در هفته‌ی منتهی به جمعه سوم آذر، گروه‌های بیشتری از کارگران صنعت نفت به تجمع‌های اعتراضی دست زدند. کارکنان رسمی، کارگران قرارداد موقت (ارکان ثالث)، کارگران پیمانی و کارگران استخدامی پس از ۱۳۹۳ (تازه استخدامی‌ها) روزانه یا هفتگی در محل کار یا در خیابان تجمع کردند. در این هفته تجمع‌های اعتراضی نیز از سوی بازنشستگان نفت با همراهی و حمایت کارگران شاغل برگزار شد. اکنون می‌توان گفت اعتراض به تمامی لایه‌های شاغلان صنعت نفت گسترش یافته و پیوند شاغلان و بازنشستگان این صنعت در اشکال نطفه‌ای تحقق یافته است.
نشست نمایندگان کارگران معترض با مقامات وزارت نفت بدون نتیجه پایان یافت. کانال‌های اطلاع‌رسانی کارگران نفت نوشتند نشست نمایندگان کارگران با مددی معاون وزیر نفت گرچه شش ساعت طول کشید اما کوچکترین دستاوردی نداشت.
فراز مبارزاتی دیگر در هفته‌ی منتهی به سوم آذر، پیوند اعتراض‌های خیابانی بازنشستگان تامین اجتماعی و کشوری، و نیز تجمع همزمان پرستاران و کادر درمان در چند شهر بود که در برخی شهرها چند روز ادامه یافت.
در هفته‌ای که مزدبگیران رشته‌های مختلف اقتصاد، و بازنشستگان صندوق‌های تامین اجتماعی، کشوری، نفت، مخابرات، فولاد در اعتراض به فقر معیشتی و تبعیض، بیش از ۷۰ تجمع خیابانی برپاکردند، مجلس با تصویب لایحه برنامه هفتم، سن بازنشستگی را افزایش داد. همسان‌سازی حقوق بازنشستگان هم که از مفاد قانون برنامه ششم است، به جای اجرا، به سه سال اول برنامه هفتم موکول کرد؛ برنامه‌ای که هنوز در مجلس شورای اسلامی در دست بررسی است. افزایش سن بازنشستگی به بهانه «کاهش ناترازی صندوق‌های بازنشستگی» صورت گرفته و اجرای پلکانی همسان‌سازی حقوق بازنشستگان با دستاویز نبود منابع مالی.
مبارزه‌های کارگری
در هفته‌ی منتهی به جمعه سوم آذر، کارگران کارخانه روی بندرعباس در اعتراض به توقف متناوب تولید در کارخانه و بلاتکلیفی شغلی دستکم روزهای دوشنبه ۲۹ آبان و چهارشنبه اول آدر مقابل فرمانداری بندرعباس در استان هرمزگان تجمع کردند.
کارخانه روی بندعباس ۲۱۰ کارگر دارد. کارگران خواستار پرداخت مطالبات معوقه و امنیت شغلی هستند.
کارگران گفتند:
شرکت یک ماه کار می‌کند و ده ماه تعطیل می‌شود و دلیل آن را نیز کمبود مواد اولیه اعلام می‌کنند و به بهانه تعطیلی، حقوق کارگران با تاخیرهای طولانی مدت و به صورت حداقلی پرداخت می‌شود.
کارگران شرکت آب و فاضلاب (آبفا) خوزستان دور جدید اعتراض به وضعیت معیشتی خود و تصمیم مدیریت مبنی بر فروش اموال شرکت برای پرداخت به پیمانکاران را از ۲۴ ابان به شکل اعتصاب و تجمع مقابل شرکت تجمع کرده‌اند. ۲۸ آبان، چهار تن از کارگران از سوی دادسرای اهواز احضار شدند. علت احضار کارگران جلوگیری از فرار مدیر آبفا و محافظانش بود. آنها زمانی که با تجمع گسترده کارکنان و مردمی روبرو شدند که در حمایت از معترضان مقابل اداره آبفا جمع شده بودند، قصد فرار داشتند. تجمع‌کنندگان مانع فرار آنها شدند و ماموران برای متفرق کردن تجمع‌کنندگان، به تیراندازی هوایی اقدام کردند.
کارگران آبفا اهواز چهار ماه است حقوق نگرفته‌اند. خواست دیگر کارگران امنیت شغلی و استخدام کارگران قراردادی است.
کارگران کارخانه کاشی جم لرستان به عدم پرداخت چهار ماه حقوق اعتراض کردند. گروهی از کارگران شهرداری سنندج که واجد شرایط بازنشستگی هستند خواستار پرداخت حق بیمه خود توسط کارفرما شدند. به دلیل واریز نشدن حق بیمه از سوی کارفرما، روند بازنشستگی کارگران دچار وقفه شده است.
تجمع اعتراضی ادامه‌دار کادر درمان در چند شهر
پرستاران و کادر درمان تعدادی از بیمارستان‌ها و مراکز وابسته به دانشگاه‌های پزشکی در هفته‌ی منتهی به سوم آذر در اعتراض به فشار کار، تحمیل اضافه‌کاری اجباری، سطح نازل حقوق و نپرداختن کارانه و سایر مطالبات معوقه در برخی شهرها از جمله رشت، صومعه سرا، اسلام آباد غرب، کرمانشاه، سنندج و یزد دست از کار کشیدند و در محوطه بیمارستان یا در خیابان تجمع کردند.
پرستاران یزد در تجمع ۲۷ آبان مقابل استانداری فریاد می‌زدند: «استاندار، خجالت، خجالت». پرستاران کرمانشاه نیز که مقابل استانداری تجمع کرده بودند، شعار می‌دادند «پرستار داد بزن حق تو فریاد بزن».
یکشنبه ۲۸ آبان پرستاران گیلان مقابل ساختمان معاونت دانشگاه علوم پزشکی گیلان در رشت تجمع کردند.
دوشنبه ۲۹ آبان، پرستاران بیمارستان توحید سنندج با خواست‌های مشابهی تجمع اعتراضی برپا کردند.
سه‌شنبه ۳۰ ابان، تجمع و اعتصاب پرستاران بیمارستان خمینی صومعه سرا ادامه یافت. در همین روز پرستاران بیمارستان‌های بعثت سنندج و ولیعصر فسا تجمع اعتراضی برپا کردند.
تجمع اعتراضی پرستاران گیلان و سنندج چهارشنبه اول آذرماه نیز ادامه یافت.
صنعت نفت: اتحاد شاغل و بازنشسته، موقت و رسمی
در هفته‌ی منتهی به جمعه سوم آذر، کارگران ارکان ثالث پالایشگاه آبادان، کارکنان رسمی سکوها و پایانه‌های نفتی، کارگران پیمانی در بیش از سه مرکز و کارگران استخدامی پس از ۱۳۹۲، با برپایی تجمع در محل کار، تحریم غذا، اعتراض نمادین و تجمع در شهرهای اهواز و آغاجاری به وضعیت خود اعتراض کردند. مخالفت با دست‌اندازی دولت بر صندوق بازنشستگی نفت نیز نه تنها بازنشستگان نفت را به خیابان کشانده بلکه به خواست عمومی لایه‌های مختلف کارگران نفت تبدیل شده است.
گسترش اعتراضات خیابانی کارگران نفت با حضور چشمگیر زنان شاغل در صنعت نفت همراه است.
کارکنان رسمی شرکت نفت ماه‌هاست با خواست حذف سقف حقوق، حذف محدودیت حق سنوات، اجرای کامل ماده ۱۰ هستند. خواست کارگران پیمانی حذف پیمانکاران، برقراری نظام عادلانه در پرداخت بین همه کارکنان در مشاغل همتراز و یکسان فارغ از نوع رابطه استخدامی و قرارداد مستقیم با وزارت نفت است. بهبود وضعیت غذا، سرویس‌های حمل و نقل، خوابگاه‌ها و ایمنی محیط کار از خواست‌های مبرم دیگر کارگران پیمانی است.
در پالایشگاه آبادان، که هفته‌های اخیر شاهد تجمعات مختلف کارگران قراردادی (ارکان ثالث) بود مدیران شرکت، ۲۴ آبان نشستی برای بررسی مطالبات کارگران معترض برگزار کردند.
این نشست با وعده رسیدگی به مطالبات معترضان در سه ماه آینده پایان یافت. ۲۷ آبان نمایندگان کارگران ارکان ثالث مناطق نفت‌خیز جنوب و شرکت ملی حفاری در نشستی با معاون وزیر نفت مطالبات خود را مطرح کردند. علی مددی معاون وزیر نفت به کارگران وعده داد بازنگری در طرح طبقه بندی مشاغل در سه ماه آینده به تحقق مطالبات کارگران منجر شود.
کانال‌های اطلاع‌رسانی کارگران نفت درباره نتیجه این نشست شش ساعته نوشتند:
بر اساس اخبار واصله متاسفانه جلسه ۶ ساعته با جناب علی مددی بدون نتیجه و دستاورد عملی پایان یافته و ایشان عنوان داشته‌اند بدلایل حقوقی و قانونی و فشار مجلس، سازمان اداری استخدامی و شورای حقوق و دستمزد امکان اجرایی شدن بخش عمده مطالبات حداقل تا پایان سال ۱۴۰۲ وجود ندارد.
در هفته‌های اخیر توقف دست‌اندازی دولت به صندوق بازنشستگی نفت نیز به خواسته‌های کارگران شاغل نفت افزوده شده است. نه تنها بازنشستگان صنعت نفت با برپایی تجمع در اهواز، شیراز و اصفهان به تصمیم دولت مبنی بر تغییر اساسنامه صندوق بازنشستگی نفت اعتراض کرده‌اند بلکه کارگران شاغل نفت نیز با شرکت در تجمعات بازنشستگان به تصمیم دولت اعتراض کرده‌اند.
در اوج اعتراضات کارگران شاغل و بازنشسته نفت به دست‌اندازی دولت بر صندوق بازنشستگی‌شان، یکی از نمایندگان مجلس که عضو کمیسیون‌های بررسی برنامه هفتم است اعلام کرد طرح ادغام صندوق بازنشستگی نفت از برنامه هفتم حذف شده است اما کارگران شاغل و بازنشسته نفت این عقب‌نشینی را مصلحتی و موقتی می‌دانند و به اعتراضات خود ادامه دادند.
جمعه ۲۶ آبان کارکنان رسمی شرکت فلات قاره شاغل در منطقه عملیاتی لاوان تجمع گسترده‌ای اعتراضی برپا کردند.
مطالبات کارگران در این تجمع چنین بود:
حذف محدودیت حق سنوات
سقف حقوق و تفکیک اقماری برابر است با بی انگیزگی و نام امیدی کارکنان
کار در مناطق عملیاتی سقف ندارد
تفکیک مشاغل به تخصصی و پشتیبانی مساوی است با ایجاد تفرقه، تحقیر کارکنان و توهین به آنها
پرداخت کامل سنوات بازنشستگی مطابق با سالهای خدمت
سقف حقوق، بی منطق و ناعادلانه است.
اصلی ترین سختی کار در مناطق عملیاتی دوری از خانواده و زندگی عادی است.
عدم ادغام صندوق بازنشستگی صنعت نفت با سایر صندوق‌های ورشکسته بازنشستگی
حذف محدودیت حق سنوات بازنشستگی
عودت کسورات مازاد مالیات
استقلال کامل صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت
اجرای کامل مفاد ماده۱۰
کارگران قراردادی نفت شاغل در مناطق نفت‌خیز جنوب شنبه ۲۷ آبان در اهواز تجمع کردند. کارکنان قراردادی نفت خواستار پایان بلاتکلیفی شغلی و استخدام دایمی شدند. خواست عمده کارگران قراردادی اجرای کامل مصوبات ۱۴۰۰ و تبدیل قرارداد است.
یکشنبه ۲۸ آبان، صدها تن از کارکنان مناطق نفت‌خیز جنوب در اهواز تجمع کردند.
یکشنبه ۲۸ آبان، گروهی از کارگران نفت که پس از سال ۱۳۹۲ استخدام شده و با دستمزد ناچیز به کار گرفته شده‌اند، در شرکت بهره‌برداری نفت و گاز آغاجاری دست از کار کشیدند و در حالی که کاغذ نوشته‌هایی حاوی مطالباتشان در دست داشتند در محل مدیریت شرکت تجمع کردند.
این گروه از کارگران نفت خواستار اجرای کامل ماده ۱۰ قانون استخدامی نفت، اصلاح کف حقوق و رفع مشکلات معیشتی خود شدند. این تجمع در روزهای بعد در سایر مناطق ادامه یافت.
چهارشنبه اول آذر بازنشستگان نفت ساکن شاهین شهر اصفهان تجمع کردند و با شعار «به پول ما دست نزنید، صندوق ما خصوصیه» به تصمیم دولت مبنی بر تغییر اساسنامه صندوق بازنشستگی نفت اعتراض کردند.
چهارشنبه اول آذر بازنشستگان نفت استان فارس نیز در شیراز مقابل صندوق بازنشستگی نفت تجمع اعتراضی برپا کردند.
کارگران پتروشیمی نوید زرشیمی (پارسلن) پنجشنبه دوم آذر در اعتراض به عدم پرداخت مطالبات معوقه از صرف غذا خودداری کردند. کارگران در توضیح تحریم غذا گفتند خواستار اصلاح روش محاسبه کارانه و کسر مالیات، اجرای ماده ۱۰ و پرداخت وام کم‌بهره هستند.
صفوف بازنشستگان فشرده‌تر می‌شود
یکشنبه هر هفته روز تجمع بازنشستگان تامین اجتماعی و صندوق فولاد، دوشنبه روز تجمع بازنشستگان مخابرات و سه‌شنبه هر هفته بازنشستگان کشوری در خیابان‌های چندین مرکز استان به خیابان می‌ایند و با برپایی تجمع و راهپیمایی به وضعیت خود اعتراض می‌کنند.
دوشنبه ۲۹ آبان‌ماه ۱۴۰۲ بازنشستگان مخابرات در بیش از ۲۰ شهر تجمع کردند. آنها خواستار اجرای کامل آئین‌نامه پرسنلی و استخدامی سال ۸۹، برخورداری از بیمه تکمیلی و دریافت مزایایی هستند که در سالهای اخیر پرداخت نشده‌اند.
روز سه شنبه ۳۰ ابان جمع کثیری از بازنشستگان تامین اجتماعی و کشوری با فراخوان قبلی مقابل ساختمان وزارن تعان، کار و امور اجتماعی در تهران تجمع کردند. آنها پلاکاردهایی حاوی مطالباتشان در دست داشتند و با سر دادن شعار اعتراض خود را به فقر معیشتی، وضعیت وخامت‌بار بیمه و درمان و عدم اجرای قانون همسان‌سازی که اجرای آن در قانون برنامه ششم توسعه به تصویب رسیده بود اعتراض کردند.
بازنشستگان خواستار رفع تبعیض و اجرای عدالت هستند.
همزمان تجمع بازنشستگان کشوری در سایر مراکز استان برگزار شد. بازنشستگان کشوری و تامین اجتماعی در برخی دیگر از مراکز استان مانند کرمانشاه، سنندج، ایلام و اهواز نیز تجمه مشترک برگزار کردند.
در تجمع تهران، بازنشستگان پس از مدتی اعتراض و شعار سردادن در خیابان به درون ساختمان وزارت کار رفتند. در سالن اجتماعات وزارت کار در حالی که بازنشستگان پلاکاردهای حاوی مطالباتشان را در سالن برافراشته بودند، میرزا سیدی از اعضای هیات مدیره کانون صنفی معلمان تهران خطاب به مسئولان گفت: «خواستهایمان را کوتاه، صریح و روشن می‌گویم تا نگویید خواست‌هایتان زیاد است و نمی‌دانیم چه می‌خواهید.»
او خواست‌های بازنشستگان را چنین اعلام کرد:
- اجرای ماده ۶۴ قانون مدیریت خدمات کشوری در موضوع تسری هرگونه افزایش حقوق شاغلان به بازنشستگان (همترازی).
- اجرای ماده ۸۵ ق‌م خ ک در موضوع بیمه درمانی کارآمد.
- اجرای ماده ۱۲۵ ق‌م خ ک مبنی بر افزایش سنواتی حقوق بر طبق نرخ واقعی تورم که از طرف بانک مرکزی اعلام می‌شود.
در جریان تجمع بازنشستگان مقابل وزارت کار، نهادهای امنیتی و انتظامی اسماعیل گرامی کارگر بازنشسته را که به تازگی از زندان آزاد شده است، دستگیر کردند. او پس از ساعاتی از زندان اوین آزاد شد.
بازنشستگان در واکنش به مصوبه مجلس مبنی بر همسان‌سازی تدریجی مستمری بازنشستگان در یک بازه زمان گفتند به این مصوبه اعتراض دارند. آنها گفتند: چرا دولت ماده ۳۰ برنامه ششم مربوط به همسان‌سازی حقوق بازنشستگان را اجرا نکرد؟ چرا مسئولان به ما وعده همسان‌سازی در سه سال پس از آغاز اجرای برنامه هفتم را می‌دهند مگر نمی‌فهمند که ما امروز و همین حالا با مشکلات معیشتی و درمانی دست و پنجه نرم می‌کنند؟ چرا مسئولین تشخیص، درک و فهم این را ندارند که مشکلات معیشتی و درمانی در حاضر فشار به ما آورده‌اند نه در طول برنامه هفتم توسعه! …
بازنشستگان نوشتند:
«آنچه که مورد تایید بازنشستگان می‌باشد به شرح زیر است:
همسان سازی حقوق بازنشستگان با شاغلین همتراز بر مبنای حداقل ۹۰ درصد ناخالص آیتم‌های مشمول کسور شاغل مشابه و همتراز بصورت دائمی در هردستگاه طبق ماده ۳۰ برنامه ششم توسعه قبل از سال ۱۴۰۳ بطوریکه این همسان همسان سازی از سال ۱۴۰۳ بطور دائمی استمرار و در طول برنامه هرگونه افزایش‌های دیگر برای شاغلین به میزان ۹۰ درصد ناخالص به بازنشستگان تعلق بگیرد.
و افزایش حقوق سالیانه طبق قسمت موخر ماده ۶۴ و ماده ۱۲۵ قانون مدیریت خدمات کشوری بر اساس شاخص هزینه‌های زندگی و میزان تورم واقعی در تدوین بودجه سال ۱۴۰۳ که توسط دولت و مجلس باید انجام بگیرد.
تعیین منابع مشخص، جهت تخصیص اعتبارات لازم و دائمی برای اجرای قوانین موضوعه در بودجه سالیانه در راستای ایجاد تعادل و عدالت در پرداخت حقوق بازنشستگان، مانند دیگر شاغلین، مطابق نرخ تورم واقعی و خط فقر موجود وظیفه قانونی دولت و نمایندگان مجلس است.»
شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی معلمان در بیانیه‌ی حمایت از تجمع مشترک بازنشستگان نوشت:
سال‌هاست که بازنشستگان سراسر کشور در اعتراض به وضعیت فلاکت بار معیشتی خود خیابان‌ها را تسخیر می‌کنند و تلاش می‌کنند تا صدای خود را به گوش نامسئولان و آحاد جامعه برسانند. شوربختانه تاکنون، موهای سپید و دست‌های لرزان این سرفرازان که با وجود تمامی مرارت‌ها هنوز دست از مطالبه‌گری برنداشته‌اند و هر هفته در مقابل یکی از نهادها، حقوق مسلم خود را فریاد می‌کنند نه تنها نامسئولان را وادار به پاسخگویی نکرده بلکه هر بار و هر سال با ادعایی جدید و فریبی تازه پاسخگویی به خواسته‌های قانونی این عزیزان به تاخیر افتاده است تا جایی که اجرای قوانین مربوط به همترازی و همسان‌سازی که سال‌ها از تصویب آنها می‌گذرد نیز هر روز و هر سال به بهانه و فریبی تازه به تاخیر می‌افتد.
از شعارهای بازنشستگان:
تجمع، اعتراض، حق مسلم ماست
معلم زندانی آزاد باید گردد
فریاد، فریاد، از این همه بیداد
تا حق خود نگیریم از پا نمی‌نشینیم
مجلس انتصابی، دروغ میگه حسابی
حقوق بازنشسته، پشت درهای بسته
حسین حسین شعارشون، دروغ و دزدی کارشون
ازخوزستان تا تهران، ننگ براین مدیران
زیربار ستم نمی‌کنیم زندگی جان فدا می‌کنیم در ره آزادگی، ننگ براین بردگی مرگ بر این بردگی
عزت بازنشسته احیا باید گردد
رسانه‌ها کجایید بداد ما بیایید
مصدومیت و مرگ ده‌ها کارگر در محیط کار، ادامه مصدومیت و مرگ کولبران و سوختبران در مرزها
در هفته‌ی منتهی به سوم آذر نیز حوادث کار به مرگ و مصدومیت ده‌ها کارگر انجامید. تعدادی کارگر جان خود را از دست دادند و تعداد بیشتری در اثر حوادث کار مصدوم و از کار افتاده شدند تا در بهترین جالت، پس از طی روند نفس‌گیر بوروکراتیک به عنوان از کارافتاده جزیی و یا کلی برسمیت شناخته شده و با دریافت مقرری ناچیز به زندگی مشقت‌بار تحمیل شده ادامه دهند.
یکشنبه ۲۸ آبان، مدیرکل پزشکی قانونی اصفهان از افزایش بیش از هفت درصدی حوادث کار خبر داد. بنا بر خبر، در هفت ماهه اول امسال، ۱۰۴ کارگر شامل یک زن کارگر جان خود را در نتیجه حوادث کار از دت داده‌اند. در همین بازه زمانی، ۱۶۸۰ کارگر نیز مصدوم شده‌اند. ۱۰۰ تن از کارگران مصدوم زن بوده‌اند.
مدیرکل پزشگی قانونی اصفهان گفت سقوط از بلندی و اصابت جسم سخت به سر عمده‌ترین علت منجر به مرگ کارگران بوده است.
چند حادثه منجر به مصدومیت یا مرگ کارگران در روزهای اخیر به این شرح‌اند:
پنج کارگر یک کارخانه در شهرک صنعتی شمس‌اباد واقع در جنوب تهران هنگام استراحت به دلیل گازگرفتگی با منواکسید کربن دچار حادثه شدند. دو تن از کارگران جان باختند و سه تن به بیمارستان انتقال یافتند.
شبانگاه یکم آذر، یک کارگر حین کار در شهرک صنعتی ربط سردشت، براثر برخورد میله فلزی به سیم برق فشار قوی دچاربرق گرفتگی و از ارتفاع سقوط کرد و دردم جان باخت.
یک لوکوموتیورانان قطار مسافربری راه‌آهن مشهد به کرج به نام حمید طارمی حین بازرسی موتورخانه قطار در اثر بازشدن ناگهانی در قطار به بیرون پرتاب شد و به شدت مصدوم شد.
دو آتش‌نشان هنگام نجات ساکنان ساختمان که در میان شعله‌های آتش گرفتار شده بودند، دچار سوختگی شده و به بیمارستان انتقال یافتند.