بشار اسد، رئیسجمهوری عربی سوریه چهارشنبه ۱۳ ژوئن/ ۲۳ خرداد در مصاحبهای با شبکه تلویزیونی العالم (شبکه عربزبان جمهوری اسلامی ایران) ضمن بیان آنکه «همپیمانی سوریه و ایران ۴۰ ساله» و رابطه این دو کشور «رابطهای استراتژیک» است، گفت که روابط ایران و سوریه «هرگز در بازار سیاسی بینالمللی» عرضه نشده، قیمت ندارد و فروشی نیست.
در هفتههای اخیر گمانهزنیهایی وجود داشت مبنی بر این که در ازای خروج آمریکا از منطقه تنف (در مرز سوریه و عراق و اردن) نیروهای ایرانی نیز از جنوب این کشور خارج خواهند شد. رئیسجمهور سوریه با رد این ادعا گفت: «رابطه ایران و سوریه تحت تأثیر مسائل جنوب و شمال قرار ندارد.»
در عین حال، اسد در مورد تحولات جنوب سوریه اظهار داشت: «روسیه در حال رایزنی با طرف آمریکایی و اسرائیلی است.»
حضور نیروهای ایرانی در جنوب سوریه در هفتههای اخیر موضوع اصلی مجادله کلامی اسرائیل با ایران و متحدانش بوده است. اسرائیل حضور ایران در سوریه و گسترش نفوذ منطقهای این کشور را تهدیدی علیه امنیت خود میداند.
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل پیش از آغاز تور اروپاییاش برای دیدار با صدراعظم آلمان، رئیسجمهور فرانسه و نخستوزیر بریتانیا تأکید کرده بود: «خروج ایران از جنوب سوریه کافی نیست. ایران باید از کل سوریه خارج شود.»
در این خصوص، اسرائیل به ویژه درصدد استفاده از روابط نزدیکش با روسیه برای فشار به ایران است. اکنون که از شدت جنگ در سوریه کاسته شده و روسیه به دخالت نظامی ایران نیاز کمتری دارد، به نظر میرسد مسکو آمادگی بیشتری برای همکاری با اسرائیل دارد.
ولادیمیر پوتین خواستار خروج نیروهای خارجی از سوریه، پس از پایان جنگ شده است، ایران اما فعلاً قصد خروج از سوریه را ندارد.
«ایرانیها در سوریه پایگاه نظامی ندارند، اما اگر بخواهند مانعی نیست»
اسد در این مصاحبه تلویزیونی اظهار داشت که ایران در سوریه «تشکیلات کامل اعم از گردان، تیپ یا لشکر» ندارد. او البته تصدیق کرد که «قطعاً مشاوران ایران در سوریه حضور دارند. همچنین گروههایی از داوطلبان ایرانی برای حضور در جنگ وارد سوریه شدهاند و فرماندهان ایرانی آنها را مدیریت و فرماندهی میکنند. ایران، در دفاع از مردم سوریه جنگیده و در این راه خون داده است.»
سیاست رسمی ایران و سوریه، انکار حضور نظامی ایران در سوریه، ضمن تأیید کمک مستشاران ایرانی به ارتش سوریه است.
اسد همچنین گفت که «هیچ پایگاه ایرانی در سوریه وجود ندارد»، اما «اگر ایرانیها به پایگاه نظامی نیاز داشته باشند، هیچ مانعی بر سر وجود چنین پایگاههایی وجود ندارد.»
اسد در حالی وجود پایگاههای ایرانی در سوریه را انکار میکند که اخبار متعددی مبنی بر حمله نیروهای اسرائیلی به پایگاههای ایرانی منتشر شده است. بنا به گزارشها، بسیاری از نیروهای ایرانی در درگیریهای سوریه کشته شدهاند.
جنگندههای اسرائیلی در ماه فوریه، به بهانه ورود یک پهپاد ایرانی در حریم هوایی اسرائیل، پایگاه نظامی تی-۴ را که گفته شده بود متعلق به سپاه است بمباران کردند. در ماه آوریل، و درست پس از حمله شیمیایی به دوما در غوطه شرقی، این پایگاه یک بار دیگر هدف حمله موشکی قرار گرفت. هفت سپاهی ایرانی در این حمله کشته شدند.
در ۱۰ ماه مه اسرائیل اعلام کرد که ایران ۲۰ راکت به سمت مواضع این کشور در بلندیهای جولان اشغالی شلیک کرده است. سپس، ارتش اسرائیل با انتشار بیانیهای رسماً اعلام کرد که در پاسخ به این حملات، جنگندههای نیروی هوایی این کشور بیش از ۳۰ پایگاه نظامی ایران در سوریه را مورد هدف قرار دارند. در این حمله نیز دستکم ۱۱ نفر ایرانی کشته شدند.
اسد همچنین در مصاحبه با العالم ضمن اذعان به ناتوانی ارتش سوریه در پاکسازی جنوب سوریه از مخالفان – به دلیل آنچه او «دخالت مستقیم اسرائیل و آمریکا و حمایت از تروریستها» خواند—گفت که به رغم خواست اسرائیل، نبرد در جبهه جنوبی هماکنون در جریان است و ادامه خواهد داشت.
رئیسجمهور سوریه اضافه کرد: «پاسخ به حملات اسرائیل را در چارچوب امکانات نظامی موجود هرگز متوقف نخواهیم کرد (…) اما واقعیت این است که قویترین پاسخ به اسرائیل، هدف قراردادن ارتش این کشور در سوریه است.»