بر اساس گزارش گزارشگران بدون مرز، ایران امسال به «فهرست سیاه» پنج کشوری پیوست که بیشترین تعداد روزنامه‌نگاران زندانی را دارند. بر اساس این گزارش، جمهوری اسلامی از شهریورماه، زمانی که اعتراضات به قتل حکومتی ژینا (مهسا) امینی آغاز شد، روزنامه‌نگاران زیادی را به زندان انداخته است. به این ترتیب تعداد روزنامه‌نگاران بازداشت شده در سراسر جهان نیز در سال ۲۰۲۲ به بالاترین حد خود رسید.
در سراسر جهان، هم‌اکنون ۵۳۳ روزنامه‌نگار در بازداشت هستند، یعنی حدود ۴۰ نفر بیشتر از سال گذشته در همین تاریخ (۴۸۸)، زمانی که طبق گزارش سازمان غیردولتی دفاع از آزادی روزنامه‌نگاران زندانی، رکورد تاریخی روزنامه‌نگاران زندانی ثبت شده بود.
بیش از نیمی از روزنامه‌نگاران زندانی تنها در پنج کشور بازداشت هستند: چین، که همچنان «بزرگترین زندان روزنامه‌نگاران در جهان» است ۱۱۰ نفر را زندانی کرده، برمه ۶۲ نفر، ایران ۴۷ نفر، ویتنام ۳۹ نفر و بلاروس ۳۱ نفر.
جمهوری اسلامی در ۳ ماه گذشته و پس از آغاز اعتراضات سراسری تعداد «بی‌سابقه‌ای» از فعالان رسانه را زندانی کرده است. ۳۴ روزنامه‌نگار جدید به ۱۳ روزنامه‌نگاری که پیش از شروع اعتراضات محبوس شده بودند، پیوستند.
ایران – تنها کشوری که سال گذشته در لیست دشمنان درجه اول روزنامه‌نگاران نبود – در کنار چین و میانمار یکی از سه کشوری است که بیشترین زندانیان رسانه‌ای را دارد.
کریستف دلوار، دبیر کل گزارشگران بدون مرز گفت: «رژیم‌های دیکتاتوری و خودکامه با زندانی کردن روزنامه‌نگاران زندان‌های خود را سریع‌تر از گذشته پر می‌کنند.»
گزارشگران بدون مرز، به تعداد بی‌سابقه‌ای از زنان روزنامه‌نگار زندانی در سراسر جهان هم اشاره می‌کنند: آنها ۷۸ نفر هستند (در مقایسه با ۶۰ نفر در سال گذشته)، که تا حدودی با «افزایش زنانه شدن این حرفه» توضیح داده می‌شود. روزنامه‌نگاران زن در حال حاضر نزدیک به ۱۵ درصد از بازداشت‌شدگان را تشکیل می‌دهند، در حالی که ۵ سال پیش این تعداد کمتر از ۷ درصد بود.
در این گزارش از روزنامه‌نگاران زن ایرانی همچون نیلوفر حامدی و الهه محمدی که «خبر مرگ مهسا امینی، جوان کرد ایرانی را رسانه‌ای کردند» هم یاد شده و در مورد پرونده‌سازی امنیتی در جمهوری اسلامی برای آنها اظهار نگرانی شده است.
در مجموع، «ایران به تنهایی ۱۸ زن روزنامه‌نگار را بازداشت کرده است» که ۱۵ تن از آنها از آغاز تظاهرات سراسری زندانی شده‌اند. سازمان گزارشگران بدون مرز گفت: «این تعداد بالای روزنامه‌نگاران بازداشتی نشان‌دهنده تمایل مقام‌های جمهوری اسلامی برای خاموش کردن سیستماتیک صدای زنان است.»
این سازمان غیردولتی «جایزه شجاعت» خود را روز دوشنبه به نرگس محمدی، یکی از این زنان روزنامه‌نگار ایرانی اعطا کرد که از سال ۲۰۱۱ تا امروز «تنها چند ماه زندانی نبوده است».
دو منطقه از جهان، ۷۵ درصد از کل روزنامه‌نگاران زندانی را در خود جای داده است: «نزدیک به ۴۵ درصد از روزنامه‌نگاران در آسیا و بیش از ۳۰ درصد در خاورمیانه بازداشت می‌شوند.»
در این گزارش به وضعیت رسانه‌ها در روسیه هم پرداخته و اعلام شده که «سرکوب روزنامه‌نگاران در روسیه از زمان حمله به اوکراین در ماه فوریه به شدت افزایش یافته است». ۱۸ کارمند رسانه، از جمله ۸ روزنامه‌نگار اوکراینی، در حال حاضر در روسیه زندانی هستند، جایی که فعالیت رسانه‌های مستقل عملاً ممنوع شده است.
علاوه بر این، شمار روزنامه‌نگاران کشته شده نیز در حال افزایش است. در سال ۲۰۲۲ و تا کنون ۵۷ روزنامه‌نگار کشته شده‌اند. به ویژه به دلیل جنگ در اوکراین، در حالی که در سال‌های ۲۰۲۱ این آمار ۴۸ نفر و در ۲۰۲۰، ۵۰ نفر بود.
گزارشگران بدون مرز می‌گویند: «از ۸ خبرنگار کشته شده از آغاز درگیری اوکراین، ۵ خبرنگار خارجی بودند». همچنین نزدیک به ۸۰ درصد از روزنامه‌نگارانی که در سال ۲۰۲۲ در سراسر جهان کشته شده‌اند «به عمد در ارتباط با کار یا داستان‌هایی که پوشش می‌دهند»، مانند پرونده‌های جنایات سازمان‌یافته و فساد، هدف قرار گرفته‌اند.
تنها کمی بیش از یک‌سوم روزنامه‌نگاران زندانی در سراسر جهان فرآیند دادرسی را طی کرده‌اند. دو‌سوم باقی مانده بدون محاکمه در زندان هستند.
کریستف دلوار، دبیر کل گزارشگران بدون مرز می‌گوید که رکورد جدید «نیاز مبرم و فوری برای مقاومت در برابر این دولت‌های خودکامه و گسترش همبستگی فعال ما با همه کسانی را تأیید می‌کند که مظهر آرمان آزادی روزنامه‌نگاری، استقلال و کثرت‌گرایی هستند.»