جمعه ۲۱ مرداد ۱۴۰۱ مصادف است با گذشت یک هزار روز از اعتراضهای سراسری آبان ۹۸ در ایران.
کاربران در شبکههای اجتماعی به مناسبت هزارمین روزی که از اعتراضهای آبان ۹۸ میگذرد و گرامیداشت یاد جانباختههای این اعتراضها، با راهاندازی کارزاری و با استفاده از هشتگ «من صدای آبانم» بار دیگر نسبت به سرکوب خشونتبار این اعتراضها واکنش نشان دادند.
هزار روز پیش زمانی که بیش از ۲۰۰ شهر کوچک و بزرگ در ایران به دلیل گران شدن حامل سوخت دست به اعتراضها مسالمتآمیز و گسترده زدند، حکومت با قطع کردن اینترنت و در سایه قطع ارتباط شهروندان داخل کشور با دنیای خارج، یکی از خونبارترین سرکوب اعتراضهای خیابانی در تاریخ ایران را رقم زد.
سوران منصورنیا، برادر برهان منصورنیا از جان باختههای آبان ۹۸ در کرمانشاه که با شلیک نیروهای یگان ویژه به شکماش جان باخت، با انتشار عکسی از برادرش نوشت:
«در این هزار روز، تو زنده بودی، من بودم که هر روز مُردَم…»
سعید افکاری، برادر نوید افکاری، قهرمان کشتی و از معترضان اعتراضات مرداد ۱۳۹۷ که ۲۲ شهریور ۱۳۹۹ به صورت مخفیانه اعدام شد، نوشت:
«پس از آبان هیچ چیز مانند قبل از آن نمیشود، آبان دریایی از شجاعت و خون است میان ما و آنها. هزار روز است که آبان ادامه داشته در خوزستان، اصفهان، چهارمحال و ادامه مییابد تا ایران از وجود جمهوری اسلامی پاک شود.»
آتنا دائمی، زندانی سیاسی سابق و فعال حقوق بشر در حساب کاربری خود نوشت:
«هزار روز گذشته و من حتی اسامی بسیاری از کشته شدگان آن آبان خونین را نمیدانم، زندانیهایش را نمیشناسم اما یک چیز را خوب میدانم و آن اینکه همانطور که صدای دادخواهان دهه ۶۰ و ۷۰ و ۸۸ و ۹۶ خاموش نشد صدای آبان ۹۸ هم خاموش نمیشود.»
حامد فرمند، فعال حقوق کودکان و بنیانگذار موسسه کودکان زندانیان (کویپی) نوشته است:
«صدای رنج خانوادههای داغدار دادخواه یادآور سرکوب خونین اعتراض توسط حکومت بیکفایت و علیه قانون هزار روز گذشت، هزار سال هم که بگذرد، جنایت فراموش نمیشود.»
بهناز محجوبی، خواهر بهنام محجوبی، درویش گنابادی زندانی که به دلیل مسمومیت دارویی در زندان و عدم رسیدگی عمدی پزشکی در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۹۹ درگذشت، نوشت:
«هزار روز از به خاک و خون کشیدن جوانان این وطن گذشت، جوانانی که با دست خالی در مقابل نیروهای مسلح ایستادند، حق را فریاد زدند و به ما درس شجاعت و آزادگی دادند. آبان ادامه دارد…»
در هفتههای گذشته فشارهای امنیتی بر خانوادههای دادخواه آبان ۹۸ افزایش پیدا کرده است و بسیاری از آنها بازداشت، زندانی و به احکام سنگین محکوم شدهاند.
نیروهای امنیتی ۲۰ تیر ماه سال جاری با یورش به منزل چند تن از خانوادههای دادخواه آبان ۹۸ تعدادی از آنها از جمله ناهید شیرپیشه (مادر پویا بختیاری)، مهرداد بختیاری (عموی پویا بختیاری)، سعید دامور (برادر وحید دامور)، محبوبه رمضانی (مادر پژمان قلیپور)، رحیمه یوسفزاده (مادر نوید بهبودی) و سکینه احمدی (مادر ابراهیم کتابدار) را همراه با خشونت بازداشت کردند.
در روزهای بعد طلعت مشکی، مادر محسن جعفرپناه، ایران الهیاری، مادر مهرداد معینفر، زینب محمدی مادر محمد طاهری و طاهره بجروانی، همسر علی فتوحی از دیگر اعضای خانواده دادخواهان آبان ۹۸ بازداشت شدند.
چند روز پس از بازداشت محبوبه رمضانی مادر پژمان قلیپور مشخص شد او در پرونده دیگری مربوط به بازداشت دادخواهان در ماههای گذشته به تحمل ۱۰۰ ضربه شلاق محکوم شده است.
در راستای افزایش فشارهای امنیتی به خانوادههای دادخواه آبان، سهشنبه ۲۱ تیرماه نیز طاهره بجروانی، همسر علی فتوحی توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکان دیگری منتقل شد.
۵ مرداد ماه نیز ۳۰ مامور امنیتی به منزل پدری فرزاد انصاریفر از جانباختههای آبان ۹۸ در بهبان به منظور بازداشت فرزانه انصاریفر، خواهر این جانباخته یورش بردند. آنها به علت اینکه فرزانه انصاریفر آن زمان در خانه نبود، موفق به بازداشت او نشدند، اما برادر دیگر خانواده به نام امید انصاریفر را همراه با ضرب و شتم بازداشت کردند.
امین و آرمان انصاریفر، پدر و برادر فرزاد انصاریفر نیز پیشتر به جهت تحمل ۳ ماه حبس خود به زندان منتقل شده بودند و در تاریخ سهشنبه ۱۱ مردادماه، از زندان بهبهان آزاد شدند.
تعدادی از اعضای خانوادههای جانباختههای آبان ۹۸ در روزهای گذشته با قرار وثیقه آزاد شدند، اما ناهید شیرپیشه و مهرداد بختیاری همچنان در زندان به سر میبرند و در وضعیت آنها اطلاعی در دست نیست.
سعید دهقان، وکیل دادگستری، در جریان کارزار من صدای آبانم، با اشاره روند غیرقانونی سرکوب اعتراضهای آبان۹۸ نوشت:
«بعید میدانم هنوز کسی باشد که صدای آبان را نشنیده باشد، اما خطاب به کسانی که گوششان را بستهاند: آبان۹۸ محصول چند تخلف فردی نبود، اراده حکومت برای چندین جنایت عمدی بود؛ آدمربایی، ناپدیدسازی قهری، ضرب و شتم و تهدید، شکنجه شلیک مستقیم و قتل. من صدای آبانم، چون این جنایات را دیدم.»
صفحه سازمان «کمپین حقوق بشر در ایران» نیز به این کارزار پیوست و نوشت:
تا زمانی که یک حکومت به خودش حق میدهد دست به اسلحه ببرد و مردم خودش را با شلیک مستقیم بکشد، تمام ماههای سال، آبان میشود و تمام سالهای این دههها نیز ۹۸.»
توماح صالحی، خواننده معترض سبک رپ نیز نوشت:
«هزار روز از آبان خونین میگذرد و ما هزاران بار مصممتر از قبل در مقابل دیکتاتور ایستادهایم.»
لادن برومند، از موسسان بنیاد حقوق بشری عبدالرحمن برومند، با انتشار گزارشی در مورد برهان منصورنیا، از جانباختههای اعتراضهای آبان ۹۸ نوشت:
«به چه جرمی برهان را به قتل رساندید؟ گناهش تظاهرات بود؟ اعتراض حق شهروند است جرم نیست، شما قاتلید و من صدای آبانم.»
آرش صادقی، زندانی سیاسی سابق و فعال حقوق بشر نوشت:
«نظامی که سالها با شعار «عمق استراتژیک» تبلیغ کرد که «اگر در سوریه نجنگیم باید در خوزستان و همدان و اصفهان بجنگیم» آخرش هم در سوریه جنگید هم در اهواز و هم ۲۸ استان دیگر (۲۵ آبان ۹۸) و به قول فرمانده سپاه «۴۸ساعته» صدها جان عزیز را پَر پَر کردند.»
مجموعه اعتراضهای سراسری آبان ۹۸ اگرچه ابتدا نسبت به گرانی بنزین شکل گرفت، اما به سرعت به یک اعتراض گسترده ضد حکومتی تبدیل شد. در جریان این سلسسه اعتراضها صدها تن از شهروندان معترض و بیدفاع توسط پلیس و نیروهای امنیتی کشته، صدا تن زخمی و هزاران نفر نیز بازداشت شدند. حکومت جمهوری اسلامی ایران تاکنون هیچ آمار دقیق و مشخصی درباره تعداد کشته شدگان و بازداشت شدگان اعتراضهای آبان ۹۸ اعلام نکرده است.
خبرگزاری رویترز نیز در گزارشی اختصاصی که در تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۹ / دوم دی ۹۸ منتشر شد، به نقل از چند منبع آگاه در «وزارت کشور» که نامی از آنها برده نشده، از کشته شدن بیش از هزار و ۵۰۰ نفر در جریان اعتراضات آبان خبر داد.
سازمان عفو بینالملل نیز تاکنون توانسته جان باختن دستکم ۳۲۴ نفر را مستند کند.