• حقوق کارگران در ایران • شماره ۲۲ • تابستان ۱۴۰۱/ ژوئیه تا سپتامبر ۲۰۲۲
این بیست و دومین خبرنامه کارگری است. خبرنامه از شماره ۱۵ به صورت فصل‌نامه منتشر می‌شود.
تمرکز خبرنامه کارگری بر روی این نکات عمده است: امنیت و سلامت در محل کار، انواع تبعیض در حوزه کارگری، مسائل مربوط به کار زنان، کودکان کار، بیکاری، تعویق و یا عدم پرداخت دستمزدها، و نیز موضوع سازماندهی و اعتراضات کارگری.
زمانه به شکل پیگیر اخبار کارگری در ایران را گزارش می‌کند. خبرنامه‌های زمانه می‌کوشند یک «تصویر بزرگ» از
موضوع حقوق کارگران ایران ارائه کنند. گزارش پیشِ رو رخدادها و روندهایی را در محدوده تقریبی تابستان ۱۴۰۱/ ژوئیه تا سپتامبر ۲۰۲۲ در برمی‌گیرد. خبرنامه مدعی پوشش کامل همه رخدادها نیست.
در فوریه/ بهمن ما چهارمین خبرنامه سالانه را منتشر کردیم. علاوه بر این در سال گذشته سه ویژه نامه با موضوع وضعیت
پرستاران، سرکوب مزدی در ایران و بازنشستگان در هزارتوی فقر منتشر کردیم.
تمامی خبرنامه‌ها و ویژه نامه‌ها را می‌توانید از صفحه حقوق کارگران زمانه دریافت کنید.
برجام خلاف انتظار به نتیجه نرسید تا تحریم‌های وضع شده علیه ایران همچنان بر دوام باشد و اقتصاد نحیف شده و آسیب دیده و مردمان جان به لب رسیده از بحران معیشتی اندک امیدشان به بهبود وضعیت را از دست بدهند. در یک سالگی دولت ابراهیم رئیسی (عضو هیئت مرگ کشتار زندانیان سیاسی در دهه ۶۰) تخلف‌های مالی در وزارتخانه مسکن که وعده کرده بود سالانه یک میلیون مسکن ارزان‌قیمت برای حل بحران مسکن بسازد، فاش شد و دولت در حالی که بحران مسکن نمایان‌تر شده و سهم مسکن از سبد هزینه خانوار به ۷۰ درصد رسیده است، از وعده آغازین خود عقب‌نشینی کرد. سیاست دولت مبنی بر کنترل بازار اجاره هم بی‌ثمر بود. دولت سقف افزایش اجاره مسکن در شهرهای بزرگ را ۲۵ درصد اعلام کرده بود اما مستاجران در فصل جابجایی ناچار شدند تا بیش از دو برابر ودیعه و اجاره ماهیانه بیشتری پرداخت کنند. نتیجه این وضعیت خروج جمعیت بیشتری از مناطق به نسبت برخوردار شهری به حاشیه شهرها و مناطق بدون امکانات بود.
اثر تورمی حذف ارز ترجیحی بر دو گروه کالاهای خوراکی و سلامت نمایان‌تر شد. تورم مواد خوراکی در مرداد همچنان بالاتر از ۸۰ درصد (۸۴ درصد) گزارش شد. این شاخص برای گروه لبنیات که کاهش سرانه مصرف آن پیش از این نیز گزارش شده بود، ۱۱۱ درصد گزارش شد. دولت که در قانون بودجه به تثبیت قیمت مواد غذایی بر اساس نرخ شهریور ۱۴۰۰ مکلف شده بود، در لایحه‌ای اصلاح قانون بودجه از این وعده نیز عقب‌نشینی کرد.
نرخ تورم کالاهای سلامت نیز نسبت به مرداد ۱۴۰۰ حداقل ۳۹٬۶ درصد افزایش یافت. نرخ دارو نیز پس از اجرای طرح دارویار افزایش یافت.
در چنین وضعیتی حکومت سرکوب را تشدید کرد. خشونت حکومتی علیه زنان آشکارا تشدید شد. در تیر ماه شماری از زنان معترض به حجاب اجباری بازداشت شدند. سپیده رشنو، از معترضان به حجاب اجباری شکنجه شد. مهسا امینی پس از بازداشت از سوی ماموران پلیس گشت ارشاد، در بیمارستان جان باخت. آزار و بازداشت اقلیت‌های دینی همچون بهاییان و مسلمانان سنی شدت گرفت. حکومت شمار زیادی از بهاییان را بازداشت کرد. ماشین اعدام با سرعت بیشتری جان زندانیان را گرفت. بازداشت یا احضار به زندان فعالان مدنی، سیاسی، دانشجویی و کارگری هم همانند فصل‌های قبل بخشی از سیاست سرکوبگرانه حکومت بود. چند تن از فعالان دانشجویی از جمله یاشار دارالشفاء، ابوالفضل نژادفاتح، هستی امیری به زندان احضار شدند. لیلا حسین‌زاده بار دیگر بازداشت شد. در کردستان فعالان کارگری و اتنیکی احضار و بازداشت شدند.
زندانیان سیاسی، آرش گنجی و بهنام موسیوند تبعید شدند. بهنام موسیوند در اعتراض به وضعیت خود اعتصاب غذا کرد. محمد حبیبی، جعفر ابراهیمی، رسول بداقی از اعضای کانون‌های صنفی معلمان، رضا شهابی و حسن سعیدی دو عضو هیئت مدیره سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و کیوان مهتدی، مترجم و پژوهشگر مدافع حقوق کارگران همچنان تحت فشار بازجویان نهادهای امنیتی قرار دارند و به رغم پایان بازجویی‌ها، از آزادی آنها جلوگیری می‌شود. سپیده قلیان که در جریان اعتراضات کارگران نیشکر هفت‌تپه بازداشت و به زندان محکوم شده بود هم در زندان اعتصاب غذا کرد.
تداوم بحران بی‌آبی موجب اعتراضات مردمی در چند شهر، از جمله همدان، شهرکرد، ارومیه، اصفهان و بهبهان شد. کشاورزان در استان‌های اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری و خوزستان همچنان به سیاست‌های ناعادلانه دولت در تقسیم آب و تخصیص حقابه کشاورزان به صنایع آب‌بر معترض شدند. در همدان و شهرکرد حکومت به رویه همیشگی معترضان به کم‌آبی و قطع یا آلوده بودن آب شرب را با خشونت سرکوب و بازداشت کرد.
دامنه اعتراضات صنفی- کارگری گسترده‌تر شد. در ده‌ها واحد تولیدی و صنعتی بزرگ، از جمله صنایع نفت و گاز، فولاد، معدن و … کارگران تجمع یا اعتصاب کردند. بازنشستگان تامین اجتماعی نیز با اعتراض ممتد دولت را عقب رانند تا سرانجام بازنگری حقوق مستمری بگیران تامین اجتماعی را بپذیرد.
در ادامه
اعتراض‌ها
• کارگران قراردادی و رسمی نفت
• صنعت و معدن
• شهرداری‌ها و کارگران قراردادی
• بهداشت و درمان
• حمل و نقل عمومی
• بخش دولتی و شبهدولتی
• بازنشستگان
• کارگران غیررسمی
سرکوب اعتراض‌ها
کارگران مهاجر
حوادث کار: روزهای مرگبار کارگران