بنا به گزارشهای سازمان حقوق بشر ایران مستقر در نروژ، طی یک هفته گذشته دستکم حکم اعدام ۱۰ نفر به اتهامهای «مواد مخدر» و «قتل عمد» در زندانهای مختلف به اجرا در آمده است و یک حکم اعدام در ملاء عام نیز صادر شده است.
صبح روز چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت ماه، حکم اعدام سه مرد زندانی در زندان آمل با اتهامات مرتبط به مواد مخدر به اجرا درآمد. هویت اعدامشدگان فرشاد نعمتزاده، مهدی شیرچیان و فردی با نام خانوادگی «اسحاقی» اعلام شده است.
شنبه ۲۴ اردیبهشت ماه نیز حکم اعدام یک مرد بلوچ در زندان ایرانشهر که به اتهام قتل عمد به قصاص نفس محکوم شده بود، به اجرا درآمد. هویت این زندانی محمد بامری، اهل بخش دامن از توابع شهرستان ایرانشهر اعلام شده است.
در همین تاریخ سه زندانی بلوچ دیگر بهنامهای فرشاد گمشادزهی، اسماعیل جهانتیغ و منصور براهویی که با اتهام «قتل عمد» به قصاص نفس (اعدام) محکوم شده بودند، در زندان مرکزی زاهدان به اجرا درآمد. به گزارش سازمان حقوق بشر ایران احتمال میرود فرشاد گمشادزهی هنگام ارتکاب اتهام انتسابی، زیر ۱۸ سال داشته است.
صبح روز شنبه ۱۷ اردیبهشت نیز حکم اعدام یک زندانی به نام قباد خداکرمی در زندان مرکزی خرمآباد به اجرا درآمد. این زندانی با اتهام «قتل عمد» به قصاص نفس محکوم شده بود.
علاوه بر این موارد، در روز سهشنبه ۲۷ اردیبهشت حکم اعدام یک زندانی به نام خلیل رضاییپور که ۳۰ سال داشت و با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان مرکزی به سر میبرد، اجرا شد.
به گزارش سازمان حقوق بشر ایران روز یکشنبه ۲۵ اردیبهشت حکم اعدام یک مرد جوان در زندان مرکزی یزد به اجرا درآمد که کودک-مجرم بوده و در زمان ارتکاب جرم زیر ۱۸ داشته است. هویت این زندانی که با اتهام «قتل عمد» به قصاص نفس محکوم شده بود، محراب صالحی، ۲۰ ساله گزارش شده است.
نزدیکان این زندانی به سازمان حقوق بشر ایران گفتند که او متولد اسفند ماه ۱۳۸۱ بود و در دی ماه ۱۳۹۸، زمانی که ۱۶ سال و ۱۰ ماه داشته با اتهام قتل عمد بازداشت شده بود.
براساس گزارش سازمان حقوق بشر ایران تاکنون خبر اعدام این افراد از سوی رسانههای داخل ایران و یا منابع رسمی اعلام نشده است.
همچنین بنا به گزارش وبسایت روزنامه خراسان، یک جوان ۳۲ ساله به نام داریوش رحیمی که متهم است ۶ اسفندماه سال ۱۴۰۰ در حین سرقت موتورسیکلت موجب مرگ یک مأمور نیروی انتظامی شده، به اتهام «قتل عمد» در شعبه پنجم دادگاه کیفری یک خراسان رضوی به قصاص در ملاءعام محکوم شد.
به گزارش سازمان حقوق بشر ایران این چهارمین حکم اعدام در ملاءعام است که از ابتدای فروردین ماه سال جاری تاکنون صادر میشود.
بنا بر اسناد کمیته حقوق بشر سازمان ملل متحد، اعدام در ملاء عام با مقررات میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی مغایرت دارد و تخطی از ماده ۷ این میثاق است که میگوید «هیچ کس نباید در معرض شکنجه یا رفتار تحقیرآمیز و مجازات غیرانسانی و وحشیانه قرار گیرد»؛ و همچنین ناقض ماده ۶ این کنوانسیون است که تأکید میکند «هر انسانی بهطور ذاتی حق زندگی دارد». اجرای احکام اعدام در ملاء عام بارها مورد انتقاد جوامع بینالمللی قرار گرفته است.
بر اساس گزارش سالانه سازمان حقوق بشر ایران، سال ۲۰۲۱ حدود ۳۳۳ حکم اعدام در ایران به اجرا درآمده است. ایران بعد از چین دومین کشور جهان است که بیشترین میزان اعدام در سال را دارد.
بر اساس قانون مجازات اسلامی در ایران، اعدام به عنوان حکمی بازدارنده، بهعنوان مجازات برای دایره وسیعی از اتهامات از جمله قتل، محاربه، مساحقه، لواط، سرقت مسلحانه، ارتداد، قاچاق مواد مخدر، بغی و سب النبی در نظر گرفته شده است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در اواخر دسامبر ۲۰۱۴/ آذر ماه ۱۳۹۳ با تصویب قطعنامهای خواستار تعلیق مجازات اعدام در سراسر جهان شد. این قطعنامه با ۱۱۷ رأی موافق به تصویب رسید.
بر پایه اعلام سازمانهای حقوق بشری، در حال حاضر حدود ۱۷۷ کشور از مجموع ۱۹۳ کشورِ عضو سازمان ملل متحد، اجرای حکم اعدام را در قوانین یا در عمل، از قوانین کیفری خود حذف کردهاند.