در پی اعزام تیمی از سازمان ملل به قره‌باغ کوهستانی، دولت آلمان از ناظران بین‌المللی خواست که در این منطقه بمانند تا به ایجاد «اعتماد» در میان غیرنظامیان کمک کنند. وزارت خارجه آلمان سه‌شنبه ۱۱ مهر / ۳ اکتبر اعلام کرد: «این گامی مثبت است که آذربایجان برای نخستین بار به ناظران سازمان ملل متحد اجازه ورود به قره‌باغ کوهستانی را داده است.» آلمان گفته است غیرنظامیان به حضور دائمی این نیروها نیاز دارند، زیرا «تنها شفافیت می‌تواند به وعده آذربایجان در حمایت از حقوق همه ساکنان و کسانی که بازمی‌گردند اعتماد ایجاد کند». تیم سازمان ملل پس از سفر یک‌روزه خود به قره‌باغ کوهستانی اعلام کرد که هیچ آسیبی به زیرساخت‌های عمرانی عمومی در خان‌کَندی (به ارمنی: اِستِپاناکِرت) مرکز این منطقه مشاهده نکرده، زیرساخت‌های کشاورزی و نهادهای فرهنگی و مذهبی آسیبی ندیده‌اند و هیچ نشانه‌ای از خشونت علیه غیرنظامیان نیز وجود ندارد. آذربایجان برای بازپس‌گیری کنترل کامل بر قره‌باغ کوهستانی، ۲۸ شهریور / ۱۹ سپتامبر حمله برق‌آسایی به این منطقه انجام داد و از نیروهای ارمنی خواست که سلاح‌های خود را زمین بگذارند و دولت جدایی‌طلب خود را منحل کنند. دولت جدایی‌طلب قره‌باغ کوهستانی (جمهوری آرتساخ) ۶ مهر / ۲۸ سپتامبر اعلام کرد که خود را تا پایان سال جاری میلادی منحل می‌کند. در حال حاضر تقریباً همه ۱۲۰ هزار نفر ارمنی ساکن این منطقه به ارمنستان گریخته‌اند.
03 October 2023
