پارلمان اروپا روز پنجشنبه ۲۹ دی/۱۹ ژانویه قطعنامهای را تصویب کرد که بر اساس آن خواستار اضافهشدن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروههای تروریستی این اتحادیه شده است.
براساس این قطعنامه نمایندگان پارلمان اروپا از کشورهای عضو خواستهاند که نه تنها هسته مرکزی سپاه که نیروهای تابعه آن یعنی سازمان بسیج و نیروی قدس هم در این فهرست افزوده شوند.
۵۴۵ نماینده در هنگام رایگیری حضور داشتند. رأی گیری با بالا بردن دست انجام شد و اکثریت قاطع نمایندگان از قطعنامه حمایت کردند.
پارلمان اروپا در جلسهاش در استراسبورگ فرانسه همچنین از اتحادیه اروپا خواست تا فهرست تحریمهای خود را به تمامی افراد و نهادهای مسئول نقض حقوق بشر در ایران از جمله علی خامنهای، ابراهیم رئیسی، محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور گسترش دهند.
تحریم مؤسسات و نهادهای مرتبط با سپاه و ۲۲۷ نماینده مجلس ایران که از قوه قضائیه خواستند از مجازات اعدام علیه معترضان استفاده شود هم از بندهای این قطعنامه است. در صورت قرار گرفتن سپاه در فهرست تروریستی، اعضای سپاه پاسداران یا افراد، نهادها و شرکتهای وابسته از هرگونه فعالیت اقتصادی و مالی در خاک اروپا منع خواهند شد.
در این قطعنامه، پارلمان اروپا از آمادگی بریتانیا برای قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمانهای تروریستی استقبال کرد و از همه کشورهای همفکر آن خواست که همین کار را انجام دهند.
این قطعنامه محکومیت پیشین وضعیت به سرعت رو به وخامتگذاشته حقوق بشر در ایران را تکرار کرد و از مقامات جمهوری اسلامی خواست که به اقلیتهای قومی و مذهبی و حقوق و آزادیهای اساسی مردم و جامعهی الجیبیتیکیو+ احترام بگذارند.
در این قطعنامه همچنین بازداشتهای خودسرانه، شکنجه و اعدام معترضان در ایران محکوم شده است.
نمایندگان پارلمان اروپا تاکید کردند که همه کسانی که مسئول نقض حقوق بشر هستند باید با تحریمهای اتحادیه اروپا مواجه شوند و سپاه پاسداران انقلاب باید در لیست تروریستی قرار گیرد.
قطعنامهای که پنجشنبه به تصویب رسید، میگوید رژیم جمهوری اسلامی با بیاعتنایی آشکار به کرامت انسانی و آرمانهای دموکراتیک شهروندانش و همچنین حمایت از روسیه در جنگ اوکراین باید با تغییر مواضع اتحادیه اروپا روبهرو میشد.
نمایندگان پارلمان اروپا از مقامهای اتحادیه اروپا خواستند فهرست تحریمهای خود را به گونهای گسترش دهد که تمامی افراد و نهادهای مسئول نقض حقوق بشر و اعضای خانوادهشان از جمله خامنهای و بنیادهای زیرنظرش هم تحریم شوند.
نمایندگان پارلمان اروپا گفتند که که اقدامات کیفری و مجازات اعدام توسط رژیم برای سرکوب مخالفان و مجازات مردم به دلیل فریاد زدن حقوق اولیهشان در خیابان استفاده شده است و مقامهای جمهوری اسلامی باید آزادی فوری و بدون قید و شرط همه تظاهرکنندگان و آنهایی که محکوم به اعدام شدهاند را تضمین کنند. آنها تاکید کردند که مسئولین قتل صدها تظاهرکننده باید به دست عدالت سپرده شوند.
این قطعنامه همچنین خواستار «توسعه اقدامات محدودکننده» علیه ایران شده است، زیرا این کشور به تأمین هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه برای حمله به اوکراین ادامه میدهد و قصد دارد موشکهای زمین به زمین به روسیه ارسال کند.
در نهایت، نمایندگان پارلمان اروپا نسبت به سرکوب سازمانیافته فراملی که توسط مقامات جمهوری اسلامی، انجام میشود هم واکنش نشان دادند. در این قطعنامه به تلاش جمهوری اسلامی برای جاسوسی از شهروندان ایرانی مقیم اتحادیه اروپا و حتی ترور آنها اشاره شده است. این قطعنامه از اتحادیه اروپا و کشورهای عضو میخواهد که با قدرت بیشتری از افرادی که تحت تأثیر چنین سرکوبی قرار گرفتهاند محافظت کنند.
واکنش جمهوری اسلامی: اگر سپاه نبود شما برده داعش شده بودید
چندین ساعت پیش از تصویب این قطعنامه در پارلمان اروپا، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، با جوزپ بورل، مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا به صورت تلفنی صحبت کرد و گفت که اتحادیه اروپا با قرار دادن سپاه در فهرست سیاه «به پای خود شلیک میکند».
مقامهای ارشد سپاه پاسداران و برخی از سرداران سپاه که اکنون نماینده مجلس شورای اسلامی هستند هم در روزهای گذشته به اشکال گوناگون اروپا را تهدید کردهاند.
ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی اولین نهاد حکومت علی خامنهای بود که به تصویب این قطعنامه واکنش نشان داد. در بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح، پارلمان اروپا با این صفت معرفی شده است: «پارلمان درمانده اروپا».
در این بیانیه به کشورهای اروپایی هشدار داده شده که قرار گرفتن سپاه در فهرست تروریستی عواقبی برای آنها خواهد داشت:
«اقدام اخیر پارلمان اروپا، علاوه بر اینکه بدعتی در قواعد و مقررات بین المللی است، امنیت، آرامش و صلح منطقه ای و جهانی را تحت تاثیر قرار خواهد داد که پارلمان اروپا بایستی مراقب عواقب آن باشد.»
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است که اگر سپاه پاسداران نبود، سران کشورهای اروپایی به دست داعش اسیر و به بردگی گرفته میشدند: «اگر مجاهدتهای (سپاه) در محور مقاومت به فرماندهی قهرمان منطقهای و بینالمللی مبارزه با تروریسم یعنی شهید حاج قاسم سلیمانی نبود، چه بسا دولتهای اروپایی، امروز تحت سیطره و پرچم داعش بودند و سران آن به بردگی گرفته میشدند.»
گرچه قطعنامه پارلمان اروپا برای کشورهای عضو الزامآور نیست ولی تا حدودی فشار به سران کشورهای اروپایی برای اقدام متحد و گنجاندن نام سپاه در فهرست تروریستی را افزایش میدهد.
هفته آینده رهبران اتحادیه اروپا قرار است در مورد تحریمهای بیشتر علیه ایران تصمیمگیری کنند. هنوز موضوع قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست تحریمهای اتحادیه به عنوان دستور کار این نشست اعلام نشده است.
اتحادیه اروپا که تا تابستان گذشته به عنوان میانجی برای رفع اختلاف آمریکا و ایران و دستیابی به راهی برای احیای برجام فعالیت میکرد حال موضعی به مراتب سختتر از آمریکا یافته است.
مداخله نظامی ایران در جنگ اوکراین و کمک به روسیهای که اکنون تهدید شماره یک اتخادیه اروپا است در کنار سرکوب خشونتبار اعتراضات سراسری در ایران دو عامل مهم در این تغییر جهت اروپا بوده است.
همه این تحولات وضعیت جدیدی را ایجاد کرده است که در آن مواضع آمریکا، اسرائیل و اروپا در قبال ایران را به هم بسیار نزدیکتر کرده است.
وزرای خارجه اروپا در نشست بعدی خود در ۲۳ ژانویه در بروکسل دور چهارم تحریمها را پیش خواهند برد. به نظر میرسد در نشست ۲۳ ژانویه سپاه در فهرست تروریستی قرار نگیرد در عوض، وزرا تحریمهای بیشتری را علیه ناقضان حقوق بشر در جمهوری اسلامی، از جمله ممنوعیت سفر و مسدود کردن داراییها، پیش خواهند برد.
همچنین انتظار میرود رهبران اتحادیه اروپا در ۹ و ۱۰ فوریه در بروکسل برای یک نشست فوق العاده دیدار کنند. نشستی که ممکن است برای جمهوری اسلامی خبرهای به مراتب بدتری به همراه داشته باشد.