارتباطی مؤثر نمرات بالایی کسب کرده‌اند، ارتباطی بین نمرات ناپسند بالاتر و رضایت زناشویی پایین‌تر وجود ندارد. احتمالاً، این افراد فقط از طریق استفاده از ایموجی‌های تلفن‌های خود ارتباط برقرار می‌کردند.

اما فابینگ دامنه تاثیرات خود را فراتر از روابط شخصی گسترش داده و به حوزه‌های حرفه‌ای نیز نفوذ کرده است و مانع از برقراری ارتباط موثر می‌شود. فابینگ‌ها تلفن‌های خود را بر تعامل با دیگران در اولویت قرار می‌دهند و این اشتیاق بی‌وقفه برای بررسی گوشی‌های هوشمند در طول جلسات یا مکالمات، بهره‌وری را کاهش می‌دهد و فرهنگ تک‌روی و بی‌اعتنایی را تقویت می‌کند و پایه و اساس روابط سالم اجتماعی را تضعیف می‌کند.

این اتفاق تنها روی بزرگ‌سالان و روابط‌شان تأثیر نمی‌گذارد، بلکه بین والدین/مراقبان و کودکان نیز اتفاق می‌افتد و اگرچه ممکن است به‌ظاهر ناملموس به‌نظر برسد، اما در واقع از آن‌چه تصور می‌کنیم نگران‌کننده‌تر است چراکه کودکان احساساتی نظیر «طرد شدن» یا «بی‌اعتنایی» را در سنین کم تجربه می‌کنند.

هنگامی که والدین یا مراقبین کودک تلفن خود را بر تعامل با فرزند خود در اولویت قرار می‌دهند، چیزی که به کودک القا می‌کند -و ممکن است برای کودک درونی شود- این است که تلفن از آن‌ها ارزشمندتر، جالب‌تر و مهم‌تر است و این باعث می‌شود کودک در رشد زبان، یادگیری مهارت‌ها و رفتارهای اجتماعی و عاطفی دچار تاخیر شود. هنگامی‌که چنین مسائلی در سال‌های ابتدایی زندگی کودک شروع می‌شود، نسبت به مشکلات رفتاری دوران نوجوانی پایدارتر هستند و احتمال عود آنها در دوره‌های بعدی زندگی بیشتر است.

راه مقابله با آن

اگر در شبکه‌های اجتماعی هم‌چون زد، اینستاگرام و تیک‌تاک هشتگ #phubbing را دنبال کنید، متوجه خواهید شد این رفتار در حال رشد فزاینده و اپیدمی است و تعداد زیادی از کاربران از این پدیده ناراضی و درصدد مقابله با آن با روش‌های گوناگون هستند.

شاید برای مقابله با فابینگ بتوان با استفاده از یک رویکرد چند وجهی آن را کنترل کرد. این رویکرد شامل آگاهی ارتباط رو در رو و اصلاح رفتار است.

ایجاد مرزها و آداب و قوانین واضح در مورد استفاده از گوشی‌های هوشمند در محیط‌های بین فردی یا اجتماعی که نیازمند تعامل با افراد است می‌تواند شیوع فابینگ را کاهش دهد.

علاوه بر این تمرین برای پرهیز از عادت چک کردن تلفن و حضور در تعاملات بین فردی ارتباطات واقعی را تقویت می‌کند و حواس‌پرتی دیجیتال را کاهش می‌دهد.

اما در خصوص کودکان باید فضاهای خاصی را در خانه به گونه‌ای ایجاد کرد که بدون تلفن باشد تا به اطرافیان خود توجه کامل داشته باشیم. و در زمان‌های اضطراری که والدین نیاز دارند از تلفن‌های خود استفاده کنند، می‌توانند توضیح دهند که برای چه چیزی از آن استفاده می‌کنند و نشان می‌دهند که این برای یک هدف خاص است نه حرکت بی‌هدف.