شنبه گذشته ۲۷ آذر افشای تبادل نامه‌های احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان و علی لاریجانی، رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی و مشاور رهبر جمهوری اسلامی جزئیات رد صلاحیت لاریجانی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را آشکار کرد.
احمد جنتی در نامه خود درباره رد صلاحیت علی لاریجانی در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ۷ دلیلِ «مواضع و اظهارات سیاسی» لاریجانی درباره رویدادهای پس از انتخابات ۸۸، پشتیبانی او از افراد ردصلاحیت شده توسط شورای نگهبان، مداخله فرزندش در قراردادهای ساخت‌وساز مجلس، اقامت «برخی منسوبین درجه یک» او در انگلستان و اقامت فرزندش در آمریکا، سفرهای «متعدد» اعضای خانواده او به کشورهای اروپایی و ساده‌زیست نبودن را به‌عنوان دلایل رد صلاحیت رئیس پیشین مجلس نام برده بود.
علی لاریجانی نیز در پاسخ مفصلی دخالت فرزندش در کارهای مجلس را تکذیب کرد و از جمله گفت فرزندش در آمریکا اقامت ندارد و همسرش نیز برای انجام معاینه‌های پزشکی فرزندش به انگلستان رفته بود.
این نامه‌ها واکنش‌های زیادی به‌همراه داشت.
در آخرین واکنش‌ها، محمد هاشمی رفسنجانی، عضو سابق شورای مرکزی و کمیته سیاسی حزب کارگزاران سازندگی و برادر اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس پیشین مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان این‌که موارد ذکرشده در نامه جنتی «باید در طول مسئولیت‌های چندین ساله لاریجانی مطرح می‌شد»، افزود علی لاریجانی «اگر کاندیدای ریاست جمهوری می‌شد فرصت رأی داشت و رأی او هم بالا بود».
محمد هاشمی افزود:
«احساس می‌شده در نظرسنجی‌ها آقای لاریجانی در طیف افرادی است که به احتمال زیاد رأی می‌آورد و یا به دور دوم خواهد رفت، برای همین هم تلاش شد تا ایشان در صحنه حضور نداشته باشد.»
او رد صلاحیت علی لاریجانی را مشابه رد صلاحیت برادرش اکبر هاشمی رفسنجانی در یازدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در سال ۱۳۹۲ دانست.
رد صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی که از او به‌عنوان دومین فرد قدرتمند جمهوری اسلامی نام برده می‌شد شگفتی زیادی را سبب شد. بعدها حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد از نقش خود در رد صلاحیت هاشمی رفسنجانی سخن گفته و هاشمی رفسنجانی نیز مهرماه ۱۳۹۴ در مصاحبه‌ای این موضوع را تأیید کرده بود.
جهانبخش محبی‌نیا، نماینده سابق مجلس نیز درباره دلایل رد صلاحیت علی لاریجانی از سوی شورای نگهبان به وظایف این شورا اشاره کرد و گفت:
«شورای نگهبان بر اساس قانون فقط وظیفه نظارت را برعهده دارد، لذا تأیید صلاحیت، نحوه انتخابات برای رعایت حقوق عامه باید از سوی دولت انجام شود، زیرا دولت نماینده مردم است. شورای نگهبان هم وظیفه دارد که جلوی هر نوع انحراف و تعدی به حقوق ملت را بگیرد. (…) اگر کسی شکایتی نسبت به بررسی صلاحیت و عدم برگزاری صحیح انتخابات داشته باشد، شورای نگهبان حق ورود دارد و این مداخله حتی می‌تواند استصوابی هم باشد.»
محبی‌نیا با بیان این‌که «مرغ بریان از دلایل شورای نگهبان خنده‌اش می‌گیرد»، افزود:
«با این دلایل که در نامه آمده، من به شورای نگهبان حق می‌دهم که نسبت به محرمانه بودن دلایل رد صلاحیت علی لاریجانی اصرار می‌ورزیدند. (…) زمانی که نامه علنی شد، واقعاً فهمیدیم چه اتفاقی افتاده و ستم روا رفته بر لاریجانی را حس می‌کنیم و اگر کاندیدا‌های دیگر برهمین منوال و اساس رد صلاحیت شده باشند، واقعاً جای نگرانی دارد. این نوع خلق آداب برای اداره امور حتماً ایراد دارد و حتماً یک جای کار خواهد لنگید.»
نماینده سابق مجلس با تأکید بر این‌که «شورای نگهبان ماهیت اجرایی ندارد» گفت:
«این انبساط در وظیفه شورای نگهبان و افزایش اختیارات آن اشتباهی است که ما نمایندگان مجلس انجام دادیم و دیگر نمی‌توانیم آن را جمع کنیم.»
پیش از این افراد دیگری از مسئولان حکومتی واکنش‌هایی به نامه‌های منتشرشده‌ی احمد جنتی و علی لاریجانی نشان داده بودند. عباس سلیمی‌نمین، از چهره‌های اصولگرا گفته بود:
«ادله‌ای که توسط شورای نگهبان برای رد صلاحیت آقای لاریجانی ارائه شده، بسیار سست و غیرقابل پذیرش است. از نظر بنده باید یک زمانی این ادله شورای نگهبان اصلاح شود و شورای نگهبان در این زمینه به خطای خودش معترف باشد.»
مهدی کوچک‌زاده، نماینده ادوار هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی نیز در نامه‌ای پاسخ علی لاریجانی را داد. او در بخشی از نامه خود خطاب به لاریجانی نوشت:
«شما ممکن است با نامه‌پراکنی و انشای وزین و عالی اذهان را نسبت به شورای محترم نگهبان که هیچ‌کس مدعی عصمت آن نیست و خود بنده و بسیاری از همفکرانم از برخی عملکردهای آن شورای محترم بیش از دیگران گله‌مندیم، تخریب کنید اما بدون شک مصداق کسی خواهید شد که با مشاهده غرق شدن خود همه را پایین می‌کشد!»
عبدالله گنجی، مدیرمسئول پیشین روزنامه جوان، از روزنامه‌های اصولگرا نیز در توییتر نوشت:
«اگر نامه شورای نگهبان به لاریجانی اصالت داشته باشد: اکثر بندها شامل حال رئیس‌جمهور قبلی هم می‌شود. برخی بندها مورد اعتراض رهبر معظم انقلاب هم بود. درباره بند هفتم نقش شورای محترم نگهبان در تأیید عناصر محوری وضع موصوف (در دور دوم) کمتر از لاریجانی نیست».
روزنامه کیهان حسین شریعتمداری نیز روز گذشته (یکشنبه) بدون اشاره به محتوای نامه علی لاریجانی به شورای نگهبان نوشت:
«انتشار نامه لاریجانی خطاب به شورای نگهبان از سوی برخی رسانه‌های مدعی اصلاحات بهانه‌ای شد تا بار دیگر رسانه‌های معاند و ضدانقلاب حمله و تخریب شورای نگهبان را در دستور کار خود قرار دهند.»
خبرگزاری فارس هم تلاش کرد مسئولیت افشای این نامه را به‌عهده نزدیکان رسانه‌ای رؤسای جمهوری قبلی و مجلس شورای اسلامی بیندازد.
شورای نگهبان مسئول تطبیق مصوبات مجلس شورای اسلامی با قانون اساسی و احکام شرع اسلام در ایران است.
در یک دهه اخیر این شورا در کنار رد صلاحیت گسترده داوطلبان نامزدی در انتخابات، افزون بر اکبر هاشمی رفسنجانی، صلاحیت محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری سابق را هم دو بار در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۶ و ۱۴۰۰ رد کرده است.