بیش از ۷۰۰ نفر از زنان افغانستان در یک اقدام کم‌سابقه در پیامی خطاب به شرکت‌کنندگان در مذاکرات صلح با طالبان نگرانی خود را نسبت به حفظ حقوق نسبی به‌دست آمده خود ابراز داشتند. آن‌ها می‌گویند ما صلح می‌خواهیم اما نه به قیمت از دست دادن دستاوردهای‌مان.
در حالی‌که زلمی خلیل‌زاد، نماینده آمریکا در امور صلح افغانستان در دوحه قطر و نمایندگان ارشد طالبان پنجمین دور مذاکرات خود را برگزار می‌کنند و دولت افغانستان در آن حضور ندارد؛ و در حالی‌که طالبان همچنان به اقدامات تروریستی و مسلحانه خود در نقاط مختلف افغانستان ادامه می‌دهند، ده‌ها نفر از زنان افغان پنج‌شنبه ۹ اسفند / ۲۸ فوریه در یک گردهمایی در کابل نگرانی خود را از آینده این مذاکرات و احتمال از دست دادن حقوقی که تاکنون به‌دست آورده‌اند، ابراز داشتند.
آن‌ها ابراز نگرانی کردند که با توافق صلح، طالبان به حکومت بازگردند و زنان و دختران را با موج جدیدی از محرومیت‌ها که زندگی آن‌ها را تا سرنگونی حکومت طالبان در سال ۲۰۰۱ تباه کردند، مواجه سازند. زنان در دوران حکومت طالبان بارها به‌دلیل نقض قوانین سخت آن‌ها مورد ضرب و شتم و تحقیر قرار گرفتند.
نرگس قربانی، ۴۸ ساله که طالبان همسر او را در سال ۱۹۹۷ کشتند و پسرش را هم که سرباز بود زخمی کردند، قبل از سخنرانی محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان در این گردهمایی، خطاب به او گفت: «شما باید قاتلان را به زندان بیندازید نه آن‌که با آن‌ها صلح کنید.»
در این کنفرانس که با عنوان «اجماع ملی زنان» برگزار می‌شد صدها زن از مناطق شهری ۳۴ ولایت شرکت کرده بودند. بیشتر آن‌ها آرایش کرده بودند و روسری داشتند اما برخی نیز بدون حجاب بودند. پوشش‌هایی که در دوران حکومت طالبان ممکن نبود. تنها یک نفر برقع داشت، پوشش کامل زنان که در زمان طالبان معمول بود.
زنان حاضر در کنفرانس با تکان دادن پرچم افغانستان سرودی در مورد زنان افغانستان خواندند. آن‌ها ویدئویی از زنان قبل از به قدرت رسیدن طالبان دیدند، تصاویری که در آن‌ها برخی از زنان با مدل‌های روز لباس می‌پوشیدند. این صحنه‌ها در کنار تصاویر تازه‌ای از یک بمب‌گذاری انتحاری قرار گرفت.
رولا غنی، بانوی اول افغانستان، از زنان خواست تا از این گردهمایی برای ابراز نظرات خود استفاده کنند. او گفت: «زنان افغان صدای خود را دارند و اکنون این صدا را برجسته می‌کنند.»
اشرف غنی، همسر او، در سخنان خود در این گردهمایی به‌شکل مستقیم از حقوق زنان تحت دولت برآمده از توافق صلح سخن نگفت. او به زنان گفت: «شما پیش از این کنار گذاشته می‌شدید، اما امروز این موضوع تغییر کرده است. (…) شما دیگر قربانی نیستید. شما آینده را می‌سازید.»
سخنان اشرف غنی با استقبال روبه‌رو شد اما زنان بسیاری در سخنان خود اعلام کردند که خواهان تضمین حقوق زنان در چارچوب توافق صلح هستند.
عقیله مصطفوی، ۲۵ ساله در این‌باره گفت: «ما خواهان صلح هستیم، اما نمی‌خواهیم دستاوردهای‌مان را از دست بدهیم. ما برای رسیدن به این‌جا راه زیادی طی کرده‌ایم و نمی‌خواهیم به عقب بازگردیم.»
در پنجمین دور گفت‌وگوهای آمریکا و طالبان که در دوحه قطر در جریان است، خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان، مبارزه با گروه‌های القاعده و داعش در این کشور، توافق بر سر آتش‌بس و آغاز مذاکرات طالبان با دولت افغانستان موضوعات مورد بحث هستند.
در چارچوب طرح جدید وزارت دفاع آمریکا که در مذاکرات صلح ارائه شده است، تمامی نیروهای آمریکایی و خارجی در مدت سه تا پنج سال آینده از افغانستان خارج خواهند شد.
اما این توافق بین آمریکایی‌ها و طالبان بسته به دستیابی به توافق در مورد مسائل دیگر دارد، از جمله آتش‌بس و مذاکره مستقیم میان طالبان و دولت افغانستان.
طالبان تاکنون مذاکره مستقیم با دولت افغانستان را رد کرده‌اند. زنان افغانستان خواهان داشتن یک کرسی در مذاکرات مستقیم صلح هستند.
اشرف غنی ۲۲ بهمن / ۱۱ فوریه اعلام کرد که یک جرگه بزرگ مشورتی، همانند لوی جرگه اضطراری درباره صلح برگزار خواهد کرد. او گفت در جرگه بزرگ مشورتی، مردم درباره چگونگی گفت‌وگوهای صلح و حکومت پس از صلح، گفت‌وگو خواهند کرد.
قرار است لویه جرگه مشورتی صلح به‌مدت سه روز از ۲۶ اسفند / ۱۷ مارس با حضور نمایندگان مردم از ۳۴ ولایت و با سهم ۳۰ درصدی زنان در کابل آغاز شود.
اشرف غنی در گردهمایی زنان خطاب به آن‌ها گفت: «برای لویه جرگه مشورتی آمادگی داشته باشید، شما به‌عنوان زنان قهرمان افغانستان، مردان را باید قانع سازید که نقش زنان در آینده و صلح، چه باشد.»
اشرف غنی روز پنج‌شنبه در یک سخنرانی جداگانه در برابر نیروهای امنیتی در مورد آتش‌بس ابراز تردید کرد و از آن‌ها خواست تا برای حملات احتمالی طالبان در فصل بهار آماده باشند.
ملالی شینواری، دانش‌آموخته دانشکده حقوق و علوم سیاسی کابل و عضو شورای عالی صلح افغانستان در گردهمایی زنان اشاره کرد که نمایندگان زنان با ۱۵ هزار زن در سراسر کشور صحبت کرده‌اند تا برای شرکت در لویه جرگه مشورتی آماده شوند.
شینواری گفت: «به ما گفته می‌شد که زنان نمی‌توانند سفر کنند و به اندازه مردان خوب نیستند، اما اکنون من فکر می‌کنم که ما می‌توانیم همه کار بکنیم.»
یک زن ۵۲ ساله که خود را «لطیفه» معرفی کرد در مصاحبه‌ای اظهار داشت که اگر طالبان بفهمند او در این گردهمایی شرکت داشته، او را خواهند کُشت. به‌گفته «لطیفه»، او از شش سال پیش، زمانی که طالبان همسرش را کشتند، در ترس زندگی می‌کند. همسر او یک افسر پلیس بود و او پس از قتل همسرش روستای خود را که به کنترل طالبان در آمده بود ترک کرد. با این حال طالبان حملاتی به شهر خوست در مرز پاکستان انجام داده است، جایی که اکنون «لطیفه» با پنج دختر و چهار پسرش زندگی می‌کند.
«لطیفه» گفت: «من این‌جا آمده‌ام که پیام زنان روستای خود را برسانم. ما صلح می‌خواهیم. من نمی‌خواهم که دخترانم همان رنجی را ببرند که من بردم.»
بیشتر بخوانید: