فؤاد حسین، وزیر امور خارجه عراق پنجشنبه ۲ دی پس از دیدار با حسین امیرعبداللهیان همتای ایرانی خود در یک نشست خبری مشترک از مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا حمایت کرد.
فواد حسین ضمن اعلام اینکه آمریکا در انتقال سفیر ایران در یمن به تهران با عراق و عربستان سعودی همکاری کرد، گفت:
«وقت مذاکرات مستقیم میان تهران و واشنگتن فرارسیده است و دو طرف میتوانند درباره مسائل متفاوت از برجام تا رفع کامل تمام تحریمها با هم گفتوگو کنند.»
وزیر امور خارجه عراق تأثیر تنش میان تهران و واشنگتن بر اوضاع عراق را تأثیری مستقیم خواند و تأکید کرد:
«هر گشایشی در روابط ایران و آمریکا بر وضعیت عراق تأثیر مثبت دارد. براساس منافع عراق ما با برادران در تهران درباره روابط آمریکا و ایران صحبت میکنیم و براساس منافع عراق با دوستانمان در واشنگتن درباره روابط آمریکا و ایران صحبت میکنیم. منفعت و مصالح عراق نیازمند این است که اگر بتوانیم کمک کنیم دو طرف دور میز گفتوگو بنشینند و ما خواستار مذاکرات مستقیم بین دو طرف هستیم. این مسئله را به آمریکا گفتیم و امروز و پیش از این هم این موضوع را با طرف ایرانی در میان گذاشتیم. در نیویورک به امیرعبداللهیان گفتم بهتر است گفتوگوی مستقیمی بین ایران و آمریکا باشد.»
فواد حسین در همین حال افزود:
«ما حامل هیچ پیامی از سوی آمریکا برای ایران نیستیم و منافع ما حکم میکند که به دو طرف در گفتوگوها کمک کنیم.»
عراق در سالهای اخیر پس از روی کار آمدن مصطفی الکاظمی بهعنوان نخستوزیر تلاش کرده است تا از تنشهای منطقهای دور بماند از این رو از یک سو با نیروهای نظامی آمریکا توافق کرده که از عراق خارج شوند و از سوی دیگر تلاش کرده است تا نیروهای شبهنظامی مورد حمایت ایران را در درون ارتش این کشور قانونمدار کند و از قدرت مستقل آنها بکاهد. بغداد همچنین بهمنظور کاهش تنش در خاورمیانه موفق شده است تا ایران و عربستان سعودی را برای حل اختلافهای خود دور یک میز بنشاند.
ایران و آمریکا در مذاکرات احیای برجام که در وین ادامه دارد بهشکل غیرمستقیم ارتباط دارند و طرفهای اروپایی حامل پیامهای دو طرف به یکدیدگر است.
حسین امیرعبداللهیان نیز در نشست مشترک با فواد حسین در مورد چگونگی حضور نماینده آمریکا در مذاکرات وین گفت:
«طرف آمریکایی به صورت نانوشته برخی پیامها را به داخل جلسه میفرستد و پاسخهای لازم را هم در این رابطه دریافت میکند.»
وزیر خارجه ایران ضمن استقبال از خروج آمریکا از خاک عراق در مورد مذاکرات با عربستان سعودی گفت:
«به کوشش فواد حسین و مصطفی الکاظمی ما در دور آینده مذاکرات ایران و عربستان سعودی در بغداد شرکت خواهیم کرد. از مساعی جمیله دولت عراق برای رفع سوءتفاهمها و بازگشت روابط به حالت عادی تشکر میکنم.»
امیرعبداللهیان افزود:
«ایران مجموعهای از پیشنهادهای عملی را به طرف سعودی ارائه داد و طرف سعودی پیشنهادهای ایران را با نگاه مثبت بررسی کرد و هیئتهای دو کشور در آینده نزدیک در بغداد گردهم میآیند.»
او اظهار امیدواری کرد که هیئتهای فنی دو کشور از سفارتخانهها بازدید و سفارتخانهها مقدمات کار را فراهم کنند تا روابط به حالت طبیعی خود برگردد.
بهگفته امیرعبداللهیان هفته گذشته عربستان سعودی با صدور ویزا برای سه دیپلمات جمهوری اسلامی بهعنوان دیپلماتهای مستقر نزد سازمان همکاری اسلامی در جده موافقت کرد.
ریاض و تهران مذاکرات مستقیم خود را در سال جاری در چهار دور با میانجیگری عراق در این کشور برگزار کردهاند. عربستان سعودی این مذاکرات را صمیمانه اما کُند توصیف کرده است، در حالی که یک مقام ایرانی در ماه اکتبر گفت دو طرف «مسیر خوبی» را طی کردهاند.
خبرگزاری دولتی اردن نیز ۲۲ آذر / ۱۳ دسامبر گزارش داد، کارشناسان سعودی و ایرانی در یک نشست امنیتی در امان پایتخت اردن شرکت کردند و در آن اقدامات اعتمادسازی بین رقبای منطقهای مورد بحث و بررسی قرار گرفت. مسئولان برگزاری این نشست گفتهاند چنین مذاکراتی ادامه خواهد داشت.
با این حال در روزهای اخیر بار دیگر مناقشه ایران و عربستان سعودی بر سر نحوه انتقال جسد حسن ایرلو، سفیر جانباخته جمهوری اسلامی با پادرمیانی عراق و عمان از یمن بالا گرفت. حسین امیرعبداللهیان گفته بود عربستان سعودی در این زمینه کوتاهی کرده اما ترکی المالکی سخنگوی ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی سخنان وزیر خارجه ایران را نادرست خواند.