نشت چهارم در خط لوله گاز نورد استریم بین روسیه و آلمان در دریای بالتیک کشف شد. یکی از مقامات گارد ساحلی سوئد به خبرگزاری فرانسه گفت دو نشت در خاک سوئد و دو مورد در خاک دانمارک وجود دارد. نشتها در خاک سوئد «نزدیک به یکدیگر» هستند. روزنامه سونسکا داگبلادت Svenska Dagbladet به نقل از سخنگوی گارد ساحلی نوشت حفره دیگر را نیز در این هفته پیدا کردهاند.
هر دو نشت «در یک بخش»
گارد ساحلی سوئد در ابتدا هیچ اطلاعات دقیقی در مورد محل نشت تازه کشفشده و چرایی کشف آن در حال حاضر ارائه نکرد. با این حال، هر دو منطقه آسیب دیده در منطقه اقتصادی سوئد «در یک بخش» هستند. رسانههای سوئدی گزارش دادند که نشت تازه کشفشده در خط لوله نورد استریم ۲ بوده است. گارد ساحلی در ابتدا این اطلاعات را تایید نکرد. نشت دیگر مربوط به نورد استریم ۱ بود.
در آغاز هفته، سه نشت در فاصله زمانی کوتاهی در آبهای دانمارک و سوئد در خطوط لوله نورد استریم روسیه کشف شد. گاز از روز دوشنبه در دریای بالتیک نشت کرده و باعث تشکیل حبابهای پرجوش در دریا شده است.
روزنامه «تاگز اشپیگل» Tagesspiegel آلمان به نقل از محافل دولتی این کشور نوشت، مقامات امنیتی آلمان بر این نظرند که خطوط لوله آسیبدیده «برای همیشه غیرقابل استفاده خواهند بود». به گزارش این روزنامه، اگر خطوط لوله گاز به سرعت تعمیر نشوند، آب نمک زیادی وارد آن میشود و خطوط لوله از بین میروند.
علت دقیق نشت گاز هنوز نامشخص است. کارشناسان امنیتی غربی خرابکاری را دلیل آن میدانند.
یلوا یوهانسون، کمیسر داخلی اتحادیه اروپا، خرابکاری ادعایی در خطوط لوله دریای بالتیک را به عنوان یک هشدار تلقی کرد و از فشار بر زیرساختهای حیاتی اروپا خبر داد. این کمیسر سوئدی عصر چهارشنبه گفت:
«ما (کمیسیون اتحادیه اروپا) با همه کشورهای عضو تماس خواهیم گرفت و میزان فشار بر زیرساختهای حیاتی را بررسی خواهیم کرد.»
یوهانسون با اشاره به نشت گاز در خطوط لوله، از یک «حمله» که بهگفته او «یک تهدید» است سخن گفت. او گفت:
«تا آنجا که میتوانم بگویم، این بسیار هوشمندانهای است که نمیتواند توسط یک گروه عادی از مردم انجام شود. این خطر بزرگ وجود دارد که یک دولت پشت آن باشد. البته ما شک داریم اما برای قضاوت نهایی خیلی زود است.»
پیتر نویمن، کارشناس تروریسم در آلمان گفت احتمالاً یک دولت عامل آن است و نه یک بازیگر غیردولتی یا یک سازمان تروریستی. نیومن گفت «این عملیاتی است که دانش، تخصص و آمادگی کافی لازم دارد».
او در پاسخ به این پرسش که آیا روسیه پشت این ماجراست، گفت:
«پیش از هر چیز میتوان پرسید که چرا روسیه باید خط لوله گاز را تخریب کند، بالاخره میخواهد به ما گاز بفروشد؟ اما در حال حاضر استدلالهایی به سود این برداشت وجود دارد. با افزایش هرجومرج بیشتر در بازار انرژی قیمتها نیز بیشتر میشوند.»
بهگفته نیومن یک پیامد روانی نیز وجود دارد. اکنون همه در اروپا به این فکر میکنند که چه اتفاق دیگری میتواند برای خطوط لوله نفت یا گاز پیش بیاید. او گفت:
«عدم اطمینان در اروپا بیش از هر زمان دیگری افزایش مییابد و علت آن همین حمله است. این قطعاً به سود روسیه است.»
کرملین آمریکا را مقصر میداند
کرملین روز چهارشنبه، گمانهزنیها مبنی بر دست داشتن روسیه در آسیب رساندن به خطوط لوله را رد کرد و آن را «احمقانه و پوچ» خواند. دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت این نشتها برای مسکو «بسیار مشکلساز» است. در همین حال دفتر دادستانی کل روسیه برای این موضوع پرونده تروریسم بینالمللی گشود. مسکو این اقدام را چنین توجیه میکند که آسیب به خطوط لوله «خسارت اقتصادی قابل توجهی به روسیه وارد کرده است».
سخنگوی وزارت خارجه روسیه پیش از این گفته بود که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا احتمالاً دستور خرابکاری خطوط لوله نورد استریم ۱ و نورد استریم ۲ را داده است. ماریا زاخارووا در تلگرام نوشت:
«رئیس جمهوری آمریکا باید به این پرسش پاسخ دهد که آیا آمریکا تهدید خود را عملی کرده است.»
زاخارووا به اظهارات بایدن در ماه فوریه و در جریان سفر اولاف شولتس صدراعظم آلمان به واشنگتن اشاره کرد. چند هفته قبل از آغاز حمله روسیه به اوکراین، بایدن هشدار داده بود که اگر روسیه به همسایه خود حمله کند، «دیگر نورد استریم ۲ وجود نخواهد داشت». رئیس جمهوری آمریکا بدون ارائه جزئیات بیشتر، «قول» داد که چنین خواهد شد.
آمریکا: این اتهامات «مضحک» است
دولت آمریکا اتهامات مبنی بر اینکه این کشور ممکن است در پشت این اقدام خرابکارانه باشد را رد کرد و «مضحک» خواند. آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفت:
«همه ما میدانیم که روسیه سابقه طولانی در انتشار اطلاعات نادرست دارد.»
قصد روسیه برای ضمیمه کردن مناطق دونباس
در پی برگزاری همهپرسی الحاق در دونتسک، لوهانسک، زاپوریژیا، خرسون، چهار منطقه از دونباس اوکراین و اعلام روسیه مبنی بر پیروزی ۹۹,۲ درصدی در آن، اکنون در میدان سرخ مسکو، صحنهای با صفحههای ویدئویی غولپیکر برپا شده است که در آن بیلبوردهایی با مضامین «دونتسک، لوهانسک، زاپوریژیا، خرسون – روسیه» درج شده است.
رئیس مجلس اعلای پارلمان روسیه گفت که میتوانند در ۴ اکتبر، سه روز قبل از هفتادمین سالگرد تولد ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، موضوع الحاق چهار منطقه را در این مجلس بررسی کنند.
دمیتری مدودف، رئیسجمهوری پیشین روسیه و معاون کنونی رئیس شورای امنیت این کشور نیز در تلگرام نوشت:
«نتایج روشن است. به خانه خوش آمدید؛ به روسیه!»
ادارههای مستقر طرفدار روسیه در چهار منطقه نیز بهطور رسمی از پوتین خواستهاند که آنها را به روسیه ملحق کند.
رودیون میروشنیک، سفیر جمهوری خودخوانده مردمی لوهانسک در مسکو، به خبرگزاری دولتی ریا نووستی گفت:
«این تصمیم باید ظرف یک هفته گرفته شود نکته اصلی قبلاً اتفاق افتاده است. همهپرسی برگزار شده است. بنابراین، بیایید بگوییم لوکوموتیو از قبل شروع شده است و بعید است که متوقف شود.»
برای الحاق سرزمینهایی که حدود ۱۵ درصد از اوکراین را تشکیل میدهند، باید نوعی معاهده منعقد و توسط پارلمان روسیه که متحدان پوتین اکثریت آن را در دست دارند، تصویب شود. سپس این مناطق بهعنوان بخشی از خاک روسیه در نظر گرفته خواهند شد و چتر هستهای بر آنها گسترش خواهد یافت.
پوتین هشدار داده است که از هرگونه امکانی برای محافظت از خاک روسیه در برابر حمله به آن استفاده خواهد کرد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین در تماسهایی با رهبران خارجی از جمله بریتانیا، کانادا، آلمان و ترکیه، به دنبال جلب حمایت بینالمللی علیه الحاق شد.
او در یک سخنرانی ویدئویی آخر شب گذشته گفت:
«از همه شما برای حمایت واضح و صریحتان و درک موضع ما، متشکرم.»
در همین حال رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه اعلام کرد که میخواهد با ولادیمیر پوتین درباره همهپرسی چهار منطقه دونباس گفتوگو کند.
اردوغان شامگاه چهارشنبه گفت:
«ای کاش همهپرسی را برگزار نمیکردند و به جای آن میتوانستیم مشکل را از طریق دیپلماسی حل کنیم.»
ادامه درگیریها
ارتش اوکراین بامداد امروز پنجشنبه ۷ مهر / ۲۹ سپتامبر اعلام کرد که در ۲۴ ساعت گذشته، روسیه سه حمله موشکی و ۸ حمله هوایی انجام داده و بیش از ۸۲ حمله را با سامانههای راکتی خود به سایتهای نظامی و غیرنظامی انجام داده است.
نیروی هوایی اوکراین روز چهارشنبه ۱۶ حمله انجام داد که به شماری از مواضع روسیه آسیب رساند یا آنها را منهدم کرد. نیروی زمینی این کشور نیز دو پست فرماندهی روسیه را منهدم کرد. والنتین رزنیچنکو، فرماندار منطقه دنیپروپتروفسک گفت سه نفر از جمله یک دختر ۱۲ ساله در بمباران روسیه به دنیپرو، مرکز این منطقه کشته شدند و بیش از ۶۰ ساختمان آسیب دیدند.