جمهوری اسلامی بهدلیل نگرانی از نشست شورای حکام و احتمال فعال کردن مکانیسم ماشه در توافق هستهای، بهتازگی موضع خود را آشکارا تغییر داد و به همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی روی آورد. مقامات ایران اجازه دادند دوربینهای نظارتی که از سه سایت هستهای خود برداشته بودند، دوباره نصب شوند. آنها همچنین با برخی نظارتهای سریعتر موافقت کردند و گفتند ایران به تعهدات خود بر اساس معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای متعهد میماند. این نرمش سبب شد تا صدور قطعنامه جدید در نشست شورای حکام برای محکوم کردن اقدامات هستهای ایران در دستور کار قرار نگیرد.
آلمان، بریتانیا و فرانسه سه کشور اروپایی طرف برجام در بیانیه مشترکی که سهشنبه ۱۶ اسفند / ۷ مارس به شورای حکام ارائه و امروز، چهارشنبه ۱۷ اسفند / ۸ مارس در وبسایت دولت بریتانیا منتشر شد، از «فعالیت حرفهای و بیطرفانه» آژانس بینالمللی و بهویژه بازرسی از تأسیسات هستهای ایران قدردانی کردند و آن را نتیجه تلاشهای رافائل گروسی، مدیرکل آژانس دانستند.
در همین حال، سه کشور اروپایی در بیانیه خود آوردهاند:
ما ایران را برای اجرای سریع و کامل اقدامات توافقشده، با توجه به جدیت ادامه و تشدید برنامه هستهایاش پاسخگو خواهیم کرد. این اقدامات ایران را حتی از تعهدات سال ۲۰۱۵ خود (توافق هستهای) دورتر کرده است.
آنها با استناد به گزارش رافائل گروسی گفتهاند که ایران به گسترش ذخایر اورانیوم غنیشده ۵، ۲۰ و ۶۰ درصدی خود تا حد زیادی ادامه داده است و ذخایر اورانیوم غنیشده ۶۰ درصد ایران که در زمینه گسترش سلاحهای هستهای نگرانکننده است، اکنون بیش از دو برابر مقدار قابل توجه آژانس بینالمللی انرژی اتمی است و نمیتوان امکان ساخت سلاح هستهای را منتفی دانست.
همچنین ایران به نصب آبشارهای سانتریفیوژ جدید، از جمله سانتریفیوژهای پیشرفته، به تعداد قابل توجهی ادامه داده است و سه کشور اروپایی در اینباره گفتهاند که بهویژه نگران اظهارات مقامات ایران درباره نصب سانتریفیوژها و آبشارهای پیشرفته بیشتر در تأسیسات فردو هستند.
در بیانیه بریتانیا، فرانسه و آلمان آمده است:
این بهطور قابل ملاحظهای ظرفیت غنیسازی ایران در تأسیسات مخفی زیرزمینی [فردو] را افزایش میدهد و با توجه به این واقعیت که این تأسیسات برای هرگونه غنیسازی غیرنظامی مناسب نیست، ایران هیچ توجیه معتبر غیرنظامی برای اجرای برنامه غنیسازی خارج از فردو ندارد.
آنها همچنین نگرانی شدید خود را در مورد فعالیتهای ایران بر روی اورانیوم تکرار کرده و از ایران درخواست کردهاند که در این زمینه فعالیتهای دیگری را آغاز نکند. افزون بر این، سه کشور اروپایی تأکید کردهاند که در مورد موضوع جدید کشف ذرات اورانیوم غنیشده ۸۳,۷ درصدی «ایران باید بدون معطلی آن را روشن کند».
آنها گفتهاند این میزان اورانیوم غنیشده «بهطور قابل توجهی با سطح غنیسازی اعلامشده توسط ایران مغایر است» و «ما از ایران میخواهیم که برای ارائه توضیحات فنی معتبر بهطور کامل در مورد منشاء این ذرات با آژانس همکاری کند».
سه کشور اروپایی بار دیگر تأکیده کردهاند که «هیچ توجیه غیرنظامی معتبری برای غنیسازی تا این حد وجود ندارد» و «این گام، همراه با برنامه هستهای گستردهتر ایران، این کشور را به طور خطرناکی به فعالیتهای واقعی مرتبط با تسلیحات نزدیک میکند».
آنها همچنین از ادامه ارائه گزارشهای منظم و کامل مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد برنامه هستهای ایران حمایت کرده و گفتهاند:
ما عمیقاً متأسفیم که ایران توافق عادلانه و معتدلی را که هماهنگکننده برجام (جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا) در ماه مارس و اوت سال گذشته ارائه کرد نپذیرفت و در مقابل تصمیم گرفت برنامه [هستهای] خود را تسریع بخشد. مسئولیت کامل این وضعیت برعهده ایران است. ما از ایران میخواهیم که فوراً تشدید تنشهای هستهای خود را متوقف و معکوس کند و با اجرای مجدد پروتکل الحاقی، بهعنوان گام مهم اعتمادسازی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، شفافیت کامل [در فعالیتهای هستهای خود] را فراهم کند.
آنها افزودهاند که به رایزنی با شرکای بینالمللی خود درباره بهترین راه برای مقابله با تشدید بیوقفه و خطرناک برنامه هستهای ایران ادامه خواهند داد.
این کشورها از رافائل گروسی خواستهاند که پیش از نشست شورای حکام در ماه ژوئن، این شورا را در جریان کار قرار دهد و در صورت لزوم، دادههای پیشین را بهروزرسانی کرده و گزارش آن را انتشار عمومی دهد.