صبح روز یکشنبه، یازدهم مهرماه سال ۱۴۰۰، جمعی از بازنشستگان شرکت هواپیمایی ملی ایران (هما) با تجمع مقابل ساختمان وزارت راه و شهرسازی، خواستار رسیدگی به مطالبات خود شدند. این سومین تجمع بازنشستگان شرکت هما در نُه روز اخیر است. آنها در روزهای سوم و دهم مهرماه نیز با تجمع مقابل وزارت راه و شهرسازی به وضعیت بد معیشتی خود اعتراض کردند و خواهان افزایش و همسان‌سازی حقوق‌های خود شدند.
چیزی که در تجمع امروز توجهات را به خود جلب می‌کند، حضور تعداد زیادی از بازنشستگان و کارکنان شاغل در شرکت هواپیمایی هما مقابل ساختمان وزارت راه و شهرسازی است. در تجمع بیش از هزار نفر حضور دارند که اکثریت آنان را مردان تشکیل می‌دهند. بسیاری از حاضرین در تجمع امروز با لباس‌های سفید مخصوص کار خود حاضر شده‌اند. معترضان شعارهایی علیه مسئولین شرکت سر می‌دهند و مطالبات خود را بیان می‌کنند:
«یک اختلاس کم بشه، مشکل ما حل میشه»
«مسئول بی‌کفایت، نمی‌خوایم نمی‌خوایم»
«معوقات هما، پرداخت باید گردد»
«تا حقم رو نگیرم، از پا نمی‌نشینم»
«قانون همسان‌سازی اجرا باید گردد، همای بی‌بضاعت احیا باید گردد»
«سفره ما خالیه، وعده وعید کافیه»
خواسته‌های معترضان از زبان خودشان
یکی از این بازنشستگان در تشریح مطالبات معترضان می‌گوید:
«امروز یازدهم مهرماه است اما هنوز حقوق شهریور ما به طور کامل پرداخت نشده. طبیعتاً یکی از انتقادات ما متوجه دیرکرد حقوق‌هاست؛ علاوه بر این مسئله بسیار مهم همسان‌سازی هم برای بازنشستگان هما اجرا نشده. همسان‌سازی مصوب برج مهرماه سال پیش است اما هنوز به اجرا درنیامده و اضافات آن را به بازنشستگان پرداخت نکرده‌اند. یکی دیگر از دلایل اعتراض ما مربوط به عدم مشارکت بازنشستگان و نمایندگان آنها در اداره امور صندوق است. این صندوق که ۱۲ هزار بازنشسته را شامل می‌شود، در آستانه ورشکستگی‌ست و نگرانی ما و همکاران‌مان هم از این بابت است. کلیهٔ بازنشستگان شرکت هما نگرانند که با استمرار وضع موجود آیندهٔ دوازده هزار بازنشسته و کارکنان شاغل به خطر بیفتد.»
این سخن یک بازنشسته دیگر است:
«این چندمین تجمع ما در سال جاری‌ست. در تجمع سوم مهر و تجمع دیروز و امروز خداروشکر جمعیت زیادی نسبت به قبل آمده و این مایهٔ خوشحالی و دلگرمی برای ماست. حتی کارکنان شاغل شرکت هم با اینکه آنها هم مشکلات زیادی دارند اما جهت همبستگی با ما به اینجا آمده‌اند.»
او در ادامه به بیان مشکلات بازنشستگان شرکت هما پرداخته و می‌گوید: «هر ماه به سختی و بعد از کلی دوندگی برای پرداخت حقوق بازنشستگان، تأمین نقدینگی می‌کنند. اگر وضع موجود ادامه‌دار باشد و مدیران بی‌کفایت به کارشان ادامه دهند و تغییری در سیاست‌های این مجموعه رخ ندهد، به زودی مجبور می‌شوند املاک بازنشستگان را بفروشند تا حقوق آنها را بپردازند!»
تعدادی زیادی از مأمورین نیروهای انتظامی نیز در محل تجمع حضور دارند. یکی از معترضان که میکروفونی در دست دارد از بالای سکو برای سایر حاضرین در تجمع صحبت می‌کند. او خطاب به وزیر راه و شهرسازی می‌گوید:
«آقای وزیر! اگر در ادعاهایت صادقی، بیا پایین و به درد ما برس. مگر ما اسلحه داریم که این همه مأمور نیروی انتظامی را برای برخورد با ما فرستاده‌اید؟ این جمعیت بازنشسته که همگی پیر و سالمند هستند مگر جز حقوقشان چه می‌خواهند؟ »
سخنان او با استقبال تجمع‌کنندگان مواجه می‌شود.
برکناری مدیران شرکت هما یکی از مهمترین مطالبات معترضان است. مدیریت شرکت هما را «سرتیپ علیرضا برخور» عهده‌دار است. او در تابستان ۱۳۹۹ با تائید هیأت وزیران جایگزین «تورج دهقانی زنگنه» که او نیز به سمت ریاست سازمان هواپیمایی کشوری منصوب شده است، مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران «هما» شد. او که در زمان جنگ ایران و عراق از اعضای یگان نیروی هوایی ارتش جمهوری‌اسلامی بوده سابقهٔ کاری در صنعت هواپیمایی تجاری را ندارد اما در سوابق وی، فرماندهی پایگاه چهاردهم شکاری امام رضا و جانشینی معاونت عملیات نیروی هوایی و فرماندهی پایگاه هوایی شهید بابایی اصفهان دیده می‌شود. مدیریت یکسالهٔ او بر شرکت «هما» باعث وقوع اعتراضات بسیاری در بین کارکنان شاغل و بازنشستگان این شرکت شده است. آنان، «علیرضا برخور» را مدیری نالایق می‌دانند که در یکسال اخیر باعث بروز مشکلات زیادی شده است. یکی از بازنشستگان در این باره می‌گوید: «خدا لعنت کند همه کسانی‌که باعث واگذاری صندوق به بخش خصوصی شدند و برای منفعت خودشان، هما را به مدیران بی‌لیاقت سپردند. خائن‌ترین مدیرعامل تاریخ ایران ایر همین مدیر فعلی (علیرضا برخور) است. من حضوری با ایشان صحبت کردم و متوجه شدم که او اصلا اعتنایی به شرکت ندارد. کاملا واضح و مشخص است که مأموریت این آقا نابودی شرکت هما بوده است.»
معترض دیگری هم در ادامه بیان می‌کند: «این چه مدیری‌ست که نمی‌تواند حقوق کارمندان و بازنشستگان را بپردازد؟ چطور برای همه پول هست الان بازنشستگان که سی سال برای همچین روزی حق بازنشستگی پرداخت کردند. ۳۰ سال کار کردیم و به حساب صندوق بازنشستگی پول ریختیم تا برای دوران بازنشستگی پس‌اندازی داشته باشیم. اگر آن موقع بجای واریز پول به صندوق، طلا و سکه خریده بودیم، اکنون وضع معیشت ما بسیار بهتر بود! الان پاسخ حق و حقوق ۱۲ هزار بازنشسته را چه کسی می‌دهد؟ »
یکی دیگر از بازنشستگان هم می‌گوید: «آقای برخور مأموریت دارند تا شرکت هما را نابود کنند، که امیدوارم دست این شخص و تمام مدیران نالایق این مجموعه برای بقیه افراد رو شود و همه متوجه ماهیت این اشخاص بشوند. اشخاصی که با استفاده از رانت پست و مقام گرفته‌اند و به شرکت هما خیانت کردند. وضعیت ما در هیچ دوره‌ای به این شکل نبوده است. چندین ماه حقوق نگرفته‌ایم و وقتی اعتراض می‌کنیم آقای برخور به همه ما توهین کرد. سی‌سال زحمت کشیده‌ایم و حالا به جای اینکه پاسخگو باشند، توهین می‌کنند و طلبکارند. باید مدیریت شرکت هما انتخابی باشد و شخصی مدیریت مجموعه را عهده‌دار شود که از خانواده خود شرکت باشد.»
بازنشستهٔ معترض دیگری درباره مشکلات خود و همکارانش می‌گوید:
«هتل‌های هما را دولت غاصب بابت بدهی خودش بدون رضایت کارکنان و بازنشستگان که صاحبان اصلی هتل‌ها و سایر املاک بودند و هستند با قلدری و تزویر به سازمان تأمین اجتماعی واگذار کرد که دزدی اموال و صندوق بازنشستگی شرکت هماست. لعنت بر مسئولین وقت که سکوت کردند و مخالفت نکردند و ما بازنشستگان هما تا پس‌گیری اموال به یغما رفته از پا نخواهیم نشست.» یک معترض دیگر هم در ادامه تأکید می‌کند: «ما بازنشستگان هما حق خودمان را می‌خواهیم. پس‌انداز سی‌سال خودمان را می‌خواهیم. باید بدانیم صندوق بازنشستگی هما چطور و از طریق چه کسانی غارت شده؟ حق ماست که بدانیم بودجه بازنشستگان هما به چه ارگان‌هایی بذل و بخشش شده؟ ما خواستار محاکمه تک‌تک افرادی هستیم که در دزدی و چپاول صندوق بازنشستگی دخیل بودند و املاک و هتل‌های هما را غارت کردند.»
معترض دیگری هم در ادامهٔ صحبت‌های همکارش تأکید می‌کند: «باید دقیقا مشخص شود که چه کسانی اموال بازنشستگان که جوانی خود را با خدمت صادقانه و دلسوزانه در طبق اخلاص گذاشتند با این امید که هر ماه مبلغی از حقوق را برای آینده خود ذخیره کنند با بی‌مسئولیتی و سوء‌مدیریت به باد دادند. و صد البته که در این راه سود هنگفتی هم نصیب‌شان شده است. این نامسلمانان به جرم خیانت در امانت باید محاکمه شوند.»
اعتراض ادامه خواهد یافت
تجمع بازنشستگان و کارکنان شاغل شرکت هواپیمایی هما با خواندن سرود «ای ایران» پایان می‌یابد.
پیش از خواندن سرود یکی از معترضان به نمایندگی از جمع بیانیه‌ای کوتاه را از پشت میکروفون قرائت می‌کند: «ما بازنشستگان هما خواستار عدالت در موضوع همسان‌سازی دقیق بر اساس مصوبه دولت بوده و تا احقاق حق از پای نخواهیم نشست و در صورت عدم تحقق در گردهمایی‌های بعدی نیز حضوری پررنگ خواهیم داشت و اجحاف و بی‌عدالتی را به هیچ‌وجه نمی‌پذیریم.» بازنشستگان شرکت هما بیش از پیش عزم خود را برای رسیدن به خواسته هایشان جزم کرده‌اند. با استمرار وضعیت فعلی و عدم پاسخگویی مسئولین، آنطور که معترضان تأکید دارند، باید در روزهای آتی منتظر تجمعات بیشتری باشیم.