علی اسدی، معاون دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت از اعزام کارشناسان سلامت روان به مناطق سیلزده گلستان، لرستان و اهواز خبر داد. به گفته او این کارشناسان آسیبهای روانی ایجاد شده بر اثر سیل را بررسی میکنند و پس ازغربالگری افراد آسیبدیده در این مناطق، در صورت نیاز مداخله روانشناختی خواهند کرد. اسدی اما سلامت روان سیلزدگان را در گرو تامین نیازهای اولیه شان دانست. او همچنین خواستار عدم انتشار تصاویر دلخراش و دستبهدست کردن رنجهای آسیبدیدگان در فضای مجازی شد.
از ابتدای جاری شدن سیل در مناطق مختلف، گروههای امدادی از وجود تنش در جریان رسیدگی به مناطق سیل زده لرستان و خوزستان خبر دادند و به صورت متعدد اعلام کردند که عصبانیت مردم روند امداد رسانی را مختل کرده است. وضعیت اسفبار مناطق سیلزده و حجم بالای خسارت از یکسو و پایداری وضعیت هشدار برای بارندگیهای بیشتر و وقوع سیل از سوی دیگر بار روانی را بر سیلزدگان سنگین کرده است. افزون بر این، در نبود آموزش نظاممند و بیسابقه بودن سیل در دهههای اخیر، غالب مردم اقدامات لازم برای مواجهه با بلایای طبیعی را به درستی نمیدانند و علیرغم هشدار برای ترک مکانهای پرخطر، ساکنان برخی شهرها و روستاها در مقابل خواست امدادگران برای تخلیه محل سکونتشان مقاومت میکنند. این مسئله نیز بر تنش میان گروههای امدادی و مردم افزوده است.
براساس اعلام خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، معاون دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت نیز وجود استرس، نگرانی و تنش در مناطق سیلزده را تایید کرد و وضعیت سلامت روانی مردم این مناطق را «طبیعی» اما «بد» خواند:
«وضعیت آنان خوب نیست، زندگی آنان آسیب دیده و طبیعی است بسیاری از آنان دچار استرس، نگرانی و تنش باشند. متاسفانه آرامش ندارند و در رابطه با آینده و وضعیت زندگیشان نگرانی دارند که این واکنشها غیرطبیعی نیست. در حال حاضر اگر فردی دچار عصبانیت، اضطراب و دلشوره باشد و یا حتی علائمی از افسردگی داشته باشد، کاملا طبیعی است، زیرا این حادثه بسیار گسترده است و همه زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داده و انتظار نیست که وضعیت روانی خوبی داشته باشند».
اسدی در مورد اعزام کارشناسان سلامت روان به مناطق سیلزده گفت: «کمکهایی که به مردم میشود، برای این است که سطح تابآوری مردم در برابر مشکل افزایش یابد، به آنان آموزش داده میشود که چگونه اضطراب، ترس، استرس و خشمها را کنترل کنند تا بهتر بتوانند زندگی خود را ادامه دهند. با این خدمات به آنها کمک میشود که به جای انکار و رفتارهای تهاجمی، پذیرش رخ دهد که پذیرش هم به وجود آمده است. اما دنبال مقصر بودن هم وجود دارد. کمکی که به آنها داده میشود این است که به آنها میگویند، اگر حالتان خوب نیست و شرایط اینگونه است، کاملا طبیعی است».
او از مردم خواست که با افراد آسیبدیده همدلی کنند و از انتشار عکسها و فیلمهای دلخراش پرهیز کنند، «زیرا سطح نگرانی افراد آسیب دیده را افزایش میدهد و در شرایط بحران حال مردم را بدتر میکند».
به دلیل مشکلات اقتصادی ریشهدار و نگرانیها در مورد وضعیت زندگی مردم پس از فروکش کردن بارندگیهای سیلآسا، به نظر میرسد وزارت بهداشت نمیتواند بهتنهایی سلامت روان مردم را تامین کند.
به گفته اسدی بهرغم ادامه حضور کارشناسان ، تامین سلامت روان مردم در گرو تامین نیازهایشان توسط دستگاههای دیگر است: «عوارض روان شناختی پس از حادثه طولانی است، مانند زلزله که نیروهای ما ۵ تا ۷ ماه در منطقه حضور داشتند. برنامهریزی ما این است، از اکنون تا خرداد ماه در مناطق سیلزده مداخلات را داشته باشیم و پس از آن هم اگر لازم شد، طبق پروتکل ادامه خواهیم داد.این فعالیتها را ما انجام میدهیم ولی مسائل زندگی مردم، مسئله حیاتی است که مسئولان دولتی و دیگر سازمانها مسئول آن هستند. مردم نیاز به خانه، وسایل و معاش زندگی دارند. مسئولیت وزارت بهداشت تامین سلامتی است که مردم از طریق آب آلوده، آلوده نشوند یا دچار بیماریهای واگیر دار نشوند و بتوانند مشکلات روانی شان را مدیریت کنند. اینکه از لحاظ روانی مردم اوضاعشان چه خواهد شد، قسمتی از آن به تامین امنیت زندگی و نیازهای اولیهشان مربوط است».
تنشها پیشتر در لرستان و خوزستان به اعتراضات مردمی به عدم مدیریت در توزیع کمک و امداد رسانی و نهایتا دخالت نیروی انتظامی منجر شد.
در خوزستان تا به حال دستگیری حداقل سه تن از نیروهای محلی گزارش شده است.
بیشتر بخوانید: