صدها تظاهرکننده و پلیس در شانگهای در حالی که اعتراضات به محدودیت‌های شدید و قرنطینه کرونا در سومین روز ادامه داشت و به چندین شهر دیگر سرایت کرد، با هم درگیر شدند.

این تظاهرات که در سرزمین اصلی چین از زمان روی کار آمدن شی جین پینگ در یک دهه پیش بی‌سابقه توصیف شده است، پس از کشته شدن ۱۰ نفر در یک آتش سوزی در ارومچی، پایتخت منطقه دورافتاده استان غربی سین کیانگ، آغاز شد.

طبق گزارش‌ها روز پنج‌شنبه حریق آتش در یک بلوک آپارتمانی در شهر اورومچی، مرکز استان خودمختار سین‌کیانگ که جمعیت زیادی از آن‌ را اویغورها تشکیل می‌دهند، جان ۱۰ نفر را گرفت و ۹ تن را زخمی کرد. ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد قرنطینه و مقررات مربوط به آن مانع  رسیدن آتش‌نشان‌ها به قربانیان شده است. کاربران در شبکه‌های اجتماعی گفتند احتمالاً ساکنان ساختمان نتوانسته‌‌اند به موقع فرار کنند زیرا این ساختمان قرنطینه بود. مقام‌های شهر اورومچی این مسئله را تکذیب کردند.

خشم معترضان نسبت به تعهد سرسختانه پکن به سیاست کووید صفر است که ترکیبی از قرنطینه‌های سخت، آزمایش‌های انبوه و ردیابی بیماران است و زندگی را در شهرهای این کشور تا حدودی مختل کرده.

یک معترض به خبرگزاری رویترز در شانگهای، بزرگ‌ترین شهر چین گفت که «من اینجا هستم چون کشورم را دوست دارم، اما دولتم را دوست ندارم… می‌خواهم آزادانه بیرون بروم، اما نمی‌توانم. سیاست دولت برای کنترل کرونا مبتنی بر داده‌های علمی یا واقعیت نیست.»

صدها نفر عصر یکشنبه ۲۷ نوامبر/۶ آذر در شانگهای تجمع کردند و کاغذهای سفیدی را در دست گرفتند که اعتراض آن‌ها به سانسور را بیان می‌کرد. همزمان در ارومچی هم به رغم حضور پررنگ نیروهای امنیتی، حضور مردم برای روشن کردن شمع به یاد کشته‌های آتش‌سوزی به یک راهپیمایی اعتراضی بدل شد.

معترضان و پلیس در شانگهای با هم درگیر شدند و بی‌بی‌سی گزارش داد که نیروهای امنیتی یکی از خبرنگارانش را مورد ضرب و شتم قرار داده و بازداشت کرده است.

سخنگوی بی‌بی‌سی در بیانیه‌ای گفت: «بی‌بی‌سی به شدت نگران رفتار با اد لارنس، روزنامه‌نگار ما است که هنگام پوشش تظاهرات در شانگهای دستگیر شد.»

خبرنگار بی‌بی‌سی چند ساعت بعد آزاد شد و در گزارشش شرح رفتار خشن نیروهای امنیتی در هنگام دستگیری‌اش را منعکس کرد.

علاوه بر شانگهای و ارومچی، معترضان همچنین روز یکشنبه به خیابان‌های ووهان و چنگدو ریختند، در حالی که دانشجویان هم در پردیس‌های دانشگاهی در سراسر چین برای تظاهرات آخر هفته تجمع کردند.

در ساعات اولیه روز دوشنبه در پکن، دو گروه از معترضان در مجموع حداقل هزار نفر در امتداد جاده کمربندی سوم پایتخت چین در نزدیکی رودخانه لیانگما تجمع کردند و بست نشستند.

شعار این گروه چنین بود: «ما ماسک نمی‌خواهیم، ​​ما آزادی می‌خواهیم. ما آزمایش کووید نمی‌خواهیم، ​​ما آزادی می‌خواهیم.»

بر اساس ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی، روز یکشنبه، جمعیت زیادی هم در کلان شهر چنگدو در جنوب غربی چین تجمع کردند. در آنجا هم کاغذهای سفید در دستان معترضان بالا رفت. اعتراضی نمادین به سیاست سانسور و سرکوب صداهای مخالف در چین. معترضان در چنگدو شعار دادند: «ما حاکم مادام العمر نمی‌خواهیم. ما امپراتور نمی‌خواهیم.» ​​اشاره‌ای روشن به شی جین پینگ، که محدودیت‌های دوره ریاست‌جمهوری را لغو کرده و راه را برای ریاست‌جمهوری مادام‌العمر هموار کرده است.

در ووهان هم براساس ویدیوهایی منتشر شده در رسانه‌های اجتماعی صدها نفر از ساکنان به خیابان‌ها ریختند، موانع فلزی را در هم کوبیدند، چادرهای آزمایش کووید را واژگون کردند و خواستار پایان قرنطینه شدند.

شهرهای دیگری که شاهد مخالفت عمومی بوده‌اند عبارتند از لانژو در شمال غربی. معترضان می‌گفتند که مقامات آنها را در قرنطینه نگاه می‌داشتند، حتی اگر آزمایش کرونای کسی هم مثبت نبود.

هانا یانگ، معاون مدیر منطقه‌ای عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای گفت: «مردم چین نسبت به سیاست‌های قرنطینه کرونا بسیار صبور بوده‌اند، اما مقامات نباید از سیاست‌های اضطراری سوء‌استفاده کنند. این اعتراضات بی‌سابقه نشان می‌دهد که تحمل مردم برای محدودیت‌های بیش از حد کووید-۱۹ به پایان رسیده است. دولت چین باید فوراً سیاست‌های کووید-۱۹ خود را بازبینی کند تا مطمئن شود که آنها متناسب و محدود به زمان هستند. تمام اقدامات قرنطینه‌ای که امنیت فردی را تهدید می‌کند و به طور غیر ضروری آزادی حرکت را محدود می‌کند، باید به حالت تعلیق درآید.»

فشار بر حزب برای تغییر سیاست

با وجود اینکه بسیاری از کشورهای جهان محدودیت‌های مربوط به کرونا را لغو کرده‌اند، چین به سیاست‌ شی جین‌ پینگ یعنی «کووید صفر» پایبند بوده است. این سیاست که در ابتدا موفق ارزیابی می‌شد حالا مردم چین را جان به لب کرده و ظهور انواع مسری‌تر ویروس کرونا هم اثربخشی این اقدامات برای کنترل کرونا را کمرنگ کرده است.

تعداد موارد ابتلا در چین در روزهای گذشته دوباره صعودی شده و به شناسایی بیش از ۴۰ هزار مورد جدید در روز یکشنبه رسیده است.

پکن سیاست کووید صفر را «نجات‌دهنده و ضروری» می‌داند و می‌گوید همین مقررات سبب شد تا سیستم درمانی این کشور تاب بیاورد.

روز دوشنبه گزارش شد که کمیسیون ملی بهداشت چین، افسرانی را به سراسر کشور فرستاده است تا به اجرای سیاست‌های جدید و «رفع برخی مشکلات» کمک کنند.

با این حال، تنها بیش از یک ماه پس از اینکه شی برای سومین دوره رهبری حزب کمونیست چین به دست آورد، ناامیدی و خشم در نقاط مختلف کشور در حال جوشش است.

ارتش و جامعه نخبگان چین ستون‌هایی هستند که حزب کمونیست به آن‌ها تکیه کرده است و هنوز در این دو بخش صدای اعتراض یا نارضایتی شنیده نمی‌شود.