سخنگوی وزارت امور خارجه ایران معتقد است که برجام همچنان «مستحکم» است و جمهوری اسلامی تا جلب رضایت‌اش، از آن دفاع می‌کند. او می‌گوید بسته پیشنهادی وعده داده شده توسط اروپایی‌ها باید مورد موافقت ایران، روسیه و چین قرار بگیرد.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، دوشنبه ۴ تیر درباره بسته پیشنهادی اروپا برای حفظ برجام اظهار نظر کرد و گفت: «هر بسته و پیشنهادی که بخواهد به ایران ارائه شود، و ایران بعد از دریافت این بسته تصمیم بگیرد، این باید بسته‌ای باشد که مورد قبول روسیه و چین هم باشد. باید به مجموع بسته توجه کرد و نمی‌تواند جدای از رفتار روسیه و چین در نظر گرفته شود.»
عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت خارجه ایران روز گذشته، یکشنبه ۴ تیرماه گفته بود که «مذاکرات فشرده‌ای با اروپایی‌ها برای تدوین بسته پیشنهادی راه حل حفظ برجام در جریان است و امیدواریم این بسته حداکثر طی ۱۰ روز آینده به ایران ارائه شود.»
قاسمی می‌گوید در این زمینه نباید تنها از سه کشور اروپایی نام برد زیرا روسیه و چین هم در جریان این مذاکرات قرار دارند.
او درباره سخنان اخیر عراقچی که گفته بود «برجام در آی‌سی‌یو است»، گفت: «من برجام را همچنان مستحکم می‌دانم و آنقدر پایدار است که علی‌رغم خروج آمریکا همچنان پابرجاست و تلاش برای ادامه و حفظ آن بدون آمریکا در جریان است.»
به‌گفته قاسمی، مذاکرات ایران با سایر اعضا ادامه پیدا خواهد کرد «تا آن‌ها بتوانند رضایت ایران را جلب کنند و برجام ادامه پیدا کنند».
عباس عراقچی پنج‌شنبه ۳۱ خرداد در گفت‌وگو با شبکه یورونیوز گفته بود که توافق هسته‌ای مهم‌ترین نقطه تعادل خود را که حضور آمریکا در آن بود از دست داده و چشم‌انداز روشنی برای حفظ برجام وجود ندارد. او افزوده بود: «برجام در آی‌سی‌یو است.»
پس از خروج آمریکا از برجام، حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران مهلتی به اروپا داد تا با حمایت از برجام این توافق را زنده نگه دارد. بعدتر شماری از مقامات دولتی ایران از مهلتی ۶۰ روزه به اروپا خبر دادند.
سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا ۲۶ اردیبهشت / ۱۶ مه در اجلاس صوفیه توافق کردند که با وجود خروج آمریکا از برجام، به تعهدات خود در توافق هسته‌ای با ایران عمل کنند. اتحادیه اروپا راهکارهایی نیز برای مقابله با تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران پیش‌بینی کرد، از جمله بازگرداندن قانون «مقررات مقابله‌ای» که در نوامبر ۱۹۹۶ در جریان مناقشه بر سر تحریم ایران، کوبا و لیبی به تصویب پارلمان اروپا رسید. این قانون رعایت تحریم‌های آمریکا علیه ایران را برای شرکت‌های اروپایی ممنوع می‌کند.
مهم‌ترین مسائل ایران پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال دور تازه تحریم‌ها، فروش نفت و ماندن شرکت‌های اروپایی در ایران است. تراکنش‌های مالی و سازوکارهای بانکی اما همچنان یک مانع بزرگ برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های اروپایی در ایران است و در این مدت چندین شرکت اروپایی بزرگ از ایران خارج شده‌اند.
در مورد فروش نفت نیز اظهارات متناقضی از سوی مسئولان حکومتی ایران شنیده می‌شود. از یک سو محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران از تضمین اروپایی‌ها برای خرید نفت ایران سخن می‌گوید و از سوی دیگر بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران می‌گوید مشتریان نفت ایران نخواهند توانست از آمریکا معافیت بگیرند و به همین دلیل تهران به دنبال راه‌های جدید فروش نفت است.
ایران با اروپا بر سر مسائلی همچون برنامه موشکی خود و حضور و نفوذش در خاورمیانه هم اختلاف دارد. اروپا مایل است تا برای جلب خاطر آمریکا، خارج از مذاکرات برجام، توافق ایران را برای مذاکره در این زمینه‌ها نیز جلب کند اما ایران تاکنون به‌جز مورد یمن گفته است حاضر به مذاکره در زمینه‌های دیگر نیست.
سخنگوی وزارت خارجه ایران این اختلاف نظرها با اروپا را طبیعی دانست و گفت: «علی‌رغم اشتراکات و روابطی که با کشورهای اروپایی داریم، اختلاف‌نظر و اختلاف نگاه در خصوص برخی مسائل ممکن است وجود داشته باشد. قطعاً برخی مسائل و سیاست‌های ایران برای اروپایی‌ها سئوال باشد، در نهایت ما هم نسبت به اروپا و سیاست‌های آن‌ها در منطقه، یمن و جهان سئوالات و انتقاداتی داریم و در دیدارها با طرف‌های اروپایی آن‌ها را مطرح کرده‌ایم. اگر اشتراکاتی وجود دارد به این مفهوم نیست که ما صد در صد مثل هم بیندیشیم.»
حسین نقوی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس و عضو فراکسیون رهروان ولایت شنبه ۲ تیر در جمع‌بندی نشست‌های مشترک با دولت درباره مذاکرات با اروپایی‌ها بر سر برجام گفت: «اروپایی‌ها هنوز تضمین لازم درباره جبران خسارات ناشی از خروج آمریکا از برجام را ارائه نکرده‌اند».
او افزود برای ایران اثبات نشده که اروپا می‌تواند با خسارات ناشی از خروج آمریکا از برجام علیه ایران مقابله کند.
اتحادیه اروپا پنج‌شنبه گذشته، ۳۱ خرداد وعده داد که در قبال حفظ برجام ۱۰۰ شرکت کوچک در ایران سرمایه‌گذاری خواهند کرد.
محمود علوی، وزیر اطلاعات ایران نیز در این‌باره می‌گوید: «به‌زودی جمهوری اسلامی به طرف‌های برجام ثابت خواهد کرد که فرزندان این انقلاب در زمان کوتاهی قادرند فرسنگ‌ها جلوتر از برجام حرکت کنند. دانشمندان ما برای هرگونه اقدام متقابل علیه بدعهدی دشمن آماده‌اند، چراکه می‌دانند برجام به مویی بند است.»
بیشتر بخوانید: