۹ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی گم شد

عزت الله یوسفیان ملا، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی اعلام کرده که از ۱۱ میلیارد دلاری که دولت با قیمت ۴۲۰۰ تومان به واردات کالاهای ضروری اختصاص داده، فقط ۲,۵ میلیارد دلار آن مشخص است که صرف خرید چه کالاهایی شده. از سرنوشت ۹ میلیارد دلار دیگر اطلاعی در دست نیست. به یک معنا: ۹ میلیارد دلار ارز دولتی گم شده است.

عزت الله یوسفیان ملا، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی پنجشنبه ۱۸ مرداد در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم خواهان نظارت بر نحوه تخصیص ارز دولتی به شرکت‌ها برای واردات کالاهای اساسی مانند گندم و دارو شد:

«اولین گامی که باید در این زمینه برداشته شود شفافیت است. هیچ دلیلی ندارد کسی ارزی را برای واردات گندم یا کالاهای ضروری مانند دارو گرفته باشد و محرمانه باشد.»

با خروج آمریکا از برجام، بازار ارز و سکه در ایران متلاطم شد. دولت روحانی برای مقابله با سقوط ارزش ریال در برابر دلار آمریکا، خرید و فروش ارز را ممنوع اعلام کرد و از واردکنندگان خواست برای واردات ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی دریافت کنند. نام شرکت‌های دریافت‌کننده ارز دولتی اما اعلام نشده بود. محمد شریعتمداری، وزیر و صنعت و معدن، از انتشار این فهرست خودداری کرده و گفته بود که انتشار فهرست شرکت‌ها به معنای اعلان «جنگ با بخش خصوصی» است، تا اینکه سرانجام، بانک مرکزی ایران ۱۰ تیر، زیر فشار رسانه‌ها و به دستور رئیس جمهوری اسلامی فهرست این شرکت‌ها را منتشر کرد. معلوم شد برخی شرکت‌‌ها مانند «پترویاس» که در حوزه نفتی فعالیت می‌کنند، خوراک دام وارد کرده‌‌‌اند. شرکت «رهروان خودرو» با ارز دولتی چای وارد کرده، و شرکت «رایانه همراه کیان» که در زمینه گوشی‌های همراه فعالیت می‌کند با ارز دولتی سماور و قهوه‌‌ساز وارد کرده است. اما رانت‌خواری و کلاهبرداری فقط به اینگونه تخلفات محدود نمی‌شود.

عزت الله یوسفیان ملا، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی به خبرگزاری تسنیم گفته است که ۹ میلیارد دلار از ۱۱ میلیارد دلاری که دولت با قیمت ۴۲۰۰ تومان به شرکت‌ها برای واردات کالاهای اساسی اختصاص داده گم شده است.

یوسفیان ملا در این گفت‌وگو به این موضوع اشاره کرده که با تک نرخی شدن ارز، دولت نمی‌تواند دارو، گندم و سایر کالاهای اساسی را در اختیار مردم قرار دهد:

«اگر تاکنون موفق نشدیم تا ارز را تک نرخی کنیم، به خاطر کالاهای ضروری بوده است. تک نرخی کردن ارز یعنی رها کردن ارز در بازار تا با گردش مالی و اقتصادی در کشور قیمت خودش را بیابد. در حال حاضر ارز به ۸ الی ۹ هزار تومان رسیده. با این ارز نمی‌توان برنج و گندم از خارج از کشور خریداری کرد و امکان زندگی برای مردم نیست و دولت ناگزیر است برای دارو یا کالای اساسی، ارز را با قیمت پایین‌تری ارائه دهد.»

۱۵ مرداد، همزمان با اعمال دور اول تحریم‌های آمریکا علیه ایران، عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی ایران در گفت‌وگو با شبکه دو سیمای جمهوری اسلامی، بسته جدید ارزی مبتنی بر عملیات «بازار باز» را معرفی کرد. بر اساس این سیاست تازه، فقط به دارو و سایر کالاهای اساسی ارز ۴۲۰۰ تومانی تعلق می‌‌گیرد. به دستور  حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی تا فروردین ۹۸ نرخ ارز دولتی نیز تغییر نخواهد کرد. همزمان، با تزریق درآمدهای ارزی ایران از صادرات پتروشیمی در بازار ثانوی ارز، بانک مرکزی امید دارد که قیمت دلار به ثبات برسد. به رغم این تمهیدات، قیمت دلار فقط بعد از یک روز مجدداً به کانال ۱۰ هزار تومان بازگشت.

پیش از معرفی بسته جدید ارزی بانک مرکزی ایران، غلامحسین محسنی اژه‌ای سخنگوی قوه قضائیه از بازداشت ۴۵ فعال اقتصادی در زمینه معاملات ارزی از جمله احمد عراقچی، معاون ارزی بانک مرکزی و برادرزاده عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه خبر داد. اتهام بازداشت‌شدگان فساد اقتصادی است.

بیشتر بخوانید:

سیاست‌های ارزی «ریال» را از مرگ نجات می‌دهد؟