علی باقریکنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه دولت سیزدهم که در ادامه سفر خود به پایتختهای اروپایی از پاریس به لندن رفته بود، بامداد جمعه ۱۲ نوامبر/ ۲۱ آبان در مصاحبه با گاردین خواهان تضمین پایبندی آمریکا به توافق هستهای و تضمین تجارت اروپا با ایران حتی در صورت خروج مجدد آمریکا از برجام شد.
پیش از این ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه گفته بود دور هفتم مذاکرات احیای برجام در وین از همان نقطهای که در ژوئن سال جاری در پایان دور ششم متوقف مانده، میبایست از سر گرفته شود. مذاکرهکننده ارشد ایران در ادامه مصاحبه با گاردین گفت که در دور ششم مذاکرات، ایران و طرفهای غربی بر سر راستیآزمایی تحریمهای آمریکا علیه ایران با توجه به پیامدهای این تحریمها بر تجارت ایران با سایر کشورها به توافق دست نیافتهاند. باقری کنی گفت:
«ما به راستیآزمایی نیاز داریم و این موضوع، یکی از مسائلی است که هنوز نهایینشده باقی مانده است. فقط کافی نیست که سر قلم روی توافق به گردش درآید.»
روزنامه گاردین نوشت مذاکرهکننده ارشد ایران احتمال در نظر گرفتن یک گروه مستقل برای راستیآزمایی رفع تحریمها را منتفی ندانست.
دو تضمین: پایبندی آمریکا به برجام و تداوم تجارت اروپا با ایران
دور نخست مذاکرات احیای برجام در آوریل/ فروردین سال جاری در وین آغاز شد. مذاکرات با آمریکا به طور غیر مستقیم برگزار میشود به این شکل که طرفهای اروپایی در مذاکرات بین طرف ایرانی و آمریکایی در رفت و آمدند. دور ششم در ژوئن/ خرداد سال جاری در آستانه سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری در ایران به پایان رسید. طرفهای غربی توافق میگویند در پایان دور ششم بخش عمدهای از اختلافات از میان برداشته شده است. قرار است دور بعدی مذاکرات ۲۹ نوامبر/ ۸ آذر در وین از سر گرفته شود.
باقری کنی در ادامه مصاحبه با گاردین خواهان تضمین پایبندی آمریکا به توافق شد:
«موضوع بر سر یک توافق است و نه سیاست[های یک دولت]. اگر میان دو دولت توافق صلح حاصل شود، آن توافق، اثر قانونی یک معاهده را خواهد داشت. این، قانون بینالمللی است. نمیشود که قوانین داخلی ایالات متحده، بر یک توافق بینالمللی ارجحیت پیدا کند. چنین چیزی خلاف قوانین بینالمللی است.»
باقری در ادامه افزود جمهوری اسلامی ایران از طرفهای اروپایی میخواهد که تضمین بدهند، جدای از پایبندی یا عدم پایبندی آمریکا به برجام، توافق با ایران را تضمین کنند. پیشنهاد باقری این است که به متن توافق مفادی اضافه شود که اعمال تحریمهای آمریکا نسبت به شرکتهای اروپایی در صورت همکاری با ایران را بیاثر کند.
پافشاری بر چارچوب توافق هستهای صرفنظر از برنامه موشکی
معاون سیاسی وزیر خارجه ایران عدم پایبندی ایران به برجام با کاهش تعهداتش در چندین گام را نپذیرفت و با وجود غنیسازی اورانیوم با غنای ۶۰ درصد و تولید اورانیوم فلزی ادعا کرد که ایران «در توافق بوده و هست، پایبند به توافق بوده و در حال حاضر هم پایبند است».
باقری همچنین تعویق مذاکرات از سوی جمهوری اسلامی را رد کرد و آن را یک امر طبیعی بعد از تغییر دولت دانست.
مذاکرهکننده ارشد ایران همچنین هرگونه مذاکره بر سر برنامه موشکی سپاه پاسداران و نفوذ ایران در کشورهای خاورمیانه را رد کرد. باقریکنی به گاردین گفت:
«چهارچوب برجام کاملاً مشخص است و شامل سایر موضوعات نمیشود. ما درباره توان دفاعی خود و امنیت کشور مذاکره نمیکنیم. ما در رابطهمان با سایر کشورها هم به قیم نیاز نداریم.»
معاون وزیر خارجه دولت سیزدهم در پاسخ به این پرسش که آیا درخواست او بازگشت مذاکرات وین به نقطه آغاز است گفت:
«مسئله مهم، این نیست که از کجا شروع کردهایم. مسئله مهم این است که ما به توافقی برسیم که برای طرفها نتایج عملی در بر داشته باشد.»
باقری کنی در پاریس در مصاحبه با فیگارو احتمال داده بود که هرچند مواضع ایران به روسیه و چین نزدیکتر است اما این احتمال وجود دارد که ایران نقش جدیتری برای فرانسه در مذاکرات پیش روی قائل شود.