رئیس جمعیت هلال احمر ایران اعلام کرد این نهاد تا این لحظه هیچ کمک نقدی خارجیای دریافت نکرده است. به گفته علیاصغر پیوندی، «بسته بودن حساب سوئیفت و حساب ارزی هلال احمر در اثر تحریمها» باعث شده که با وجود وعده پرداخت کمک نقدی از کشورها و نهادهای بینالمللی مختلف، «حتی یک دلار کمک خارجی» به حساب هلال احمر واریز نشود. پیوندی البته به وجود کمکهای خارجی غیرنقدی اشاره کرد اما این دست کمکها را به دلیل گستردگی تخریب ناشی از سیل ناکافی دانست.
به گفته پیوندی، «کمکهای غیر نقدی مثل پتو، چادر، ست بهداشتی و … از کویت، ترکیه، آذربایجان، فرانسه، آلمان، ارمنستان، پاکستان و …» به ایران ارسال شده است.
به گزارش خبرگزاری دولتی دانشجویان ایران (ایسنا)، علیاصغر پیوندی کمکهای مردمی را همچنان ضروری دانست و گفت:
«تا به امروز ۱۰۰ میلیارد تومان به سیلزدگان کمک مردمی شده است. ابعاد حادثه بسیار گسترده است و همچنان نیاز به کمکهای مردمی داریم. تاکنون نیز بیش از ۳۰ میلیارد تومان کمک مردمی در قالب اقلام خوراکی، بستههای بهداشتی، موکب و … شده است.»
رئیس جمعیت حلال احمر اما گفت تحریمهای خارجی و بسته بودن حساب سوئیفت این نهاد را از دریافت کمکهای ایرانیان خارج از کشور و همینطور از کشورهایی که برای کمک ابراز علاقهمندی کرده بودند، باز داشته است.
پیوندی خبر داد که صلیب سرخ جهانی کمکی ۵۰۰ هزار یورویی به ایران را تصویب کرده است اما گفت با وجود تصویب این مبلغ و همچنین تصویب پرداخت مبالغی از سوی اتحادیه اروپا، ایران تاکنون مبلغی دریافت نکرده است.
رئیس جمعیت هلال احمر گفت ایران از فدراسیون جهانی صلیب سرخ درخواست کرده است که «تحریمها نباید به مردم ایران آسیب برساند و فدراسیون جهانی و صلیب سرخ از هر طریقی که صلاح میدانند مسیر ارسال کمکها به ایران را هموار کنند.»
مایا کاسیانچیچ، سخنگوی اتحادیه اروپا اما در گفتوگو با خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا) گفت «اتحادیه اروپا در روز چهارم آوریل اعلام کرد مبلغ ۱.۲ میلیون یورو برای پشتیبانی از سیلزدگان حادثه سیل در شمال و جنوب غرب ایران اختصاص داده است.»
او همچنین گفت:
«اتحادیه اروپا کمکهای خود را ارسال کرده است و این کمکها توسط هلال احمر و صلیب سرخ به مردم رسیده.»
تعویق کمکهای بشردوستانه به دلیل تحریمهای آمریکا
با آغاز سیل در ایران و نیاز بیش از پیش این کشور به کمکهای خارجی، تاثیرات اقتصادی و سیاسی تحریمهای ایالات متحده آشکارتر شد. در فجایع طبیعی گذشته نظیر زلزله کرمانشاه، میزان کمکهای خارجی قابل توجه بود.
پس از وقوع سیل در ایران و سکوت نسبی بینالمللی در این رابطه، سازمان ملل حدود دو هفته پیش برای ارسال اقلامی به منظور کمک به سیلزدگان ایرانی اعلام آمادگی کرد اما همزمان یادآوری کرد تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران ممکن است ارسال این کمکها را به تعویق بیندازد.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه ۱۲ فروردین با انتشار پیامی در توییتر با انتقاد از ممانعت آمریکا از دسترسی ایران به کمکهای بینالمللی، این اقدام را «نقض صریح قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و دستور دیوان بینالمللی دادگستری» و یک «تروریسم اقتصادی» دانسته بود.
در ادامه اظهارات ظریف، بهرام قاسمی، سخنگوی وقت وزارت امور خارجه رویکرد ایالات متحده را «ضد انسانی و ظالمانه» خواند و گفت:
«معمولا حتی در شرایط سخت و اضطراری تمام سیستمهای بانکی مسدود نمیشوند و امکان ارسال کمکهای بشر دوستانه و انسانی به مردم از طریق نهادهایی مثل صلیب سرخ و هلال احمر فراهم میشود.»
حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران نیز ایالات متحده آمریکا را متهم کرد که با جلوگیری از ورود کمکهای بینالمللی به سیلزدگان ایران مرتکب جنایت شده است.
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده اما سهشنبه ۱۳ فروردین از آمادگی آمریکا برای مساعدت با صلیب سرخ بینالمللی و هلال احمر خبر داد و ضمن مقصر شناختن ایران به دلیل سوء مدیریت، تاکید کرد:
«ایالات متحده آماده مساعدت و همکاری با فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر است که بتوانند کمکهای مالی را به طور مستقیم به هلال احمر ایران برای کمک برسانند.»
طبق دستور موقت دیوان بینالمللی کیفری که در روز سوم اکتبر ۲۰۱۸/ ۱۴ مهر ۹۷ صادر شد، کاخ سفید ملزم است مطابق مفاد عهدنامه مودت روابط اقتصادی و کنسولی میان ایران و آمریکا، از اعمال و اجرای تحریمهای مربوط به امور انسانی مانند دارو، غذا و وسایل، تجهیزات و خدمات مربوط به امنیت هوایی خودداری کند.
علاوه بر این، از آمریکا خواسته شده موانع نقل و انتقال وجوه در این حوزهها را نیز بردارد.
گزارشهای غیررسمی از مناطق سیلزده نشان میدهد کمکهای ستاد بحران و هلال احمر به سیلزدگان کافی نیست. این مسئله ممکن است علاوه بر سوء مدیریت، به خاطر کمبود منابع مالی این نهادها برای رسیدگی به وضعیت سیلزدگان باشد.
در حال حاضر تخریبهای ناشی از جاری شدن سیل در غرب و جنوب غربی ایران همچنان ادامه دارد.
به گفته رئیس جمعیت هلال احمر، هم اکنون سیل در گلستان و مازندران فروکش کرده است، اما:
«استانهای لرستان، ایلام و خوزستان همچنان درگیر سیل هستند و تاکنون ۲۲۷ هزار نفر اسکان اضطراری داده شدهاند که بیش از ۱۰۰ هزار نفر آنها در خوزستان هستند.»